Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Ένα σχόλιο για τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ένα σχόλιο για τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης

Του Θανάση Αθανασίου

Παρατηρώ ότι οι πάντες συζητούν και κρίνουν αν η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup είναι καλή ή κακή, αλλά δεν συζητιέται καθόλου η διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Η εξέταση της πλευράς αυτής έχει σημασία όχι μόνο για να εξηγήσουμε σε κάποιο βαθμό το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, αλλά και για να προετοιμαστούμε καλύτερα για τη νέα σημαντική διαπραγμάτευση.

Έτσι, παρακάμπτοντας το ζήτημα αν η συμφωνία που τελικά επιτεύχθηκε στο Eurogroup θα μπορούσε -ίσως- να ήταν και καλύτερη ή -πιθανότατα- και χειρότερη, νομίζω, ρεαλιστικά κρίνοντας, ότι θα διαπιστώναμε τα ακόλουθα:

Πρώτον, ότι η ελληνική πλευρά αγωνίστηκε ειλικρινώς για να πετύχει την καλύτερη δυνατή συμφωνία, στο πνεύμα της νέας εντολής, με δεδομένους και ευνόητους τους άνισους όρους. Ωστόσο, σε μια διαπραγμάτευση δεν αρκεί η καλή θέληση και η επιμονή. Απαιτείται να γνωρίζεις καλά τον απέναντί σου και να έχεις βέλη στη φαρέτρα σου. Η ελληνική πλευρά, νομίζω, αρχικά, έδειξε να αιφνιδιάζεται από την αδιαλλαξία και την επιθετικότητα των "εταίρων", δηλαδή να μην έχει κάνει ρεαλιστική διάγνωση των "απέναντι". Το γεγονός αυτό μοιραία σε αποδυναμώνει διαπραγματευτικά και αποτυπώνεται αρνητικά στο αποτέλεσμα. Το επιχείρημα πως έγιναν εκλογές στην Ελλάδα και ότι μια καινούργια κυβέρνηση έχει νέα εντολή αποδείχτηκε πως δεν ήταν ισχυρό. Αυτό, όμως, οφείλαμε να το γνωρίζουμε.

Δεύτερον, ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν πειστικά (ουσιαστικά, καθόλου) δύο σημαντικοί "μοχλοί". Ο πρώτος είναι το περίφημο Grexit. Να ξεκαθαρίσουμε πως σκοπός μας σε καμιά περίπτωση δεν είναι πλέον η έξοδος από την Ευρωζώνη, αφού οι συνέπειες, τώρα, θα είναι καταστροφικές. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού θα έπεφτε άμεσα βιαίως τουλάχιστον 30%-50% κάτω από το σημερινό επίπεδο -οπότε μιλάμε για την απόλυτη εξαθλίωση- χωρίς το πλεονέκτημα της ανάκαμψης μεσοπρόθεσμα, αφού η ελληνική παραγωγική βάση είναι διαλυμένη. Ταυτόχρονα, δεν θα υπήρχε καμιά ουσιώδης ελάφρυνση του χρέους, ενώ θα ενεργοποιούνταν το αγγλικό δίκαιο κ.λπ., κ.λπ.

Με λίγα λόγια η συμφωνία που συνήψε ο ΓΑΠ δεν μας επιτρέπει ούτε καν να... χρεοκοπήσουμε. Αυτό θα μπορούσε να γίνει προτού συναφθεί το πρώτο "Μνημόνιο" επί ΓΑΠ. Τώρα, κατηγορηματικά όχι. Ωστόσο, όσο εμείς δεν θέλουμε το Grexit, άλλο τόσο -οφείλαμε να το γνωρίζαμε, επίσης- δεν το θέλουν και οι Γερμανοί και οι λοιποί "εταίροι" μας για λόγους που έχουν επανειλημμένως αναλυθεί (οικονομικοί, αστάθεια Ευρωζώνης, συμφέροντα των Αμερικανών, πολιτική αστάθεια, Ουκρανικό, φόβος για γεωστρατηγική στροφή της Ελλάδας κ.λπ.).

