Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
13.1°C17.0°C
2 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C15.3°C
0 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
9.0°C13.8°C
2 BF 69%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.1°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
8 °C
7.9°C14.1°C
0 BF 87%
Μεταναστευτικό: τίποτα το εθνικά ιδιαίτερο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μεταναστευτικό: τίποτα το εθνικά ιδιαίτερο

Των Αφροδίτης Μπαμπάση και Δημοσθένη Παπαδάτου - Αναγνωστόπουλου

"Αντί να λύνουμε κρίσεις, τις ανεχόμαστε ή τις δημιουργούμε, ώστε η εκ των υστέρων διαχείρισή τους να αποδίδει πολιτικά -και οικονομικά- οφέλη": αυτή είναι η λογική της σύγχρονης εξουσίας, που "αποθεώνεται" στο μεταναστευτικό. Κι η λογική αυτή, όπως άλλωστε και το μεταναστευτικό, δεν έχει τίποτα το εθνικά ιδιαίτερο: είναι ευρωπαϊκότατη. Γι' αυτό και είναι άστοχη μια εξιδανίκευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και δη σε ό,τι αφορά τον σεβασμό ιδρυτικών της αρχών περί σεβασμού των δικαιωμάτων. Γι' αυτό και έχουν κάποιο δίκιο όσοι επικαλούνται τον υπερσυντηρητικό συσχετισμό δύναμης στην Ευρώπη, που δυσκολεύει μια διαφορετική μεταναστευτική πολιτική - μόνο που οι ίδιοι τον επικαλούνται προσχηματικά, ενώ δηλαδή πρωτοστατούν στην περαιτέρω συντηρητικοποίησή της, την περαιτέρω ποινικοποίηση της μετανάστευσης και τελικά την ποινική διαχείριση της φτώχειας.

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνει να "ανησυχεί" για τις πληροφορίες που φέρνουν στο φως διεθνείς εκθέσεις για την συστηματική πρακτική των παράνομων, μαζικών επαναπροωθήσεων προσφύγων και μεταναστών από τα σύνορα της Ευρώπης - την Ελλάδα και την Ιταλία κυρίως. "Αν αποδειχτούν και συνεχιστούν οι καταγγελίες, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε αναβολή ή τερματισμό μέρους ή του συνόλου των επιχειρήσεων της Frontex στα ελληνοτουρκικά σύνορα" δήλωσε η επίτροπος της Ε.Ε. Σεσίλια Μάλμστρομ. Αλλά τι περισσότερο να αποδειχτεί; Παρόμοιες καταγγελίες έχουν διατυπωθεί τουλάχιστον από τον Οκτώβριο του 2009, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Αγγελίδης στην Εφημερίδα των Συντακτών (21.11.2013), υπενθυμίζοντας την έκθεση της Νορβηγικής Επιτροπής Ελσίνκι, της NOAS και της οργάνωσης «Αίτημα», καθώς και την πρόσφατη έκθεση της Pro-Asyl. H μαρτυρία Σύρου πρόσφυγα που επαναπροωθήθηκε μαζί με άλλους 133 στην Τουρκία δείχνει τα ανδραγαθήματα της Frontex και μαζί την εξαιρετική συνεργασία της με τις ελληνικές αρχές: 60-70 άτομα, συνοριοφύλακες, αστυνομικοί και άντρες της Frontex, φορώντας κουκούλες, βάζουν Σύρους πρόσφυγες μέσα σε οχήματα με προορισμό τα σύνορα και με άγριους ξυλοδαρμούς τους επιβιβάζουν σε βάρκες με κατεύθυνση την Τουρκία, υπό την απειλή όπλων.

Δεν είναι τα στοιχεία, λοιπόν, που λείπουν από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. Είναι η πολιτική βούληση να αξιοποιηθεί ένα ογκωδέστατο υλικό και να γίνουν οι αναγωγές, σε ευρωπαϊκή κλίμακα, εκθέσεων όπως αυτή για την Ελλάδα του ευρωπαίου Επιτρόπου του Συμβουλίου της Ευρώπης κ. Νιλς Μούιζνιεκς.

Στο έδαφος αυτής ακριβώς της έλλειψης βούλησης, στην πραγματικότητα όμως στο φόντο μιας όλο και πιο δεξιάς στροφής της Ε.Ε. (και) στο μεταναστευτικό, ο Νίκος Δένδιας μπορεί να δηλώνει (ψευδώς) ότι δεν υπάρχει καμία καταγγελία που να αφορά επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από την Ελληνική Αστυνομία ή την Frontex. Οι δεκάδες καταγγελίες μεταναστών, κυρίως Σύρων προσφύγων πολέμου, στην πρόσφατη έκθεση της ProAsyl, πορίσματα της Διεθνούς Αμνηστίας, αλλά και δεκάδες μεμονωμένες ιστορίες για το τι βίωσαν Σύροι μετανάστες στα ελληνοτουρκικά σύνορα, δεν είναι αρκετά...

Από τη Λαμπεντούζα ώς την Πάλαιρο, μια πολιτική βίας, ψεύδους και προσποιητής άγνοιας κοστίζει ζωές, και μάλιστα ζωές ανήλικων παιδιών. Όμως, η ενίσχυση της αστυνόμευσης στα σύνορα της Ευρώπης με κάθε κόστος παραμένει ο βασικός άξονας της μεταναστευτικής πολιτικής που εφαρμόζει η Ε.Ε. Και εδώ η Frontex έχει ηγετικό ρόλο. Το πρόσφατο ναυάγιο με τους εκατοντάδες νεκρούς στη Λαμπεντούζα, αντί να σημάνει αλλαγή πλεύσης, ήταν η αφορμή για την οικονομική και επιχειρησιακή ενίσχυση της Frontex, υποτίθεται προκειμένου να προστατεύονται οι μετανάστες και να μην χάνονται ζωές. Όμως, η ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων "οδηγεί στην παραβίαση βασικών δικαιωμάτων -αν όχι στον θάνατο- ανδρών, γυναικών και παιδιών". Δεν το ισχυρίζονται οι "ακραίοι" αντιρατσιστές του NoBorder, αλλά η Διεθνής Ομοσπονδία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (FIDH), η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) και το Ευρωμεσογειακό Δίκτυο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (REMDH), σε πρόσφατη ανακοίνωσή τους στο Παρίσι. Μέσα στο 2012 μόνο, καταγράφηκαν 1.200 θάνατοι μεταναστών στη Μεσόγειο, ενώ την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης, το πρώτο δηλαδή εξάμηνο του 2011, εκτιμάται ότι παραπάνω από 1.500 μετανάστες πνίγηκαν ή εξαφανίστηκαν.

Με βάση τη συνθήκη Δουβλίνο ΙΙ, το πρώτο κράτος μέλος στο οποίο φτάνει ο πρόσφυγας είναι υπεύθυνο να εξετάσει την αίτηση ασύλου που θα υποβάλλει. Αυτό οδήγησε τα κράτη-μέλη που βρίσκονται στα σύνορα της Ε.Ε., να αυξήσουν την επιτήρηση των συνόρων τους, αλλά και να δημιουργήσουν εμπόδια στην είσοδο των προσφύγων, ώστε να μην έχουν να αντιμετωπίσουν το βάρος της εξέτασης πολλών αιτήσεων ασύλου. Στο Δουβλίνο ΙΙΙ, που ακόμα δεν έχει κυρωθεί από την ελληνική Βουλή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απλώς προτρέπει τα κράτη-μέλη να εφαρμόζουν τις αρχές της αλληλεγγύης και της κατανομής των υποχρεώσεών τους απέναντι στους αιτούντες άσυλο. Δεν υπάρχει καμία δέσμευση. Κι αφού δεν χωρούν όλοι στα στρατόπεδα κράτησης, το θέμα είναι να μην μπουν, ή αν μπουν, να μην μπορούν να αποδείξουν ότι είναι πρόσφυγες. Όπως προκύπτει από μαρτυρίες, οι Αρχές αφαιρούν από τους πρόσφυγες χρήματα, προσωπικά αντικείμενα και διαβατήρια. Πρόκειται για την απόλυτη κτηνωδία - για μια ακροδεξιά πολιτική εφαρμοζόμενη από το ευρωπαϊκό Κέντρο, που καθόλου δεν συμβάλλει στην ανάσχεση της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς. Ακριβώς το αντίθετο.

Για όλους αυτούς τους λόγους, και με αφορμή την τραγωδία στην Πάλαιρο, η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Ενάντια στα Κέντρα Κράτησης καλεί σήμερα στις 5 μ.μ. στο Σύνταγμα σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας και αλληλεγγύης στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, με αφορμή την τραγωδία στην Πάλαιρο. Με τη σκέψη πως κάθε αντίσταση στην Ευρώπη - Φρούριο, από την πιο μικρή μέχρι την πιο μεγάλη, είναι ένα πολύτιμο εμπόδιο στο να επιστρέψει η Ευρώπη στα σκοτεινά χρόνια του Μεσοπολέμου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL