Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
11.2°C18.1°C
2 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.6°C16.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C16.4°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
9 °C
8.9°C14.6°C
0 BF 81%
Να οργανώσουμε το κόμμα που μας έλαχε
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Να οργανώσουμε το κόμμα που μας έλαχε

Ο Άγγελος Ελεφάντης καλούσε τους αριστερούς να οργανωθούν στο κόμμα που του έλαχε, το Συνασπισμό. Σε μια περίοδο δύσκολη και στριφνή. Αυτό το κόμμα ωρίμασε, μεγάλωσε, μετεξελίχθηκε, συγκρούστηκε, πάλεψε, ηγεμόνευσε και σήμερα «του έλαχε» ως ΣΥΡΙΖΑ πλέον, να είναι η κυβέρνηση της χώρας.

Η σημερινή συνθήκη στην Ελλάδα είναι μια περίπτωση άκρως διεγερτική για τους αριστερούς και τις αριστερές σε όλο τον κόσμο, δεν παύει όμως να είναι μια κατάσταση απολύτως αχαρτογράφητη και εντελώς εκτός των παραδοσιακών εγχειριδίων. Ναι, οι «δικοί» μας ανα τον κόσμο έχουν νικήσει ξανά, με ό,τι ο καθένας θεωρεί ως νίκη του εργατικού κινήματος στην εκάστοτε ιστορική στιγμή. Τέτοια νίκη όμως σαν αυτή που βιώνουμε εμείς, εδώ, τώρα, δεν έχει υπάρξει ξανά. Η νίκη αυτή στερείται βασικά στοιχεία της μυθολογίας της αριστεράς. Δεν έχει τον ένα και μοναδικό συμβολισμό της, είτε χρονικό, είτε εδαφικό. Δεν έχει ούτε τον Οκτώβρη της, ούτε τη Σιέρα Μαέστρα της, δεν έχει αίμα, δεν έχει σύρραξη, δεν έχει την ηρωική αυτοθυσία, δεν έχει μέσα της τα δικά της ανεξίτηλα σύμβολα. Επίσης, είναι η πρώτη «ανορθογραφία» που σημειώθηκε στο δυτικό ανεπτυγμένο καπιταλισμό, μετά το «τέλος της Ιστορίας» που οριοθετήθηκε τη μέρα που η κόκκινη σημαία κατέβηκε από τον ιστό του Κρεμλίνου. Όταν ο Φουκουγιάμα χάιδευε τα αυτιά των φιλελεύθερων όλης της γης, τους καλούσε να αδράξουν την ευκαιρία και να φτιάξουν ένα κανόνα. Ο κανόνας όμως για να ισχύσει καθολικά, χρειάζεται και τις εξαιρέσεις του. Οι εξαιρέσεις, αν και με λύσσα πολεμήθηκαν, φτιάχτηκαν στην πίσω αυλή των ΗΠΑ. Στην από δώ πλευρά όμως, από εκεί που τελειώνει ο Ατλαντικός και πίσω, ο συσχετισμός διαρκώς εμφανιζόταν όλο και πιο συντριπτικός για τις δυνάμεις της εργασίας.

Να τινάξουμε την ήττα από πάνω μας

Σε αυτό το πλαίσιο, σε αυτό της καθολικής ήττας, προσπαθήσαμε ανά στιγμές και μόνο να βρούμε τις δικές μας ανάσες. Με ένα τέτοιο τρόπο δούλεψε η Νέα Αριστερά που έβγαλε από πάνω της τη σοβιετική σκουριά, με παρόμοιο και αυτή που νοσταλγεί τις ημέρες του κραταιού ανατολικού μπλοκ. Συγκροτήσαμε τα κόμματα, τις οργανώσεις, τα κινήματα, τις δομές ανάλογα με την ευκαιρία που μας έδινε η στιγμή. Διαμορφώναμε τη γραμμή μόνο εντός των πλαισίων που η ίδια η αντίληψη του πραγματικού συσχετισμού, μας επέτρεπε και όχι βλέποντας μακροπρόθεσμα στην κατεύθυνση της υπέρβασης του. Σε αντίθεση με ότι μας προσάπτουν οι αντίπαλοι διαχρονικά, οι αριστεροί όχι απλά δεν υπήρξαν αιθεροβάμονες αλλά τουναντίον, υπήρξαν λίγο περισσότερο ρεαλιστές από όσο θα έπρεπε. Προσπαθήσαμε μονάχα να «χωθούμε» σε εκείνες τις ρωγμές του ιστορικού χρόνου, για να βγάλουμε το κεφάλι μας στην επιφάνεια, να αναπνεύσουμε για να υπενθυμίσουμε σε όλους την ύπαρξη μας. Χιλιάδες αγωνιστών, συμπαθούντων, φίλα προσκείμενων χάθηκαν τα περασμένα χρόνια στη δίνη αυτής της ματαιότητας. Για τον κόσμο εκτός αλλά και εντός, ίσχυε στο έπακρο η γλαφυρή ρήση του Αλέκου Αλαβάνου (εκείνες τις στιγμές που κατάφερνε να σκεφθεί πέρα από την ήττα) για την Αριστερά που μοιάζει με το παιδάκι το οποίο αρκείται να παίζει μόνο του στον κήπο με τα παιχνίδια του.

Όπως όμορφα το περιγράφει ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ζούσαμε ικανοποιημένοι μόνο και μόνο με την ύπαρξη και τη διατήρηση των συμβόλων μας. Τρώγαμε από τα έτοιμα της ιστορίας μας, των ένδοξων νικών των προγόνων μας. Κάναμε αναλύσεις και εκτιμήσεις απολύτως έγκυρες, τις οποίες ποτέ όμως δεν τις πιστέψαμε στα σοβαρά. Όταν ο νεοφιλελευθερισμός κάλπαζε, διαβλέπαμε την κρίση του. Όταν ο νεοφιλελευθερισμός ενσωμάτωσε πλήρως τον ιστορικό πολιτικό γείτονα της σοσιαλδημοκρατίας, εμείς το είχαμε καταγγείλει από τα πριν. Αλλά ποιός στ'αλήθεια μας άκουγε;

Σήμερα λοιπόν, δεν έχουμε manual. Σε αυτό μείναμε προσηλωμένοι στο Μαρξ: Δεν φτιάξαμε τις συνταγές για τα μαγειρία του μέλλοντος. Τουλάχιστον όχι όλοι. Στον Περισσό δηλαδή, ο Τσελεμεντές του μέλλοντος έχει ημερομηνία λήξης το 3015. Τι έχουμε μπροστά μας σε συνθήκες νίκης να σκεφτούμε και να οργανώσουμε.

Πρώτα απ'όλα έχουμε αυτό που στερηθήκαμε τα προηγούμενα χρόνια. Ανοιχτά αυτιά και κάτι ακόμα. Παλιότερα, για τους εκτός των τειχών, η λέξη ΣΥΡΙΖΑ ή Συνασπισμός σήμαινε κάτι μικρό ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ. Για τους εντός ήταν κάτι σαν το ασφαλές καταφύγιο απέναντι στο χάος της κυριαρχίας του αντιπάλου. Σήμερα, η λέξη ΣΥΡΙΖΑ για την κοινωνία είναι συνώνυμη της λέξης ελπίδα. Εκκρεμεί η απάντηση για όσους συναποτελούν το ΣΥΡΙΖΑ. Τι ρόλο παίζει ο καθένας ατομικά στη νέα φάση, ποια θα είναι η νέα φυσιογνωμία του κόμματος, πως ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ γίνεται γέφυρα ανάμεσα στην Αριστερά της ήττας και την Αριστερά της νίκης. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα αλλά και τα όμορφα.

8 στους 10 στηρίζουν ΣΥΡΙΖΑ αλλά 5 στους 1000 είναι ΣΥΡΙΖΑ. Αρκετά.

Για να σκεφτούμε πέρα από την ήττα, πρέπει να σκεφτούμε πέρα από τον εαυτό μας αλλά και να πάρουμε τα ρίσκα μας. Να δούμε πρώτα τις δύο όψεις μιας πιθανής στασιμότητας του υπάρχοντος ΣΥΡΙΖΑ. Ένας πολιτικός οργανισμός με αυτή τη δομή και αυτό το μέγεθος έχει μπροστά του είτε την περιθωριοποίηση είτε την ενσωμάτωση. Όσο οξύμωρο και αν ακούγεται το πρώτο, ας σκεφτούμε ένα κόμμα το οποίο είναι μεν κυβέρνηση αλλά επιλέγει να μην αλλάξει απολύτως τίποτα και να διατηρεί το νόημα της ύπαρξης του μόνο μέσα από καταγγελίες και ανακοινώσεις για τα κακώς πεπραγμένα της κυβέρνησης. Η ΚΕ και η ΠΓ να καταστρώνουν πύρινα επαναστατικά σχέδια, διάφορες τάσεις ή ομαδοποιήσεις να δίνουν τη μάχη του λόγου και όχι της πράξης στο έδαφος μιας οργανωτικής ηγεμονίας και μια βάση η οποία απομονωμένη θα ψάχνει σε διαδρόμους τα στελέχη να δει τι πάει στραβά. Ένα κόμμα που δεν θα είναι αυτόνομο προς την κυβέρνηση, αλλά παντελώς ξένο και αδύναμο να επιτελέσει αυτό που η ιστορία και η ταξική πάλη του όρισε να κάνει. Από την άλλη, η ενσωμάτωση είναι ένας κίνδυνος που έχει διεξοδικά επισημανθεί και αναλυθεί. Ένα κόμμα ισχνό οργανωτικά, με τη βασική του στελεχιακή δομή να είναι δεμένη στο κράτος και άρα να ερμηνεύει με βάση την εικόνα που παίρνει από κει, το ποιά γραμμή θα πρέπει να ακολουθήσει το κόμμα. Ένα κόμμα που δεν θα είναι καν ιμάντας μεταβίβασης των κυβερνητικών επιλογών στην κοινωνία (αυτό χρειάζεται μαζικότητα και γείωση), αλλά μάλλον μια λέσχη αριστερών φίλων υπουργών, βουλευτών, γενικών γραμματέων, διοικητών δημόσιων υπηρεσιών.

Τα παραπάνω σημαίνουν ότι χωρίς εισβολή των μαζών στο κόμμα, όποιο δρόμο και να πάρουμε είναι λάθος. Εδώ χρειάζεται να δούμε λίγο ένα βασικό ορισμό για να θυμηθούμε τι είναι αριστερός. Αριστερός είναι αυτός που εκκινεί από ένα ορισμένο όραμα για την αλλαγή της κοινωνίας και επιβεβαιώνει το ρόλο του όταν καταφέρνει και πείθει περισσότερους για αυτή την επιλογή. Με απλά λόγια αριστερός είναι αυτός που καταφέρνει και κάνει και άλλους γύρω του αριστερούς. Στη μεγάλη εικόνα, χρειαζόμαστε ακριβώς αυτό. Το στοιχειώδες και απλό. Ένα αριστερό κόμμα που δεν θα ησυχάσει αν δεν κάνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας αριστερούς και αριστερές. Για να το πετύχει αυτό, χρειάζεται συντροφικά, συλλογικά και με απόλυτη προσήλωση σε αυτό τον πρωτεύοντα στόχο, να υπάρξουν ορισμένες μέριμνες.

Νέα αρχή, νέος λόγος, νέα πρακτική

Χρειάζεται πρώτα απ'όλα μια βασική κινητήρια αρχή. Ο Δραγασάκης μας προσφέρει μια εξαιρετική: «Αριστερό είναι ό,τι ενώνει». Ο αντίπαλος χώριζε τμήματα του πληθυσμού, κινητοποιούσε το ένα απέναντι στο άλλο και στο τέλος επενέβαινε για να επιβάλλει νέα σημεία ισορροπίας ανάμεσα τους είτε για να αυξήσει την επιρροή του σε αυτά είτε για να εξουδετερώσει οριστικά κάποια. Έλληνες και μετανάστες. Μισθωτοί ιδιωτικού τομέα και Δημόσιοι υπάλληλοι. Νέοι εργαζόμενοι και μεγαλύτεροι ηλικιακά εργαζόμενοι. Μπλοκάκηδες εναντίον Πενταμηνιτών. Και πάει λέγοντας.

Στόχος μας είναι να ενώσουμε γιατί καμιά ηγεμονία δεν μπορεί να στηθεί πάνω στη διαίρεση. Διαιρούμαστε, οριοθετούμαστε όταν έχουμε να δώσουμε μάχη οπισθοφυλακών. Όταν χρειάστηκε το κάναμε, τώρα αλλάξαμε πίστα και ρόλο. Τώρα είμαστε αυτοί που θα ενώσουν τις λαϊκές τάξεις. Η κυβέρνηση μας, σε πρώτο χρόνο κάνει ακριβώς αυτό. Δεν είμαστε τα τέκνα της ιστορικής Αριστεράς που ήρθαμε για να πάρουμε εκδίκηση από τον εχθρό. Δεν ήρθαμε να κουνήσουμε το δάχτυλο σε κανένα, ούτε να σταθούμε χαιρέκακα σε αυτούς που μας αγνόησαν όταν εμείς «τα λέγαμε».

Χρειάζεται να μιλήσουμε μια νέα γλώσσα. Ένας πολιτικός οργανισμός του 4% έχει μάθει, φυσιολογικά, σε μια γλώσσα απαραίτητη για να διαβουλεύεται στο εσωτερικό του και να ζυμώνεται με τον περιορισμένο περίγυρο του. Αυτή η γλώσσα είναι πια ανεπαρκής. Από τη στιγμή που υπάρχει αριστερή κυβέρνηση η ήπειρος του λόγου δίνει τη θέση της σε αυτή της πράξης. Αυτό για το κόμμα σημαίνει ότι όσο περισσότερα λέει στα κείμενα του, στις διαδικασίες του, στις εκδηλώσεις του, τόσο χρόνο θα χάνει. Εκατό φορές να φωνάξουμε για την αντίσταση, τη ρήξη και τη σύγκρουση τίποτα δε συγκινεί παραπάνω από την έννοια της ελπίδας και της αξιοπρέπειας, ειδικά σε μια περίοδο που όλα αυτά παράγονται στο έδαφος μιας κορυφαίας πραγματικής σύγκρουσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο νέος λόγος της Αριστεράς είναι αυτός που διδάσκεται από τη λαϊκή ευφορία και τις προσδοκίες του κόσμου. Είναι ένας λόγος ενωτικός, ελπιδοφόρος, οραματικός, στοχευμένος πάνω στις ανάγκες. Δεν είναι ο λόγος της εσωκομματικής πάλης, του συνδικαλισμού, του αμφιθεάτρου, των εξαντλητικών διαδικασιών, του ναρκισσισμού των 50λεπτων τοποθετήσεων.

Το πνεύμα του λόγου αυτού δεν χρειάζεται να το ψάξουμε πολύ μακριά. Ας δούμε μονάχα το πνεύμα της προεκλογικής μας καμπάνιας. Δεν χρειάζεται επίσης να αναρωτηθούμε πολύ για την ανάγκη για ένα νέο λόγο. Ας σκεφτούμε τις πρόσφατες συγκεντρώσεις στις πλατείες τις μέρες της διαπραγμάτευσης. Την αμηχανία του κόσμου για τα νέα συνθήματα που πρέπει να φτιάξει και να φωνάξει. Ένας οργισμένος κόσμος φωνάζει οργισμένα συνθήματα, ένας κόσμος χαρούμενος αναζητά τα δικά του. Κι εμείς μαζί με αυτόν.

Ο κόσμος μας ψάχνει. Ας του το κάνουμε όσο πιο εύκολο γίνεται. Θέλουμε άμεσα μια καμπάνια εγγραφής νέων μελών σε κόμμα και νεολαία. Να αξιοποιήσουμε το διαδίκτυο στο έπακρο. Υπάρχει και το δυναμικό και οι ιδέες και η διάθεση. Να κάνουμε τις διαδικασίες μας ανοιχτές στην πράξη και όχι στα λόγια. Το Podemos σε ορισμένες περιοχές, δουλεύει με το μοντέλο διαδικασιών «1+1». Mία διαδικασία οργανωτικού χαρακτήρα στα κατά τόπους γραφεία για τα τρέχοντα (κινητοποιήσεις, εξορμήσεις, κλπ) και μία πολιτική συζήτηση προετοιμασμένη, προπαγανδίσιμη και ανοιχτή στον κόσμο για τη συγκυρία, τα κείμενα, τις θέσεις, τις ιδέες που πέφτουν σε κάποιο αμφιθέατρο ή πλατεία. Να στήσουμε φεστιβάλ, θεατρικά έργα, εικαστικά δρώμενα, λαϊκά γλέντια στις γειτονιές, να ξαναβρεθεί ο κόσμος ξανά μαζί τώρα που έχει πιστέψει ξανά σε κάτι και θα δει τη ζωή του να αλλάζει με τον καιρό. Όλα αυτά είναι ενδεικτικά μιας νέας ατζέντας για τις οργανώσεις μας, οι οποίες θα αναζωογονηθούν και θα πάρουν νέα ώθηση από τον κόσμο που θα βρουν και θα εμπλέξουν.

Το σημείωμα αυτό δεν μπορεί και δεν θέλει να επεκταθεί στην ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη σχέση ανάμεσα στο κόμμα, το κράτος και την κυβέρνηση. Έχουμε την άποψη ότι αυτή η ενεργή συζήτηση βρίσκει το πραγματικό νόημα της όταν ο όλος ΣΥΡΙΖΑ αποφασίσει να δουλέψει πραγματικά και με επιμονή στην κατεύθυνση της μαζικοποίησης του και του μπολιάσματος του με τον κόσμο που αυτή τη στιγμή εμπνέεται από την προσπάθεια της κυβέρνησης.

Εδώ. Τώρα. Εμείς.

Με απεριόριστο σεβασμό προς τις παλιότερες γενιές αριστερών, ας μας επιτραπεί ένας υποκειμενισμός. Οι αριστεροί και οι αριστερές που γεννήθηκαν από τη μεταπολίτευση και μετά, είμαστε η πιο τυχερή γενιά. Στις μεγάλες ήττες και διαψεύσεις ήμασταν είτε μικροί είτε αγέννητοι, στην τωρινή μεγάλη ευκαιρία για την Αριστερά είμαστε στην πιο παραγωγική ηλικία. Η δική μας γενιά επέλεξε την Αριστερά όταν συνάντησε τα μεγάλα ζόρια, η δική μας γενιά αναλαμβάνει να ξελασπώσει το μέλλον.

Εμείς, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ και τα νεότερα μέλη του κόμματος, η γενιά των αριστερών που της έλαχε να ζήσει το ανεκπλήρωτο όνειρο χιλιάδων συντρόφων που δεν κατάφεραν να το ζήσουν ποτέ, έχουμε τη μεγαλύτερη ευθύνη σε αυτή τη διαδικασία. Να σκεφτεί, να φτιάξει και να δημιουργήσει όντας κομμάτι μιας πραγματικά Νέας Αριστεράς. Της Αριστεράς της νίκης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL