Όταν ο Κώστας Φιλίνης αποτραβήχτηκε από την πρώτη γραμμή της κομματικής δραστηριότητας, κάπου το '93, έγινε συνεκδότης της "Αυγής" δίπλα στον Λευτέρη Βουτσά και έτσι εμείς, οι εργαζόμενοι της εφημερίδας, είχαμε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε από κοντά. Το παρόν μικρό σημείωμα απορρέει από την εσωτερική ανάγκη -και πολλών άλλων, υποθέτω- να του αποδοθούν κάτι από τα οφειλόμενα και να καταγραφούν κάποια στιγμιότυπα ενδεικτικά, ενδεχομένως, του πώς σκεφτόταν και λειτουργούσε.
Αρχικά νομίσαμε ότι η επανάκαμψή του στην "Αυγή" αποτελεί ένα είδος τιμητικής αποστρατείας και δεν αποδώσαμε ιδιαίτερη σημασία. Σύντομα αντιληφθήκαμε ότι είχε έρθει για να διαδραματίσει ρόλο στη συζήτηση που ήταν επί θύραις για το μέλλον της εφημερίδας, τη μεταβολή της από το ιδιότυπο καθεστώς της "προσωπικής επιχείρησης" του Λ. Βουτσά σε κάτι άλλο.
Η αρχική ιδέα ορισμένων συντρόφων της εφημερίδας και ενός τμήματος του κόμματος που νοιάζονταν για την τύχη της "Αυγής", κυρίως λόγω ιστορικής διαδρομής, ήταν η μετατροπή της σε ίδρυμα, πιθανώς κατά το προηγούμενο τότε του Ιδρύματος Λαμπράκη και του Ιδρύματος Βουδούρη. Οι εργαζόμενοι πλειοψηφικά θεωρήσαμε ότι αυτό ενέχει τον κίνδυνο ταύτισης της εφημερίδας με ένα τμήμα του τότε ΣΥΝ, την Ε.ΑΡ., τόσο ως προς τη "γραμμή" όσο και ως προς το αναγνωστικό κοινό, ενδεχόμενο που μακροπρόθεσμα μπορεί να είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Εναντιωθήκαμε στην ιδέα του ιδρύματος και ζητήσαμε να βρεθεί ένα σχήμα ευέλικτο και "ανοιχτό", όχι μόνο στα άλλα συνασπιζόμενα μέρη, κυρίως τους προερχόμενους από το ΚΚΕ, αλλά και στις έξωθεν του ΣΥΝ δυνάμεις της Αριστεράς. Τι σχήμα, δεν γνωρίζαμε. Προς έκπληξή μας μάλλον, ο Κ. Φιλίνης πήρε το μέρος μας και μάλιστα μας υπέδειξε να βρούμε πώς είχαν συγκροτηθεί μεγάλες εφημερίδες στην Ευρώπη, όπως η "Μοντ", η "Λιμπερασιόν" κ.ά. Κατά τη γνώμη του μπορούσαμε να έχουμε ένα πρότυπο το οποίο θα ξέφευγε από τα στενά όρια της κομματικής εφημερίδας και θα αναδείκνυε τον ρόλο των αναγνωστών και των εργαζομένων. Η προοπτική προφανώς μας άρεσε και την υπηρετήσαμε.
Μετά τη σχετική αναζήτηση, καταλήξαμε στην πρόταση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς: πολυμετοχική εταιρεία με τρεις συνιστώσες, κόμμα, εργαζόμενοι, αναγνώστες (μικρομέτοχοι). Τελικώς, επείσθη -τρόπος του λέγειν- το κόμμα και η "Αυγή" προχώρησε στην επόμενη, νεότερη, φάση της. Έτσι, με την παρόρμηση του Κώστα, εισήχθη στον ελληνικό Τύπο, και μάλιστα στον θεωρούμενο ακόμη και σήμερα από πολλούς και από το Μαξίμου "κομματικό", κάτι από το "κεκτημένο" του ευρωπαϊκού.
Το εγχείρημα της "Αυγής" πέρασε από πολλές περιπέτειες, αλλά ακόμη βρίσκεται στον δρόμο, χωρίς κανένας να γνωρίζει αν υπάρχει και πού βρίσκεται ο τερματισμός. Σχετικά πρόσφατα δε αναπτύχθηκαν και άλλα παρεμφερή εγχειρήματα.
Από το δεύτερο πέρασμα του κ. Φιλίνη στην "Αυγή" θα ήθελα να προσθέσω και ένα περιστατικό που δεν αφορά τόσο την εφημερίδα όσο τον γενικότερο τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε. Σε κάποια φάση, στην εφημερίδα είχε επέλθει ο τέλειος διχασμός, με συνέπεια να μη μπορεί να ληφθεί ή να υλοποιηθεί καμία απόφαση. Ο συσχετισμός στο Δ.Σ. ήταν έξι προς πέντε, αλλά οι πέντε είχαν με το μέρος τους τη Γ.Σ. των εργαζομένων. Ό,τι αποφάσιζαν οι έξι δεν πέρναγε από τη Γ.Σ. και ό,τι αποφάσιζε η Γ.Σ. δεν πέρναγε από το Δ.Σ. Ο διχασμός κράτησε αρκετούς μήνες και ο κίνδυνος που διέτρεχε η εφημερίδα ήταν μεγάλος. Η πλευρά των "5" οργανώσαμε μια σύσκεψη και με κομματικά στελέχη στο σπίτι του Φιλίνη για να δούμε τι μπορεί να γίνει. Έπεφταν διάφορες ιδέες, μέχρι τη στιγμή που κάποιος είπε: "Καλά όλα αυτά, αλλά, ξέρετε, υπάρχει ένα πρόβλημα, το Δ.Σ. το ελέγχουν κι άλλοι και, άρα, τίποτα δεν πρόκειται να περάσει". Αφού συμφωνήσαμε ότι αυτό ήταν το μεγάλο πρόβλημα, έπεσε η ιδέα: "να μεταστρέψουμε έναν από τους έξι ώστε να γίνει πέντε προς έξι". Άρχισε η "κολοκυθιά": τον Κύρκο; Μπα, αυτός είναι αρχηγός τους... κ.ο.κ. Αποκλείστηκαν οι πέντε, έμεινε ο Λ. Βουτσάς. "Τον Βουτσά, γίνεται;" διερωτήθηκε κάποιος. Δεν μίλησε κανένας. Πετάχτηκε ο Φιλίνης: "Εγώ θα τον πείσω". Τα βλέμματα στράφηκαν προς το έδαφος ή το υπερπέραν. Ο Π. Λαφαζάνης έκανε το λάθος να εκφράσει αυτό που όλοι σκεφτόμασταν: "Πώς να τον πείσεις, βρε Κώστα, αφού εσείς δεν μιλάτε μεταξύ σας" (πράγματι όλοι γνωρίζαμε ότι μετά από έναν διαπληκτισμό για την "Αυγή" με τον Λ. Βουτσά ο Κ. Φιλίνης δεν είχε έρθει στα γραφεία επί δύο - τρεις μήνες).
Αυτό ήταν. Σαν να τον χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα, πετάχτηκε από την καρέκλα του και, φτάνοντας πάνω από τον Παναγιώτη, του λέει με σώμα παλλόμενο και προτεταμένο δάχτυλο: "Τι λες, βρε, τι πάει να πει δεν μιλάμε, δεν ξέρεις τι σου γίνεται, τρομάρα σου, και είσαι και στέλεχος. Άκου να ξέρεις: όποτε θέλουμε δεν μιλάμε, αλλά όποτε θέλουμε μιλάμε!". Αποσβολωμένος ο Λαφαζάνης ψελλίζει: "Εντάξει, βρε Κώστα, εντάξει. Θα τον πείσεις".