Αυτό σημαίνει πως πηγαίνεις στη διαπραγμάτευση διακηρύσσοντας ότι επιθυμία μας είναι να παραμείνουμε στην Ευρωζώνη, αλλά, αν δεν βρούμε κατανόηση, η υπέρτατη επιλογή για εμάς θα είναι η σωτηρία της πατρίδας. Δεν χρειαζόταν καν να χρησιμοποιήσουμε τη φράση Grexit. Θα έπρεπε, όμως, να το αφήνουμε να αιωρείται με σοβαρότητα ως έσχατη έμμεση απειλή, γνωρίζοντας πως και οι εταίροι φοβούνται όπως ο διάολος το λιβάνι ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αντιθέτως, διαλαλούσαμε ότι εμείς, με κάθε τρόπο και θυσία, παραμένουμε στην Ευρωζώνη. Από τη στιγμή εκείνη δεν ήμασταν διαπραγματευόμενοι, αλλά αιχμάλωτοι στην καλή θέληση των "εταίρων"!

Τρίτον, ερχόμαστε, τώρα, στον άλλο "μοχλό", που συσχετίζεται και με το Grexit στη διαπραγμάτευση, αλλά έχει και αυτοτελή αξία και βαρύτητα. Έπρεπε να αναπτυχθούν σύντονες πρωτοβουλίες εκ μέρους της Ελλάδας (όχι ως τεχνάσματα) που να υποδήλωναν σαφώς την απαρχή μιας στροφής της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της χώρας (και) προς άλλες χώρες για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων μας -οικονομικών, αμυντικών, ενεργειακών κ.λπ.- στο πλαίσιο της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής.

Ένας τέτοιος σχεδιασμός (που έπρεπε να περιλαμβάνει την επιδίωξη για πολλαπλές συμφωνίες (δανειακές, οικονομικές, ενεργειακές και στρατιωτικές) με Ρωσία, Κίνα, BRICKS) θα εξυπηρετούσε τόσο τη διαπραγμάτευση, αφού θα επένδυε με πειστικότητα τις εναλλακτικές δυνατότητες εντός ή, φαινομενικά, "εκτός" της Ευρωζώνης, όσο και την πραγματική ανάγκη για έναν σημαντικά και πολλαπλά επωφελή νέο προσανατολισμό της χώρας μακροπρόθεσμα (οικονομία, άμυνα, ενέργεια, εθνική ασφάλεια).

Είναι βέβαιο ότι οι Αμερικανοί και οι λοιποί "εταίροι", με άγχος και αγωνία, παρακολουθούν τη στάση της ελληνικής πλευράς στο πεδίο αυτό. Εμείς αυτό το αγνοήσαμε επίσης. Κανένα επιχείρημα δεν μπορεί να αναιρέσει τη δυνατότητα (και την αναγκαιότητα) για μια τέτοια στροφή. Εξάλλου μια αριστερή κυβέρνηση οφείλει να χτίζει συνετά, σταδιακά και με συνέπεια ακόμη και τις προϋποθέσεις εξόδου από το ΝΑΤΟ και της επιλογής του καθεστώτος ουδετερότητας.

Τα παραπάνω, αν έχουν κάποια αξία, πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη για τη νέα διαπραγμάτευση. Και η νέα διαπραγμάτευση, αν θα έχει αξία για εμάς, θα είναι για τη θετική αντιμετώπιση του ζητήματος της τελεσίδικης απόκρουσης περαιτέρω υφεσιακών μέτρων λιτότητας, της σημαντικής απομείωσης του χρέους και της εξασφάλισης επενδυτικού πακέτου χωρίς τα οποία -συνδυαστικά- δεν υπάρχει διέξοδος και σωτηρία. Βέβαια, σε κάθε περίπτωση, η απόλυτη προτεραιότητα της αντιμετώπισης των χρόνιων παθογενειών της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας είναι εκ των ων ουκ άνευ για να ανακάμψει στοιχειωδώς η καθημαγμένη χώρα.

Είναι βέβαιο ότι οι πιέσεις και οι εκβιασμοί από τους εταιρικούς "θεσμούς" και τους ντόπιους δωσίλογους για απόλυτη πειθάρχηση και υποταγή στον αγοραίο νεοφιλελευθερισμό, στην τοκογλυφική ολιγαρχία, θα συνεχιστούν και θα ενταθούν στο άμεσο μέλλον. Μπορεί το "χαρτί" του Grexit, έτσι όπως δεν παίχτηκε, να έχει αχρηστευθεί, ή έστω αποδυναμωθεί, αλλά υπάρχει δυνατότητα, έστω και τώρα, να παιχτεί σοβαρά το "χαρτί" της γεωπολιτικής, όχι μόνο για το τώρα, αλλά και για το αύριο της χώρας, καθώς και το χαρτί των ριζικών μεταρρυθμίσεων σε όλους τους αρμούς της ελληνικής κοινωνίας, έξω από ολιγαρχικά ή συντεχνιακά συμφέροντα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL