Ο όρος "γενιά" κατά κανόνα δεν είναι δόκιμος. Δεν υπόκειται σε σαφή χρονολογικά ή άλλα όρια, υπονοεί μια οριζόντια ενότητα απλώς ηλικιακή, αγνοεί ουσιώδεις διαφορές - ταξικές, τοπικές, ιστορικές, οικονομικές, πολιτικές, ιδεολογικές. Ωστόσο κάποιες φορές είναι χρήσιμος. Μπορεί να εντοπίσει στοιχεία νοοτροπιών και να βοηθήσει το σχεδίασμα μιας πρώτης εικόνας. Που βεβαίως απαιτεί εμπεριστατωμένη έρευνα προκειμένου να ελεγχθεί.
Ο ελληνικός 20ός αιώνας διαιρείται βίαια από τη δεκαετία 1940-1950. Οι απολήξεις της δεσμεύουν καθοριστικά τη χώρα μέχρι το 1974, ενώ συνεχίζουν να δρουν ακόμη. Η μακρόσυρτη επιβίωση του όρου "μεταπολίτευση" και η τρέχουσα ρητορική της Ακροδεξιάς το πιστοποιούν εύγλωττα.
Μπορούμε να πούμε ότι τρεις διαδοχικές γενιές βλέπουν το φως μετά τον εμφύλιο. Η πρώτη προσπαθεί να επουλώσει τα τραύματα και να οργανώσει τη ζωή της. Καημός της το σπίτι, κτισμένο πέτρα την πέτρα, και μέλημά της το να σπουδάσει τα παιδιά της. Το οικονομικό θαύμα που επιτέλεσε είναι τουλάχιστον εφάμιλλο εκείνου της μεταπολεμικής Γερμανίας. Γιατί πραγματοποιήθηκε σχεδόν αποκλειστικά με ιδρώτα και πείσμα. Και με όνειρο το να γίνουν τα πράγματα καλύτερα για τους επόμενους. Η αντιπαροχή και το αυθαίρετο βοήθησαν. Όσο κι αν κληροδότησαν προβλήματα.
Τα παιδιά αυτής της γενιάς κατάφεραν να σπουδάσουν. Πολλά να προκόψουν. Αναγνωρίζοντας ότι οι γονείς είχαν τάξει μια ζωή στο να ζήσουν αυτά καλύτερα και με έντονη τη μνήμη της δικής τους παιδικής συμμετοχής στα κοινά βάρη. Διατηρώντας έτσι τη σχέση της με την παλιά, η νέα γενιά κράτησε το όνειρο ζωντανό. Επειδή τα πράγματα είχαν όντως γίνει καλύτερα, μπορούσαν να γίνουν και περισσότερο. Οπότε η γενιά ασχολήθηκε με τα κοινά. Πολιτικοποιήθηκε. Ακολουθώντας τη γραμμή των γονιών ή επαναστατώντας εναντίον της.
Κάποια στιγμή η ενότητά της ράγισε. Σε συνθήκες προϊούσας ευημερίας, το πρωτοπόρο Κλικ έθεσε τη στροφή στον εαυτό και στην εικόνα του ως οιονεί πολιτικό πρόταγμα. Το λάιφσταϊλ άρχισε να κερδίζει έδαφος.
Η τρίτη γενιά είναι εκείνη της εμπεδωμένης ευμάρειας. Που τα βρήκε σχεδόν όλα έτοιμα. Η στροφή στον εαυτό ολοκληρώθηκε και τα μελήματα έγιναν ατομικά. Κάποτε εγωκεντρικά. Έτσι όχι μόνο διέκοψε κάθε σχέση με την πολιτική, τουλάχιστον όπως την εννοούσαν οι παλιότεροι, αλλά τελικά την αρνήθηκε μέχρι περιφρονήσεως. Η ίδια διασπάστηκε. Μια μερίδα συνέχισε στη γραμμή του λάιφσταϊλ και της εικόνας. Η άλλη, περισσότερο ευαίσθητη, ακολούθησε γραμμές προσωπικής έκφρασης, εξερεύνησης εμπειριών, πολύμορφης αυτονομίας. Οι δύο μερίδες ανήκουν στην ίδια γενιά μόνο γιατί αρνούνται να στρατευθούν -λέξη απελπιστικά παλιομοδίτικη- στον πολιτικό ή στον συνδικαλιστικό φορέα.
Η Ελλάδα είναι χώρα περίεργη. Γενιές και νοοτροπίες συμπλέκονται παρά τους ασύμβατους νέους τρόπους επικοινωνίας. Οι οικογένειες, με όλες τις κατά καιρούς εντάσεις, παρέχουν ασφάλεια και παραμένουν καταφυγή. Βεβαίως οι κλασικές μορφές πολιτικής δραστηριότητας συνεχίζονται. Έστω κι αν φαίνονται να επιβεβαιώνουν ηθικά εκείνους που αρνούνται συστηματικά κάθε σχέση μαζί τους.
Η κρίση έχει ανατρέψει πλήρως τις παγιωμένες βεβαιότητες. Μια νέα γενιά αναδύεται. Σε συνθήκες εξαιρετικά δυσμενείς. Γιατί η ευμάρεια έχει εκλείψει και το όνειρο δεν εκλαϊκεύεται ούτε κινητοποιεί πλατιά. Ωστόσο το μέλλον υπόκειται στις δικές της δυνάμεις. Σε συνάρτηση με τις δικές μας. Ξανά.
