Κάθε συγκεκριμένη δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ στην κατεύθυνση της καταπολέμησης της μαζικής φτώχειας είναι ασφαλώς από μόνη της θετικό γεγονός και υπό αυτό το γενικό πρίσμα οφείλει κανείς να προσεγγίσει τους «οκτώ άξονες για τη φτώχεια» που παρουσίασε στην Δραπετσώνα ο σ. Αλέξης Τσίπρας. Όμως ένα αριστερό και ριζοσπαστικό κόμμα, που στρατηγικό του σκοπό έχει την εξάλειψη της φτώχειας, οφείλει να παίρνει αποστάσεις από αντιλήψεις σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας, που πλασάρονται με περίβλημα την προτεραιότητα στήριξης των «ευάλωτων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων», δηλαδή από την πολιτική που υπαγορεύει να επικεντρώνουμε μόνο στους «ακραία» φτωχούς! Διότι έτσι προωθείται ένα είδος φιλανθρωπίας, αντί για την κατοχύρωση του δικαιώματος σε μια αξιοπρεπή διαβίωση για όλους.
Από μια συνεπή αριστερή σκοπιά, οι «οκτώ άξονες» κρύβουν παγίδες, με σημαντικότερη τη μεταμοντέρνα ρήτρα «για όσους έχουν αδυναμία να πληρώσουν», που μπορεί να γίνει «λάστιχο», καθώς στον καπιταλισμό οικονομικά αδύναμοι δεν είναι μόνο οι ακραία εξαθλιωμένοι, αλλά τελικά όλοι όσοι δεν κατέχουν μέσα παραγωγής, και ειδικά σε περιόδους βαθιάς κρίσης όπως η σημερινή. Μια θέση που προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό είναι αυτή που υπαγορεύει την απαλλαγή από φόρους και χαράτσια μόνο για οικογένειες χωρίς εισόδημα. Αλήθεια, σε τι μεταφράζεται αυτό; Μήπως σε ένα «ναι» σε χαράτσια για οικογένειες με «κάποιο εισόδημα»; Και τα παλιά, δυσβάσταχτα χαράτσια που εκκρεμούν, δεν θα πρεπε άραγε να σβηστούν ή να επιστραφούν, έστω σταδιακά, ως ένα μέτρο ανακούφισης; Γκρίζα λοιπόν τα μαντάτα για τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ με την επίκληση τέτοιων θέσεων. Ανησυχητικό στοιχείο αποτελεί και η γενικόλογη και αοριστολογική διακήρυξη περί μείωσης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, που συνδέεται πάλι με τους «πολύ φτωχούς». Καθήκον του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι η ακύρωση όλων των αυξήσεων που έγιναν μετά την ψήφιση του πρώτου Μνημονίου (2010), όχι μόνο για τους «ακραία εξαθλιωμένους», αλλά για όλους τους δοκιμαζόμενους, φτωχούς, «μικρομεσαίους» και «μεσαίους».
Πρωτοποριακές βεβαίως -πάντα για τα ελληνικά δεδομένα- είναι οι διακηρύξεις των «οκτώ αξόνων» για στέγαση και παιδικούς σταθμούς. Αντιθέτως, μια χτυπητή ανεπάρκεια των «οκτώ αξόνων» είναι η θέση που αφορά τα επείγοντα περιστατικά στα νοσοκομεία και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, όπου πάλι γίνεται μνεία μόνο στους «ευάλωτους και ευπαθείς», ενώ πρόκειται για θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Μακάρι να οφείλεται σε συντακτικό λάθος. Όμως, δυστυχώς, στους «οκτώ άξονες», δεν γίνεται καμία αναφορά ούτε καν για κατάργηση του φόρου στο πετρέλαιο, παρά μόνο για δωρεάν πετρέλαιο στην περίφημη ομάδα των «ευάλωτων και των ευπαθών», που πάλι δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένα. Συνεπώς, από τους άξονες απουσιάζουν εντελώς θέματα που καίνε την καθημερινότητα των εχόντων ακόμα κάποια (συρρικνωμένα) εισοδήματα εργαζόμενων, όπως η διασφάλιση φτηνού ρεύματος και η απαλλαγή από χαράτσια και το φτηνό πετρέλαιο!
Τέλος, αποτελεί σαφή υπαναχώρηση από παλιότερες ριζοσπαστικές θέσεις η απαλλαγή από τα διόδια μόνο για κατοίκους τοπικών περιοχών, χωρίς μάλιστα αναφορά για κατάργηση των νόμων που έκαναν αυστηρότερη την κύρωση για άρνηση πληρωμής μέσω ΚΟΚ. Τη δε θέση για μείωση της τιμής των διοδίων στον μέγιστο βαθμό θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «η καταδυνάστευση του ρεαλισμού». Θα ήταν λάθος να χρεώσουμε τις θέσεις αυτές στο κλασικό κρατικοπρονοιακό σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο τύπου Ούλοφ Πάλμε. Δυστυχώς, εντάσσονται στο μεταμοντέρνο σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο, και μάλιστα θα έλεγε κανείς ότι θυμίζουν την πολιτική Ζοσπέν του 1995 (δίχως ασφαλώς το ξεχασμένο από την ηγεσία 35ωρο...) και όχι εκείνη του εσχάτως αποβιώσαντος Πιερ Μωρουά, της ριζοσπαστικής διετίας 1981-1983.
* Ο Νάσος Θεοδωρίδης είναι μέλος της Κομμουνιστικής Τάσης του ΣΥΡΙΖΑ.
