Του Γιάννη Μπαλάφα*
Πολλά και κρίσιμα ερωτήματα εγείρονται το τελευταίο χρονικό διάστημα για τις σχέσεις της Χρυσής Αυγής με ενστόλους. Πολύ περισσότερο που ορισμένα περιστατικά δίνουν την εικόνα διείσδυσης της φασιστικής ιδεολογίας στα σώματα ασφαλείας και στις ένοπλες δυνάμεις και όχι απλά την εκλογική υποστήριξη του μορφώματος από ένστολους πολίτες.
Χαρακτηριστικά είναι ορισμένα γεγονότα:
* Μάρτιος 2013: Στη διάρκεια διάλεξης της καθηγήτριας Εγκληματολογίας Αναστασίας Τσουκαλά στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας ένας τριτοετής δόκιμος δήλωσε «Είμαστε φασίστες και υπερήφανοι. Υπάρχει πρόβλημα;». Οι υπόλοιποι δόκιμοι τον καταχειροκρότησαν, ενώ οι παριστάμενοι εκπαιδευτές δεν αντέδρασαν.
* 18 Σεπτεμβρίου 2013 Λίγο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο φονιάς Γιώργος Ρουπακιάς έλεγε στους αστυνομικούς που τον είχαν συλλάβει: «Είμαι δικός σας, μην το πείτε πουθενά». Από τη δικογραφία προκύπτουν με σαφήνεια σχέσεις της Χρυσής Αυγής με πολλούς αστυνομικούς στον Πειραιά.
* 26 Μαΐου 2014 (από "Το Βήμα"): Στις ευρωεκλογές οι αστυνομικοί ψήφισαν ξανά μαζικά τη Χρυσή Αυγή, σε ποσοστό που ίσως υπερβαίνει το 50% στην Αθήνα.
* 18 Σεπτεμβρίου 2014 (από την "Καθημερινή"): Για "σύμπλευση, υποβοήθηση και στενές σχέσεις ανάμεσα σε αστυνομικούς και Χρυσή Αυγή κάνει λόγο και το πόρισμα της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ.".
* 20 Νοεμβρίου 2014 (από το in.gr): Στο στρατόπεδο μεταναστών στην Αμυγδαλέζα κρατούμενοι κατήγγειλαν ότι αστυνομικοί χαιρετούσαν φασιστικά.
Όμως και στις ένοπλες δυνάμεις φαίνεται ότι υπάρχουν ζητήματα:
* 5 Φεβρουαρίου 2012 (από "Το Βήμα"): Το 2011 στο αμφιθέατρο της Σχολής Ευελπίδων, ανήμερα της επετείου του Πολυτεχνείου, ο αρχηγός της Σχολής, εύελπις της ΙV τάξης Χρήστος Π. Φαραντάτος διέταξε τους συμμαθητές του να τραγουδήσουν τον χουντικό ύμνο. Αθωώθηκε με ψήφους 3 προς 2 από το Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο της Σχολής, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι το έκανε «για την ανύψωση του ηθικού των ευέλπιδων που απογοητεύονται από τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας».
* Στις ευρωεκλογές του 2014 εκλέχτηκαν ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής οι αντιστράτηγοι ε.α. Ελευθέριος Συναδινός, τ. Διευθυντής Ειδικών Δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού, και Γεώργιος Επιτήδειος...
* 17 Νοεμβρίου 2014 (από την "Εφημερίδα των Συντακτών"): Η θεσμικά αναγνωρισμένη Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού (ΕΑΑΣ) συναντήθηκε με τους εκπροσώπους της Χρυσής Αυγής και συμφώνησαν για κοινούς «αγώνες» και κοινά «προγράμματα». Μάλιστα, σύμφωνα με την "Εφημερίδα των Συντακτών", «η όλη συζήτηση που ακολούθησε διεξήχθη σε άριστο κλίμα»...
Το συμπέρασμα είναι ότι όλο και πυκνώνουν τα σύννεφα γύρω από τις σχέσεις μερίδας ενστόλων με τη Χρυσή Αυγή και τη φασιστική ιδεολογία. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι: Πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά ή έχουν πλέον πάρει έκταση; Στην πρόσφατη πορεία για την 41η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, υπήρξαν πολλές καταγγελίες σύμφωνα με τις οποίες η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. δεν είχε σωστή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στην πορεία. Μάλιστα, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά «ορισμένες διμοιρίες των ΜΑΤ αυτονομήθηκαν»...
Αβίαστο λοιπόν προκύπτει το ερώτημα: Ποιος ελέγχει σήμερα την ΕΛΑΣ; Ποιος ελέγχει τα ΜΑΤ;
Πολύ περισσότερο: Ποιος φροντίζει ώστε οι ένστολοι να γνωρίζουν καλά ότι ο ρόλος τους είναι να υπηρετούν τον πολίτη;
Όπως σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ στο υπό διαβούλευση πρόγραμμά του για τα σώματα ασφαλείας, ολόκληρη η ελληνική κοινωνία προβληματίζεται σχετικά με το πώς εκπαιδεύεται, οργανώνεται και λειτουργεί η Ελληνική Αστυνομία και ιδίως ορισμένες «ειδικές» μονάδες της, όπως τα ΜΑΤ και οι ειδικοί φρουροί. Δυστυχώς, οι αστυνομικές δυνάμεις ενεργούν υπό τις διαταγές μιας πολιτικής ηγεσίας που αντιλαμβάνεται τον ρόλο της Αστυνομίας βασικά ως όργανο βίαιης καταστολής σε βάρος των πολιτών που κινητοποιούνται και εκφράζουν συλλογικά τις διεκδικήσεις τους απέναντι στις αντικοινωνικές πολιτικές της κυβέρνησης.
Προτείνουμε απαγόρευση της οπλοφορίας κατά την αστυνόμευση διαδηλώσεων και συλλαλητηρίων. Ένταξη των ανδρών των ειδικών μονάδων στα αστυνομικά τμήματα ή και σε υπό ίδρυση υπηρεσίες αντιμετώπισης κρίσεων (φυσικές καταστροφές, ακραία εγκληματικότητα και βία). Άμεση απόσυρση απαγορευμένων - επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία χημικών και υλικών.
Θεωρούμε, ωστόσο, ότι την ίδια στιγμή είναι ανάγκη να επιδιώξουμε να επεκτείνουμε το πολιτικό και αξιακό μας πλαίσιο και σε αυτούς τους μηχανισμούς. Οφείλουμε, δηλαδή, σήμερα να διατυπώσουμε την πρόταση για μια Αστυνομία που θα υπηρετεί τις δημοκρατικές αρχές και να έχει τον κοινωνικό ρόλο που της αναλογεί, προστατεύοντας και όχι καταστέλλοντας τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών.
Είναι σαφές ότι απαιτείται συνολική αλλαγή πλεύσης, έτσι ώστε να απεγκλωβιστεί η Αστυνομία από τη λογική του «εχθρού λαού». Ο αστυνομικός χρειάζεται την κοινωνική αναγνώριση αλλά και τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Απαιτούμε, πάνω απ' όλα, να καταργηθεί ο αποκλειστικός έλεγχος της αστυνομίας από την κυβέρνηση και να ανατεθεί στη διακομματική επιτροπή της Βουλής για τα Σώματα Ασφαλείας.
Απαιτούμε σύγχρονη, δημοκρατική και αποτελεσματική αστυνομία για τη δημόσια ασφάλεια των πολιτών. Αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και απεγκλωβισμό των αστυνομικών από εξωαστυνομικά καθήκοντα.
Απαιτούμε σύγχρονους τρόπους διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού, αξιοποίηση της εμπειρίας και της γνώσης και μεταφορά της στις νεότερες γενιές με ενιαίο τρόπο λειτουργίας και δράσης. Απαιτούμε να σπάσει το σημερινό «ρουσφετολογικό» αναξιοκρατικό σύστημα κρίσεων των αξιωματικών και να αντικατασταθεί από ένα αντικειμενικό σύστημα που θα μετράει προσόντα, γνώσεις, ικανότητες, εμπειρία. Ειδικότερα, δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι ο αστυνομικός είναι και αυτός εργαζόμενος και πρέπει να διεκδικήσει τα εργασιακά του δικαιώματα, τη στιγμή που ο μισθός του δεν του φτάνει για να ζει αξιοπρεπώς.
* Ο Γιάννης Μπαλάφας είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία εκπροσωπεί στην Επιτροπή Προγράμματος
