της Θεοδώρας Σταθούλια
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. του έτους 2013 δείχνει πλεόνασμα ποσού 1.005.406.925,37 ευρώ, που προκύπτει από: α) εγγραφή επιπρόσθετων εσόδων (+ 771 εκατομμύρια ευρώ), β) μειωμένη εκτέλεση δαπανών από πιστώσεις πληρωμών και γ) θετικό υπόλοιπο νομισματικών συναλλαγών.
Η εγγραφή του πλεονάσματος αυτού στον προϋπολογισμό θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάλογη μείωση της συνολικής εισφοράς των κρατών - μελών στη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της Ε.Ε.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην πρόταση ψηφίσματος για το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού του συμβουλίου, για το 2014, αναφέρει ότι "τα κύρια στοιχεία του εν λόγω πλεονάσματος είναι ένα θετικό αποτέλεσμα στα έσοδα ύψους 771 εκατομμυρίων EUR, ένα μη δαπανηθέν ποσό στα έξοδα ύψους 276 εκατομμυρίων EUR, και μια θετική διαφορά συναλλαγματικών ισοτιμιών ύψους 42 εκατομμυρίων ευρώ". Λαμβάνει επίσης υπόψη ότι "από πλευράς εσόδων η αύξηση προέρχεται κυρίως από πρόστιμα και τόκους υπερημερίας (1331 εκατομμύρια ευρώ), ενώ το ποσό πραγματικά εισπραχθέντων ιδίων πόρων σε σύγκριση με εκείνο που είχε προϋπολογιστεί παρουσιάζει μείωση (-226 εκατομμύρια ευρώ) και έσοδα που προέρχονται από πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές παρουσιάζουν επίσης μείωση (-360 εκατομμύρια ευρώ)". Το σημαντικότερο, το σχέδιο ψηφίσματος αναφέρει ότι, "από πλευράς δαπανών η ελλιπής εκτέλεση πιστώσεων για το 2013 (107 εκατομμύρια EUR) και για το 2012 (54 εκατομμύρια EUR) δεν ήταν αποτέλεσμα μειωμένης ικανότητας απορρόφησης, αλλά στην πραγματικότητα όλοι οι διαθέσιμοι δείκτες συνηγορούν υπέρ του γεγονότος ότι υπήρξε έλλειψη πιστώσεων πληρωμών, τόσο στον προϋπολογισμό του 2012, όσο και στον προϋπολογισμό του 2013".
Με άλλη γραφή αυτό σημαίνει ότι, η Ε.Ε. δεν πλήρωνε τις υποχρεώσεις της, γιατί δεν ήθελε να ζητήσει να πληρωθούν με αύξηση των συνδρομών των κρατών - μελών (όπως όφειλε να κάνει) και έτσι εμφανίζει πλεονασματικό προϋπολογισμό. Αυτό ερμηνεύεται απλά, ότι αφού υπάρχει πλεόνασμα από το 2013 (αφού δεν πλήρωνε τις υποχρεώσεις της από έλλειψη πιστώσεων και στόχευε έτσι σε πλεονασματικό προϋπολογισμό) θα εγγραφεί το πλεόνασμα του ενός και πλέον δισεκατομμυρίου ευρώ στον διορθωτικό προϋπολογισμό αρ. 2 για το 2014 και έτσι εξισορροπείται η διορθωτική συνεισφορά των κρατών - μελών από 3.17 δισεκατομμύρια που θα απαιτηθεί για το 2014 με τον διορθωτικό προϋπολογισμό αρ. 3 για αύξηση ιδίων πόρων σε πολύ λιγότερα. Για τον διορθωτικό προϋπολογισμό αρ. 4 -τόσους ετήσιους διορθωτικούς προϋπολογισμούς χρειάζεται η Ε.Ε.- το Eυρωπαϊκό Kοινοβούλιο υποστηρίζει στο σχέδιο ψηφίσματος, ότι θα ζητήσει με την "αναθεώρηση των προβλέψεων των παραδοσιακών ιδίων πόρων, άλλα έσοδα και οριστικοποίηση μερικών προστίμων εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό πρόσθετο ποσό 2 059 εκατομμυρίων ευρώ ιδίων πόρων" να μην χρειαστεί να πληρώσουν τα κράτη - μέλη από τις συνεισφορές τους, παρά μόνο 106 εκατομμύρια ευρώ για το 2014.
Τι έκαναν λοιπόν οι νεοφιλελεύθεροι φωστήρες; Αγνόησαν τις ανάγκες για πληρωμές των υποχρεώσεων για το 2012 και 2013 και εμφάνισαν πλεόνασμα, που θα ενσωματώσουν στο διορθωτικό του 2014 και θα εξισορροπήσουν έτσι την αναγκαία αύξηση των ιδίων πόρων που θα τους κόστιζε ακριβά. Στην ουσία, μεταθέτουν τις αναγκαίες πληρωμές με αυτό τον τρόπο διευκολύνοντας τους εθνικούς προϋπολογισμούς τους και τις υποχρεώσεις των "πλούσιων" κρατών, να συνεισφέρουν στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό με αύξηση της συνδρομής τους. Αυτή η τεχνική, προδήλως, αφορά τον τρόπο που χειρίζεται τον όρο "χρηστή δημοσιονομική διαχείριση" της Συνθήκης η κυβερνώσα ευρωπαϊκή συμμαχία δεξιών και σοσιαλδημοκρατών και αφορά αποκλειστικά και μόνο τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Τα κράτη - μέλη θα πρέπει να είναι πειθαρχημένα και για το τελευταίο ευρώ στον ετήσιο προϋπολογισμό τους. 'Η τουλάχιστον έτσι θα πρέπει να φαίνεται. Αυτό το παιχνίδι των πλεονασματικών προϋπολογισμών (ως μνημονιακό όρο) το έχουμε εμπεδώσει και στην Ελλάδα των κυβερνήσεων της Δεξιάς.
Δεν πληρώνουμε τις υποχρεώσεις σε επιστροφές φόρων, στα ταμεία, περικόπτουμε το ΠΔΕ, κ.λπ. και έχουμε πλεόνασμα, που μετά ως γενναιόδωρες Αντουανέττες μοιράζουμε ένα τμήμα τους σε μορφή κομματιών παντεσπάνι.
Ως προς τον προϋπολογισμό του 2015, τον Σεπτέμβριο καταγράφηκε η πρώτη απόφαση της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ανέστρεψε την πρόταση του Συμβουλίου και της Κομισιόν για περικοπές, κατά 522 εκατομμύρια από τα 145.599 δισ. ευρώ των δεσμεύσεων (commitments) του προϋπολογισμού και κατά 2.1 δισ. ευρώ την περικοπή από τα 142.137 δισ. ευρώ των πληρωμών (payments). Να σημειώσουμε εδώ ότι η Ε.Ε. έχει δυο τύπους λογαριασμών. Τις δεσμεύσεις που αφορούν πληρωμές για συγκεκριμένες πρωτοβουλίες της Ε.Ε. και τις πληρωμές που αφορούν προβλέψεις για τις ανάγκες του προϋπολογισμού.
Στις αρχές Οκτωβρίου, η Επιτροπή Προϋπολογισμού έρχεται με νεότερη απόφαση, όχι μόνο να αντιστρέψει την πρόταση του Συμβουλίου, αλλά και να την συμπληρώσει με αύξηση του προϋπολογισμού για το 2015, συγκεκριμένα φτάνοντας για τις δεσμεύσεις στο ποσό των 146.3 δισ. ευρώ και για τις πληρωμές στα 146.4 δισ. ευρώ. Ανάμεσα στους στόχους της αύξησης της επιτροπής προϋπολογισμού, είναι επιπλέον 190.5 εκατομμύρια ευρώ για τις μικρομεσαίες, την έρευνα και την εκπαίδευση και 400 εκατομμύρια ευρώ για την ανθρωπιστική βοήθεια σε περιοχές όπως η Συρία, η Ουκρανία και η Παλαιστίνη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην ολομέλειά του στις 21 Οκτωβρίου στο Στρασβούργο επιβεβαίωσε αυτή την απόφαση της επιτροπής προϋπολογισμού και το θέμα πηγαίνει σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24 Οκτωβρίου, η έκρηξη του σοκαρισμένου Κάμερον εναντίον της απόφασης να πληρώσει 2.1 δισ. ευρώ μέχρι την 1η Δεκεμβρίου, αφορά στον προϋπολογισμό του 2014 και την αύξηση των ιδίων πόρων που προέκυψε από τη φόρμουλα που ετοίμασε ομάδα ειδικών, για τον τρόπο που θα γίνει η αύξηση και από ποιες χώρες. Σύμφωνα με αυτή τη φόρμουλα η καλή οικονομία της Μεγάλης Βρετανίας θα πρέπει να επωμιστεί την πληρωμή των 2.1 δισ., ενώ η Γερμανία και η Γαλλία θα έχουν επιστροφές πόρων (με το σύστημα των rebates) ύψους 779 εκατομμυρίων και 1 δισεκατομμυρίου ευρώ αντιστοίχως (!).
Σύμφωνα με αυτή την φόρμουλα, οκτώ χώρες θα πρέπει να συμβάλλουν με επιπλέον πληρωμές στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. Ανάμεσα σε αυτές είναι και η "υγιής" οικονομία της Ελλάδας, που θα πρέπει να πληρώσει 89 εκατομμύρια ευρώ (!) για να συμβάλλει να πάρει τα 779 εκατομμύρια η "ασθενής" οικονομία της Γερμανίας! Η Κύπρος ως άλλη μια περίπτωση "υγιούς" οικονομίας θα συμβάλλει με 42 εκατομμύρια ευρώ. Η Ιταλία θα πρέπει να δώσει μόνο (sic) 340 εκατομμύρια, η Ολλανδία 643 εκατομμύρια και η Μάλτα 13 εκατομμύρια.
Δεν θα μπορούσαμε σε αυτό το σύντομο σημείωμα να επεκταθούμε περισσότερο στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. Το σοβαρό αυτό θέμα παραμένει ένα τεράστιο πρόβλημα στην οικοδόμηση της οικονομικής ολοκλήρωσης της Ε.Ε. Θα πρέπει οι δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς να ανοίξουν σοβαρά αυτό το κεφάλαιο. Να ξαναδιαβαστεί πολιτικά και να γίνουν σοβαρές προτάσεις αλλαγών. Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. και η λειτουργία του μέχρι σήμερα, δεν μπορεί παρά να αποτελέσει μια σοβαρή διάσταση στην επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης της χώρας με την Ε.Ε.
