Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
18.2°C21.8°C
2 BF 49%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
19 °C
17.0°C20.3°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C16.6°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
17.1°C19.1°C
5 BF 37%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C17.1°C
2 BF 56%
Μπροστά στην κάλπη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μπροστά στην κάλπη

Από τις μελέτες του Μπαχτίν και άλλες μεταγενέστερες (βλ. «Καρναβάλι και Καραγκιόζης" του δικού μας Γιάννη Κιουρτσάκη), ξέρουμε ότι το καρναβάλι είναι «ο κόσμος ανάποδα». Οι άρχοντες γίνονται λαός και ο λαός άρχοντες. Οι πλούσιοι γίνονται φτωχοί και οι φτωχοί πλούσιοι. Οι άντρες γίνονται γυναίκες και οι γυναίκες άντρες. Οι λογικοί γίνονται τρελοί και οι τρελοί λογικοί. Οι γελοίοι γίνονται σοβαροί και οι σοβαροί γελοίοι. Τα ζώα γίνονται άνθρωποι και οι άνθρωποι ζώα. Ο πιο τρελός, ο πιο φτωχός, ο πιο περιθωριακός, ο πιο γελοίος και ο πιο περιφρονημένος απ' όλους... γίνεται ο βασιλιάς Καρνάβαλος! Για όσο διαρκεί αυτό το «πανηγύρι των τρελών», βασιλεύει απόλυτα, μαζί με τους δικούς του. Πλήρης ανατροπή των πάντων. Ο νόμος καταλύεται και υπάρχει απόλυτη ελευθερία. Ύστερα, όλα ξαναπαίρνουν την κανονική σειρά και τάξη τους. Είναι σαν να ακούγεται, από κάπου ξαφνικά η διαταγή: «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του».

Όλα αυτά, είναι γνωστά. Γιατί τα αναφέρω σήμερα; Διότι, ξαφνικά μου πέρασε από τον νου η σκέψη να ερμηνεύσω τον κατά τα άλλα ακατανόητο τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται μπροστά στην κάλπη οι Έλληνες: καρναβαλικά. Το θέμα είναι αρκετά σύνθετο, αλλά θα επιχειρήσω να το απλοποιήσω, όσο μπορώ.

Όχι, οι Έλληνες δεν είμαστε καθόλου συντηρητικός λαός, όπως κάποιοι λένε. Αντίθετα, είμαστε ένας λαός αναρχικός, που ξορκίζει όλες τις μορφές εξουσίας, πολιτική, εκκλησιαστική, οικονομική... με το γέλιο και τις γκρεμίζει με το λαϊκό χωρατό, μέσα από μια διάθεση και μια οπτική καρναβαλικές. Καθόλου δεν έχει ξεχαστεί το '21, όπως, πάλι, κάποιοι λένε. Οι Έλληνες έχουν παραμείνει στον απολιθωμένο ιστορικά χρόνο του '21 και μάχονται, ακόμη, όπως μπορούν, μέσα σε αυτό το κράτος που δεν έγινε ποτέ δικό τους, ενάντια σε μια ξένη πάντα εξουσία και σε μια κατοχική δύναμη. (Τα τελευταία μάλιστα χρόνια, διόλου μεταφορικά.) Μάχονται, καρναβαλικά, καραγκιοζικά και απελπισμένα! Αλλά αυτό καταλήγει συντηρητισμός!

Όταν οι Έλληνες νιώθουν αφοπλισμένοι και ξαρμάτωτοι, μάχονται να ανατρέψουν την εξουσία με δύο τρόπους: μέσα από την τελετουργική πανηγυρική, συμβολική ανακύκλωση του νεκρού χρόνου με το γέλιο και μέσα από την σοβαρή πολιτική του ανακύκλωση. Πανηγυρική ανακύκλωση του νεκρού χρόνου με το γέλιο είναι το καρναβάλι, σοβαρή πολιτική ανακύκλωσή του, σε ομαλές συνθήκες, είναι οι εκλογές. Στο καρναβάλι και στις εκλογές, ο Έλληνας αισθάνεται βασιλιάς. Τώρα, αυτά τα δύο, λόγω των εξαιρετικά ανωμάλων καταστάσεων που έχει βιώσει ο τόπος τα τελευταία εκατό χρόνια, αλλά και της εξημμένης δημιουργικής μας φαντασίας, έχουν μια τάση να συγχέονται. Έτσι, στις εκλογές, ο Έλληνας αισθάνεται... βασιλιάς Καρνάβαλος! Και... ψηφίζει αυτό που θεωρεί ως καρναβαλική ανατροπή: «κάτω οι λογικοί, ζήτω οι τρελοί! Κάτω οι σοφοί, ζήτω οι χαζοί! Κάτω οι γραμματισμένοι, ζήτω οι αγράμματοι! Κάτω οι τίμιοι, ζήτω οι αχρείοι. Κάτω οι άξιοι, ζήτω οι γελοίοι!». Ο κόσμος ανάποδα ή θα σας δείξω εγώ τη δύναμή μου! Θέλει να δει στην εξουσία... τον καρναβαλικό θίασο ολόκληρο, που τον θεωρεί «δικό του» και τον ψηφίζει, πιστεύοντας ότι έτσι γελοιοποιεί καρναβαλικά την εξουσία του θανάτου! Αλλά δεν τη γελοιοποιεί ψηφίζοντας με αυτόν τον τρόπο, αντίθετα την ξαναστήνει ακέραιη στα πόδια της, κανονικότατη και επισημότατη, με όλους τους αχρείους, γελοίους ασήμαντους, αγράμματους, τιποτένιους και επικίνδυνους εκπροσώπους του πολιτικού κατεστημένου, και μας ρίχνει αμαχητί στον Καιάδα. Το Καρναβάλι ανοίγει διάλογο με τον θάνατο, αλλά τον τοποθετεί μέσα σε εισαγωγικά. Όταν του τα αφαιρέσουμε, γίνεται ένας αληθινός, πολιτικός και πραγματικός θάνατος. Αυτό πρέπει επειγόντως να γίνει αντιληπτό απ' τους Έλληνες ψηφοφόρους, που θα κληθούν σε λίγο πάλι να ασκήσουν το ύψιστο πολιτικό καθήκον τους. Όχι άλλη «καρναβαλική» νοοτροπία μπροστά στην κάλπη, όχι άλλη πεταμένη ψήφος.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL