Λιγότερες από πεντακόσιες λέξεις για τον Λεωνίδα. Για το έργο, τη σκέψη, τη δράση, τη γραφή του. Για την ενέργεια της παρουσίας του. Στα πράγματα της Αριστεράς και του τόπου. Αλλά και ανάμεσα στους δικούς του ανθρώπους, στους πολλούς και εγκάρδιους φίλους και φίλες του. Λέξεις απελπιστικά λίγες. Αλλά ίσως και υπερβολικά πολλές. Γιατί ο Λεωνίδας δίδασκε με εκείνα που έγραφε κι εκείνα που συζητούσε ότι οι λέξεις που θέλουν κάτι να πουν έχουν την τάση να αρνούνται την ευκολία. Να αρνούνται να αναδείξουν το περιεχόμενό τους αν δεν απογυμνωθούν από τις διακοσμήσεις, τις περιφράσεις, τις υπεκφυγές, τις προφυλάξεις και τις περιστροφές που ο παραλήπτης έχει μάθει να περιμένει. Ότι οι λέξεις αρνούνται να γίνουν μεστές αν δεν αποκηρύξουν τέτοιες συμβάσεις. Αν δεν αιφνιδιάσουν.
Τούτες ειδικά τις στιγμές, οι λέξεις αντιστέκονται περισσότερο. Ποιες λέξεις να χρησιμοποιήσω μπροστά στον νωπό τάφο του Λεωνίδα που δεν θα προκαλούσαν το χαμόγελο της ανάλαφρης ειρωνείας του: Μα αυτά βρήκες να πεις; Με όλα αυτά που ξέρεις για μένα και από μένα και με όλα αυτά που έχεις ζήσει μαζί μου;
Τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα όσο αναλογίζομαι πως μου είναι αδύνατο να μιλήσω για τον Λεωνίδα αν δεν μιλήσω -αφόρητη οίηση τούτες τις στιγμές- για τον εαυτό μου. Γι' αυτά που εγώ γνώρισα από εκείνον, γι' αυτά που έμαθα και έπραξα μαζί του, γι' αυτά που έγινα χάρη σε εκείνον. Και αναρωτιέμαι: γιατί πράγματα τόσο δικά μου να γίνουν δημόσια; Προς χάριν του; Κάτι σαν εξομολόγηση σε εκείνον που δεν μπορεί πλέον να την ακούσει; Ή εξομολόγηση προς χάριν των άλλων που μπορούν να ακούσουν; Κρύβοντας, δηλαδή προβάλλοντας, τον εαυτό μου πίσω από τα λόγια μου για εκείνον;
Εγκαταλείπω λοιπόν. Γιατί μπορώ μόνο να επαναλάβω τετριμμένα ότι τούτη η αδυναμία είναι μοίρα. Η μοίρα του πένθους. Η μοίρα του επιζώντος. Η μοίρα του θνητού για όσο διάστημα του αναλογεί πάνω στη Γη.
Να προσθέσω απλώς κάτι σαν τηλεγράφημα για όσους δεν γνώρισαν τον Λεωνίδα. Που άλλοι θα αναπτύξουν καλύτερα.
Λεωνίδας Λουλούδης, λοιπόν. Πειραιώτης. Καθηγητής της Γεωπονικής. Γεωπόνος και βιολόγος, και ειδικός της αγροτικής οικονομίας. Με ιδιαίτερα πλούσιο και πολυδιάστατο επιστημονικό έργο. Ερευνητής επιστήμονας. Συστηματικός και ορθολογιστής. Με τοποθετήσεις πάντοτε εξαντλητικά τεκμηριωμένες. Με μια γραφή που σπάζει κόκαλα.
Αριστερός ανέκαθεν. Της ανανεωτικής, πάντοτε, Αριστεράς. Πρωτομάστορας της οικολογικής σκέψης στην Ελλάδα. Ίσως ο σημαντικότερος. Από τους εγκυρότερους μελετητές του αγροτικού κόσμου. Πρωτεργάτης της αναμόρφωσης του ελληνικού πανεπιστημίου από τις πρώτες δύσκολες μέρες. Συμπολίτης στον Πολίτη. Με απόψεις συχνά αιρετικές. Που δεν έβρισκαν σύμφωνους αρκετούς. Ενόσω όλοι τού αναγνώριζαν πάντα την άνευ όρων ανιδιοτέλεια. Και τη σπάνια ικανότητα να πείθεται. Να αλλάζει γνώμη και να αναγνωρίζει την αλλαγή.
Με ένθερμα ενδιαφέροντα ανοιχτά σε όλους τους ορίζοντες. Με θεμελιώδες μέλημα τη γλώσσα και τη γραφή. Με πνεύμα που οι προκλήσεις το έκαναν να βγάζει σπίθες. Σαγηνευτικός σε όλα.
Φίλος απολύτως αξιόπιστος. Παρά τις περιπέτειες του βίου. Του δικού του και των άλλων. Τυχεροί εκείνοι που τον γνώρισαν. Γιατί πλούτισαν θέλοντας και μη από τη συναναστροφή μαζί του.
