Αγαπητή Ευγενία,
Έκανα μια τρελή σκέψη: ήθελα να είμαι στις πρώτες κεντρικές επιτροπές των κομμάτων όταν γίνεται η αποτίμηση των αποτελεσμάτων των τριπλών εκλογών. Είμαι σίγουρη ότι θα ακουστούν πολλά που φωτίζουν τη λειτουργία του κομματικού φαινομένου σήμερα. Δεν μπορεί, θα γίνει συζήτηση και κριτική για τα πάμπολλα φαινόμενα υπονόμευσης της κοινής στρατηγικής, για την υπόγεια ή φανερή στήριξη αντίπαλων συνδυασμών, για την προσχώρηση σε άλλους συνδυασμούς υπό τον μανδύα της «ανεξαρτησίας» τους. Θα μου πεις, πώς τα ξέρεις αυτά; Μα τα είδαμε όλοι και όλες σε γκρο πλαν και πολλά στελέχη τα έβγαλαν στον αέρα.
Δεν πρόκειται μόνο για πολιτικό αμοραλισμό. Για να μπορέσει να σταθεί μια συλλογικότητα, πολύ περισσότερο ένα κόμμα, χρειάζεται συνειδητή πειθαρχία. Σεβασμό στις αποφάσεις της πλειοψηφίας. Και αυτό δεν σημαίνει μείωση της προσωπικότητας, απεναντίας είναι υψηλός βαθμός ωριμότητας. Αλλιώς, όταν άλλοι-ες κοιτάζουν στην Ανατολή και άλλοι-ες στη Δύση, χωριό δεν γίνεται και το κόμμα αποσυντίθεται εις τα εξ ων συνετέθη.
Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση. Αλλά έχουμε και άλλα φαινόμενα. Και πρώτα απ' όλα είναι η ίδρυση κομμάτων με πρόχειρο, επιπόλαιο τρόπο. Κόμματα που μοιάζουν με σύλλογο γειτονιάς, χωρίς προσωπικό, μιας χρήσης, θα έλεγες. Χωρίς την κρίσιμη μάζα των προϋποθέσεων. Κόμματα του μιντιακού σωλήνα, επίσης. Πρόκειται για εκφυλισμό της διαδικασίας αντιπροσώπευσης. Η πλημμυρίδα των συνδυασμών για τις ευρωεκλογές ήταν κάτι το ανεπανάληπτο. Όλα αυτά τα κομματίδια και τα υβρίδια κομμάτων είναι σε θέση να κάνουν πολιτική; Και τι πολιτική; Ή μήπως νομίζουν ότι πρόκειται για δημόσιες σχέσεις;
Άλλο: ο τρόπος που ψήφισε το εκλογικό σώμα. Δεν δικαιολογώ "τρελές" εκδηλώσεις των ψηφοφόρων. Όμως, όταν η κοινή γνώμη βλέπει αυτόν τον εκφυλισμό, τη χρησιμοποίηση και πάλι «αναγνωρίσιμων», αντιδρά αναλόγως. Ευτελίζει, με τη σειρά της, τη διαδικασία. Γιατί, δηλαδή, ήταν προτιμότερη μια αντιευρωπαϊκή δύναμη, όπως η Χρυσή Αυγή, και όχι μια ήπια ευρωπαϊστική δύναμη, όπως η ΔΗΜ.ΑΡ.; Βέβαια, σοβαρή συζήτηση για την πορεία των ευρωπαϊκών υποθέσεων δεν έγινε. Η λαγνεία της διαδικασίας και της παραπολιτικής εκπόρθησε από τα τραπέζια των μίντια τα θέματα ουσίας. Ύστερα, μπλέχτηκαν αυτοδιοικητικά και ευρωπαϊκά σ' ένα κουβάρι. Καλείτο ο υποψήφιος ή η υποψήφια ευρωβουλευτής και έπρεπε να μιλήσει για όλα τα άλλα, εκτός της ευρωπαϊκής πολιτικής. Συμπέρασμα: χάσαμε και τούτη τη φορά την ουσία. Περάσαμε απ' έξω...
Όσον αφορά την προβολή των υποψηφίων, κάθε άλλο παρά ισότιμη ήταν. Δεν ξέρω ποιος, τι φταίει. Ο σχεδιασμός των κομμάτων; Οι σκοπιμότητες των μίντια; Και τα δύο; Πάντως οι γυναίκες και οι νέοι αδικήθηκαν. Όφειλαν τα κόμματα να μεριμνήσουν για την προώθηση και των γυναικείων υποψηφιοτήτων - και δεν μιλάμε για όσες δεν τη χρειάζονταν, που είναι λίγες. Σ' εμένα δεν έγινε αισθητός ο σχεδιασμός των κομμάτων για το θέμα αυτό.
Ένα είναι σίγουρο: πάσχει και η λειτουργία του κομματικού φαινομένου. Και όσο δεν λειτουργεί σωστά, δεν μπορεί να στηρίξει την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Θα παράγει φαινόμενα παρακμής, που θα εξαπλώνονται στο σώμα της δημοκρατικής συγκρότησης. Πρώτα είναι το κόμμα, λοιπόν. Χρειάζεται προβληματισμός, συζήτηση, ενασχόληση. Αλλιώς, θα βλέπουμε ερζάτς καταστάσεις. Ήδη ο «Πειραιάς» εισάγει νέα δεδομένα στην πολιτική εκπροσώπηση. Την όχι δι' αντιπροσώπων, αλλά την άμεση ανάμειξη μεγαλοπαραγόντων της οικονομίας και του ποδοσφαίρου στην πολιτική ζωή. Εκεί συγκρούστηκαν δύο Δεξιές: η πολιτική παραδοσιακή και η νέα επιθετική, επιχειρησιακή. Είναι τυχαίο που κέρδισε η δεύτερη;
