Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
Ένας πρώτος οδικός χάρτης για μια νέα εξωτερική πολιτική της Ελλάδας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ένας πρώτος οδικός χάρτης για μια νέα εξωτερική πολιτική της Ελλάδας

Ο νέος ψυχροπολεμικός κόσμος βρίσκεται στα πρώτα του στάδια, ενώ τις προηγούμενες δυο δεκαετίες είδαμε τάσεις περιφερειακών ολοκληρώσεων με την εδραίωση μεγάλης κλίμακας νεοφιλελεύθερων χαρακτηριστικών, ιδιαίτερα στην Ε.Ε., κατά τη διάρκεια ενός μεταβατικού πολυ-πολισμού, που ανέδειξε ανερχόμενες οικονομίες και δυνάμεις, στη Λατινική Αμερική (με αντί - νεοφιλελεύθερα χαρακτηριστικά στη συγκεκριμένη περίπτωση), αλλά και σε Ευρασία, Αφρική και Ασία. Αυτές οι διαδικασίες διευρύνονται, ενώ διαφαίνεται να λαμβάνουν νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Ένας νέος παγκόσμιος διπολισμός μεταξύ ΗΠΑ, Ε.Ε. και Ισραήλ με τους BRICS διακρίνεται στον ορίζοντα. Η νέα νομισματική και χρηματοπιστωτική αμφισβήτηση έρχεται με την ίδρυση εναλλακτικού Ταμείου Διάσωσης Χωρών (αντί-ΔΝΤ) από Κίνα, Ρωσία, Βραζιλία, Ινδία και Ν. Αφρική. Η ντε φάκτο αμφισβήτηση της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ είναι μια στρατηγική κίνηση που προϊδεάζει για μια ακόμη πιο μιλιταριστική Αμερική το επόμενο διάστημα, που θα αντιδρά στη φθίνουσα παγκόσμια ηγεμονία της με την επέκταση των γεωπολιτικών συγκρούσεων και πολεμικών αντιπαραθέσεων, γεγονός που ανοίγει τους «ασκούς του Αιόλου» στη σημερινή παγκόσμια έλλειψη ισορροπίας. Τα στοιχεία αυτά εμπεριέχουν αρκετά αντιφατικά σημεία, που δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο μια αναγκαία νέα ανάγνωση της σημερινής παγκόσμιας γεωπολιτικής και οικονομικής «αταξίας», με πληθώρα δραματικών περιφερειακών συγκρούσεων, με εκατόμβες θυμάτων, στρατιές προσφύγων και περιβαλλοντικές ωρολογιακές βόμβες.

***

Χώρες διαμελίζονται και εξαφανίζονται κρατικές οντότητες. Μετά την εξάλειψη αυταρχικών καθεστώτων αναδύονται στη θέση τους «καντόνια» με ηγεμόνες και φεουδάρχες, που μας παραπέμπουν στον «Λόρενς της Αραβίας» και την νεο-αποικιακή περίοδο, έχοντας Λιβύη, Συρία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Σουδάν κ.ά. να αποτελούν ένα πρώτο παράδειγμα για την επαναχάραξη συνόρων και την εγκαθίδρυση ελεγχόμενων νέων καθεστώτων. Ταυτόχρονα, μεσαιωνικές φονταμενταλιστικές λογικές, δημιούργημα των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ κατά την περίοδο της αφγανικής κρίσης στις αρχές του '80, αναπτύσσονται και μαζικοποιούνται, αποτέλεσμα του κράματος  ακραίας φτώχειας και ΝΑΤΟϊκών δολοφονικών επεμβάσεων. Εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες στη Μέση Ανατολή σφαγιάζονται, ενώ το δράμα του παλαιστινιακού λαού αποκτά καθαρά χαρακτηριστικά « χειρουργικής » γενοκτονίας, που θα πρέπει να ενταχθεί στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Η τελευταία περιοδεία Ομπάμα στην Άπω Ανατολή και την Ασία έδωσε το πράσινο φως για τον αργό και ελεγχόμενο σε πρώτη φάση, αλλά ιδιαίτερα ανησυχητικό επανεξοπλισμό της Ιαπωνίας, με τη δέσμευση για ισχυρή στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ έναντι της «Κινεζικής επεκτατικής πολιτικής» σε Βιετνάμ, Φιλιππίνες και Ν. Κορέα. Αναπτύσσονται αδιανόητες μέχρι πριν από λίγα χρόνια τακτικές συμμαχίες.

Στην Υποσαχάρια Αφρική η Γαλλική νεο - αποικιοκρατία επιστρέφει, όπως «ο δολοφόνος στον τόπο του εγκλήματος», όπου το πολύπαθο Μάλι και οι λαοί του ξαναζούν το δράμα που βίωσαν τον 19ο αιώνα από τους ίδιους αποικιοκράτες. Στα νησιά Μαλβίνες / Φώκλαντ η Μεγάλη Βρετανία στρατιωτικοποιεί την περιοχή με την παρουσία πυρηνικών τακτικών όπλων.

***

Θα μπορούσαμε επίσης να απαριθμήσουμε αμέτρητες περιπτώσεις σημερινών παγκοσμιοποιημένων εγκλημάτων, χωρίς το ονοματεπώνυμο του θύτη και με θύματα που δεν κουβαλούν την «ταυτότητα του νεκρού» στον πυθμένα της Μεσογείου. Υπάρχει ανάγκη για έναν νέο, εκδημοκρατισμένο ΟΗΕ, που θα αντιδρά και θα παρεμβαίνει δυναμικά στις απειλές κατά του παγκόσμιου οικοσυστήματος αλλά και στις πραγματικότητες του 21ο αιώνα με τις τεράστιες ταξικές, πολιτικές και οικονομικές ανισότητες. Ένας άλλος ΟΗΕ, που θα δρα με γνώμονα την πραγματική κυριαρχία κρατών και λαών που πρέπει να διαφεντεύουν το μέλλον τους χωρίς την χειραγώγηση σκοτεινών χρηματο-οικονομικών συμφερόντων που στόχο έχουν να τους υποδουλώσουν. Αποτελεσματικός στη δράση, να αποτελεί την αρχή μιας νέας παγκόσμιας ειρηνικής συνύπαρξης ανεξάρτητων και ελεύθερων κρατών.

Η Ελλάδα του 21ου αιώνα μπορεί να καταστεί μια «ηθική» δύναμη, μαζί με μια σειρά άλλων χωρών, με σχέδιο και συμμαχίες που θα δρομολογούν προσεκτικές κινήσεις στη διεθνή σκακιέρα. Το Κυπριακό παραμένει στην ουσία του διεθνές πρόβλημα παραβίασης του ιδρυτικού χάρτη του ΟΗΕ και των αποφάσεών του. Αυτή είναι η θεμέλια λίθος για την εκκίνηση και ολοκλήρωση της τελικής φάσης. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να εργαστεί με πάθος, όραμα, σχέδιο και αποτελεσματικότητα στην κατεύθυνση η Βαλκανική να αποκτήσει περιεχόμενο και ουσία, δηλαδή έναν ισχυρό οδικό χάρτη που θα ανοίγει νέους δρόμους, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, ενάντια σε εθνικισμό, ρατσισμό και φασισμό, εγκαινιάζοντας έναν γεωπολιτικό χώρο ειρήνης, συν-δημιουργίας, συν-ανάπτυξης, προστασίας του περιβάλλοντος και κυρίως διαφύλαξης των πλουτοπαραγωγικών θησαυρών από τα όργανα της ιμπεριαλιστικής διείσδυσης και καταλήστευσης.

Μια Ευρώπη που οι χώρες στο νότιο άκρο της οφείλουν να συμμαχούν σε μεγάλα τακτικά και στρατηγικά ζητήματα στην Ε.Ε. Η Ελλάδα πρέπει να καταπολεμά τον εθνικισμό και τον νεο-ναζισμό αντλώντας παραδείγματα από τις ηρωικές ιστορικές της παρακαταθήκες. Η αντιφασιστική ιστορική μνήμη είναι παγκόσμια κληρονομιά και διεκδικεί κοινή δράση σε όλα τα πεδία, στη χώρα και στο εξωτερικό. Η Ελλάδα θα πρέπει να διαφοροποιείται σε όλα τα μέτωπα που ενθαρρύνουν έναν νέο ψυχρό πόλεμο και την ανάπτυξη του νεο-ναζισμού.

Μια άλλη δομή και λειτουργία σε ένα υπουργείο Εξωτερικών που θα ανοίγει τις πόρτες στην πολιτιστική, αθλητική και εμπορική διπλωματία, αλλά κυρίως θα σχεδιάζει και θα υλοποιεί διμερείς και πολυμερείς συνέργειες και συμφωνίες που θα ενδυναμώνουν τα τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα της πατρίδας μας. Είναι απαραίτητο οι χώρες των BRICS να αποτελέσουν ιδιαίτερο τομέα ενδιαφέροντος, γιατί σήμερα και ακόμη περισσότερο στο μέλλον μπορεί να αποδειχτούν σημαντικός παράγοντας που θα προωθήσει την αναγκαία στρατηγική σχέση της χώρας μας με τη συμμαχία αυτή σε άμεσο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, βασισμένη σε ένα πολυθεματικό πεδίο. Η διατροφική, ενεργειακή, και φαρμακευτική ασφάλεια της πατρίδας μας με μια νέα δομή συμμαχιών σε διεθνές επίπεδο, αποτελούν βασικά προτάγματα μιας κυβέρνηση της αριστεράς.

Τέλος είναι αναγκαίο να συστηματικοποιηθεί η πάλη της χώρας μας για την σταδιακή απεμπλοκή της Ευρώπης και της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ και να σημάνει το τέλος των στρατιωτικών βάσεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Η Ελλάδα δεν πρέπει να συμμετέχει με κανέναν έμμεσο η άμεσο τρόπο σε πολεμικές επιχειρήσεις. Δεν μπορεί να διαθέσει ούτε ένα ευρώ για τους ΝΑΤΟϊκούς τυχοδιωκτικούς σχεδιασμούς σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης.

Δεν μπορεί να διαθέτει τον αέρα, το έδαφος και τη θάλασσα της σε ενέργειες εναντίον τρίτων χωρών. Υπερασπίζεται το διεθνές δίκαιο, το απαραβίαστο τον συνόρων και την εδαφική ακεραιότητα με αποφασιστικότητα, χωρίς δισταγμούς. Είναι αδιανόητο η Ελλάδα να συμμετέχει στις οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας και στην στρατιωτική της περικύκλωση, πρώτιστο στρατηγικό διακύβευμα των ΗΠΑ σε αυτή τη φάση, για να ποδηγετήσει για μια ακόμη φορά την Ευρώπη. Η στρατηγική για την κατάργηση του ΝΑΤΟ, την σταδιακή απεμπλοκή μας από αυτόν τον ακραίο μιλιταριστικό, παγκόσμιο πλέον, οργανισμό είναι θέση του ΣΥΡΙΖΑ και της ευρωπαϊκής Αριστεράς και πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο εναρμόνισης της πάλης των κινημάτων με τις θεσμικές λειτουργίες μιας κυβέρνησης της Αριστεράς. Όσοι επικαλούνται ότι το ΝΑΤΟ παράγει γεωπολιτική σταθερότητα με ειρηνική στόχευση θα αντιμετωπιστούν από την πολιτική επιστήμη ως εξαιρετικά δείγματα διασποράς ψευδούς, ανεύθυνης και ατεκμηρίωτης ρητορικής.

Η καταπολέμηση του μνημονίου και των δανειακών εφαρμογών αποκτούν ιδιαίτερο παγκόσμιο ενδιαφέρον στη φαρέτρα μιας νέας δυναμικής διπλωματίας και των κινημάτων, ιδιαίτερα όταν τις επόμενες μέρες θα συζητηθεί στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ αίτημα της Αργεντινής και άλλων 77 χωρών ( G-77) να καταργηθούν οι πρακτικές «χρηματοπιστωτικών γυπών», που στοχεύουν στην υποδούλωση χωρών και λαών. Οι γνωστοί «Αργεντινολόγοι» της τροϊκανής κυβέρνησης σιωπούν και «ψάχνουν για τρύπες να κρυφτούν» μετά από τις τελευταίες καταιγιστικές εξελίξεις, που όχι μόνο δεν φτωχοποίησαν την Αργεντινή, αλλά πτώχευσαν καταλυτικά την πολιτική τους « επιχειρηματολογία ». Το « κατά Βούλτεψη ευαγγέλιο », που θέλει ντε και καλά να μετατρέψει την Ελλάδα του 2014 σε Αργεντινή του 2001 και του Ντε Λα Ρούα, αποτελεί «θρησκευτικό κειμήλιο» μιας δογματικής νεοφιλελεύθερης αίρεσης, που υποστηρίζεται από λίγους ορκισμένους πιστούς, λαλίστατους στα τηλεοπτικά παράθυρα αλλά εκκωφαντικά σιωπηλούς όταν έρχεται η ώρα της «ταμπακέρας».

Οι παραπάνω σκέψεις σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν τάσεις και λογικές απομονωτισμού της Ελλάδας, η οποία σήμερα έτσι και αλλιώς είναι απόλυτα περιθωριοποιημένη στο διεθνές γίγνεσθαι, αλλά αντίθετα την αναδεικνύουν σε μια δυνητικά πρωτοπόρα χώρα, που θα αναλάβει ρόλους και θα ακολουθήσει τακτικές τόσο αναγκαίες σε ένα κόσμο που πρέπει να βασίζεται στην ουμανιστική λογική, στη ριζοσπαστική αποτελεσματικότητα ενός νέου διεθνισμού και πατριωτισμού, σε μια διαδικασία εξάλειψης των πολέμων και της καταδυνάστευσης των αδυνάτων από τους ισχυρούς.

Η απόσταση άσκησης εξωτερικής πολιτικής στην πράξη από ιδεολογικοπολιτικές θέσεις οπωσδήποτε λαμβάνει υπ' όψη τις εκάστοτε διεθνείς συγκυρίες και συσχετισμούς, αλλά δεν παρεκκλίνει από θέσεις αρχών και αποσαφηνισμένους στρατηγικούς στόχους.

Όσο και αν ακούγεται ρομαντική, αυτή η νέα πολυδιάστατη φιλειρηνική και ριζοσπαστική αντίληψη για την εξωτερική πολιτική, να είμαστε σίγουροι, ότι δεμένη με φαντασία και αυτοπεποίθηση θα κατακτήσει καρδιές και μυαλά, κινήματα και λαούς, θα διευρύνει τις συμμαχίες της χώρας μας, ενώ θα αναπτύσσεται συνεχώς ως μια ανίκητη δύναμη ενάντια στον παραλογισμό.

* Ο Κώστας Ήσυχος είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνος για την Εξωτερική Πολιτική και Άμυνα

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL