Μια ταύτιση Εκκλησίας - έθνους πλανιέται πάνω από τη χώρα μας εδώ και χρόνια και μια (επίσης) ταύτιση ορθοδοξίας και ελληνισμού. Ταυτίσεις οι οποίες ανασύρονται, κάθε τόσο, είτε εκ μέρους ορισμένων κυρίαρχων ομάδων στο εσωτερικό της Εκκλησίας είτε εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας για ιδιοτελείς, κάθε φορά, σκοπούς.
Ο πρωθυπουργός, ο οποίος, κατά δήλωσή του, είναι σε ανοιχτή γραμμή με τον Θεό, βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στο Άγιον Όρος κι έψαλε μπροστά στις κάμερες το «Πάτερ Ημών» για τη... σωτηρία μας, ενώ δεσμεύτηκε για την παροχή κάθε δυνατής βοήθειας προς τις Ιερές Μονές. Το προηγούμενο διάστημα επίσης άνοιξε «άτσαλα» μια συζήτηση με αφορμή τα θρησκευτικά "πιστεύω" του Τσίπρα και τη σατιρική διάθεση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Β. Διαμαντόπουλου, λόγω αποκριάτικων εθίμων, γύρω από τη σχέση Αριστεράς και Εκκλησίας.
Ακούγεται συχνά -μάλιστα κι από αριστερούς- το επιχείρημα ότι ζούμε σε μια περίοδο μακράς ύφεσης και μεγάλων κοινωνικοπολιτικών εντάσεων. Επομένως, προσθέτουν, είναι μάταιο να ανοίξουμε ένα νέο μέτωπο με την Εκκλησία σχετικά με θέματα που έχουν να κάνουν με τον βαρίδιο ρόλο της.
Αν δεχθούμε το επιχείρημα αυτό, θα έχουμε αποδεχτεί παράλληλα ένα είδος αυτολογοκρισίας για να μην αποτελέσουν οι θέσεις και οι απόψεις, ενός σημαντικού κομματιού των πολιτών, πάτημα για άλλου τύπου παρενέργειες στην τροχιά εξουσίας που βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, για άλλη μια φορά, θα χρειαστεί να αναβάλουμε για το αόριστο μέλλον τη λύση κρίσιμων προβλημάτων φοβούμενοι τη μετωπική σύγκρουση με το εκκλησιαστικό κράτος.
Πράγματι η οικονομία, οι εργασιακές σχέσεις, η σχέση κεφαλαίου - εργασίας είναι πεδία που οφείλουμε να αναμετρηθούμε. Ωστόσο, εύλογο είναι το ερώτημα γιατί να θεωρούμε πάντα πως ο πολιτισμός και η παιδεία μας (και η θρησκεία είναι μέσα σ' αυτά) είναι σημεία δευτεροκλασάτα που δεν αξίζει να συγκρουστούμε με τον αναχρονισμό και τον συντηρητισμό. Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έλεγε πως «όλα είναι κουλτούρα, η κουλτούρα είναι η ζωή. Με αυτό το κριτήριο μπορεί κανείς να αναλύσει την πραγματικότητα εντελώς διαφορετικά». Κι αν ο πολιτισμός, η τέχνη, η ιστορία, η παιδεία είναι η ίδια μας η ζωή, γιατί να την αφήνουμε στα χέρια του Σαμαρά και των παπάδων;
Η Εκκλησία, μέσα στους αιώνες, δεν περιοριζόταν απλώς στο ποιμαντικό έργο, αλλά φιλοδοξούσε να παίζει έναν θεσμικό - πολιτικό ρόλο, να έχει προνόμια εξουσίας, διοίκησης, λόγου και άποψης. Ταυτόχρονα συμπεριφέρεται, μέχρι και σήμερα, ως δημόσια αρχή, μιλά στο όνομα του ελληνισμού και ενεργεί ως ο μοναδικός φορέας εθνικής συνείδησης, θεματοφύλακας των ιερών και απαρασάλευτων ελληνικών παραδόσεων. Διατηρεί ξεχωριστά προνόμια που το κράτος της απονέμει και διεκδικεί την ες αεί ανάμειξη εκκλησιαστικών και κρατικοπολιτικών θεσμών που βρίσκει έρεισμα σε όλα τα ελληνικά συντάγματα (δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα και μισθοδοσία του κλήρου, θρησκευτική εκπαίδευση, εορτολόγιο κ.λπ.)
Σε ό,τι αφορά την ελληνική περίπτωση έχουμε το επιπλέον παράδοξο ορθοδοξία, ελληνισμός και έθνος να αποτελούν έννοιες ασύμβατες. Ενώ λοιπόν και ένας πρωτοετής φοιτητής της Θεολογικής γνωρίζει ότι το μήνυμα της χριστιανοσύνης είναι οικουμενικό, εδώ έχουμε το παράλογο η Εκκλησία να έρχεται σε ρήξη με την ίδια τη μυστική υφή της, να μετέχει στα εγκόσμια, να ασκεί πολιτική, εν τέλει να καταχράται την εξουσία της. Να αποτελεί εργαλείο στα χέρια των κυβερνώντων για να διαχωριστούν οι πολίτες σε μανιχαϊστικά δίπολα, Έλληνες - ανθέλληνες, καλοί - κακοί, θεοσεβούμενοι - άπιστοι, δίνοντας τη «χάρη του Θεού» σε όποιον ικανοποιεί τα αιτήματά της.
Η Αριστερά οφείλει να θέσει τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων και να μιλήσει στη βάση των ουσιαστικών και όχι ψευδεπίγραφων προβλημάτων. Να οπλιστεί με θάρρος και να προχωρήσει σε έναν ειλικρινή διάλογο με την κοινωνία, τους θεσμούς και τους πολίτες για να επιλύσει τα ζητήματα που ξεκινούν από τον χωρισμό της Εκκλησίας από το κράτος και φτάνουν στον περιορισμό της Εκκλησίας στην βασική της αποστολή: να διακονεί τα της λειτουργίας και των ευχών. Η Αριστερά δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο απ' αυτό.
