Είναι πολύ δύσκολο μέσα σε λίγες γραμμές να αναφέρεις και να αναπτύξεις το σύνολο των αρετών, διανοητικών και ηθικών, που χαρακτήριζαν τον μεγάλο αγωνιστή και ηγετικό στέλεχος της κομμουνιστικής ανανέωσης της χώρας μας, Κώστα Φιλίνη. Πλήρης ημερών και αγωνιστικών βιωμάτων, έφυγε αθόρυβα και σεμνά αφήνοντας πίσω του πολύτιμες θεωρητικές και πολιτικές παρακαταθήκες για τον δημιουργικό ανήφορο της Αριστεράς, αλλά και το λαμπρό παράδειγμα της ίδιας της ζωής και προσωπικότητάς του για την παρούσα και τις επερχόμενες γενιές (παράδειγμα συνεπούς, αλλά και διαρκώς ανανεούμενου αριστερού).
Αν θα 'θελε κανείς να συμπυκνώσει σε μερικές φράσεις τις κυριότερες αρετές του, θα έλεγε ότι συνδύαζε τη θεωρητική κατάρτιση, την κουλτούρα με τη συνεπή και αυτοπειθαρχημένη δράση, την ευγένεια και την έκδηλη ανθρωπιά με την αδάμαστη κι ασυμβίβαστη αγωνιστικότητα (χρόνια στις φυλακές και στην παράνομη δράση απ' τον καιρό της γερμανικής κατοχής).
Πρωτεργάτης του ανανεωτικού ρεύματος του κομμουνιστικού κινήματος της πατρίδας μας, ήδη από τη διάσπαση του 1968, ήξερε πάντα να θέτει κόκκινες γραμμές πίσω από τις οποίες ποτέ δεν οπισθοχωρούσε και εμψύχωνε παράλληλα τους συντρόφους του προς την ίδια κατεύθυνση, πάντα όμως με επιχειρήματα και ευγένεια. Γιατί για τον Κώστα Φιλίνη η ανανέωση του αριστερού λόγου ποτέ δεν σήμαινε «άλλοθι» για συμβιβασμούς και υπαναχωρήσεις προς την κατεύθυνση ενός κυβερνητικού κυβερνητισμού, ενώ από την άλλη η κριτική προς εκείνους που υπαναχωρούσαν γινόταν πάντα με τρόπο πολιτισμένο, δεοντολογικό, ήρεμο και ευγενικό. Σταθερός στις αρνήσεις του, αλλά και χωρίς προκαταλήψεις και απορριπτική σκληρότητα προς τους άλλους μιας άλλης γραμμής.
Εξ αρχής παρών, με μεγάλη συμβολή στο εγχείρημα του ΣΥΝ, και αργότερα του ΣΥΡΙΖΑ, στη μεγάλη προσπάθεια για σύγχρονη ριζοσπαστική Αριστερά, ξεκομμένη από δογματισμούς και αγκυλώσεις, δεν έπαυε ποτέ να ανανεώνεται ως θεωρητικός του αριστερού χώρου και να διατηρεί τον δημιουργικό προβληματισμό του. Η συνεπής ριζοσπαστικότητα δεν σήμαινε γι' αυτόν άρνηση νέων θεωρητικών ανοιγμάτων και παραμέληση του αναγκαίου εμπλουτισμού του αριστερού λόγου (γι' αυτό και η ενασχόλησή του με τη Θεωρία των Παιγνίων, για την οποία έγραψε και ολόκληρο βιβλίο). Κι αυτό το καταλάβαινες άμεσα στις συζητήσεις που είχες μαζί του, στις οποίες εξέφραζε τις απόψεις και τα επιχειρήματά του με τρόπο πάντα δημοκρατικό, απλό και απέριττο.
Η ευγένεια του Κώστα Φιλίνη συνδυαζόταν επίσης και με μια υποδειγματική ηθική συνέπεια στην καθημερινή του ζωή, που τη θεωρούσε απαραίτητο στοιχείο της συμπεριφοράς του συνεπούς αριστερού αγωνιστή προς το κόμμα του, προς τους συντρόφους του και προς όλους τους άλλους, αδιακρίτως πολιτικών προτιμήσεων.
Τελειώνοντας αυτές τις λίγες γραμμές, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι παρ' όλη τη θλίψη μας για το δυσαναπλήρωτο κενό που αφήνεις πίσω σου, σύντροφε Κώστα, θα είσαι πάντα νοερά κοντά μας σε κάθε εγχείρημα της Ριζοσπαστικής Ανανεωτικής Αριστεράς, σε κάθε προσπάθεια εμπέδωσης μιας νέας αριστερής ανατρεπτικής κουλτούρας απροκατάληπτης και με ανοικτό πνεύμα. Και πάντα νέος στο πνεύμα και την ψυχή, πάντα έτοιμος για νέες ανανεωτικές συζητήσεις και προβληματισμούς. Πάντα παρών! Χαίρε Αθάνατε σύντροφε!
* Ο Φίλιππος Νικολόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ινδιανάπολης - δικηγόρος
