Η Ελλάδα αιμορραγεί δημογραφικά και βρίσκεται σε ανεπίστρεπτη πορεία δημογραφικής συρρίκνωσης. Μήπως η ενσωμάτωση προσφύγων και μεταναστών είναι τελικά όχι απλώς ευκταία, αλλά άμεση εθνική ανάγκη;
Λέμε με κάθε ευκαιρία και σε όλους τους τόνους ότι το προσφυγικό είναι πολυδιάστατο ζήτημα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η δημογραφική συρρίκνωση, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη, είναι μια πραγματικότητα που επηρεάζει μια σειρά πτυχών της καθημερινότητας, από τη βιωσιμότητα του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος μέχρι την οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη. Ωστόσο, θεωρώ ότι δεν μπορούμε να προτάσσουμε τη λύση του δημογραφικού δια μέσω της μετανάστευσης και μόνο. Για να λυθεί το ζήτημα αυτό πρέπει να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μια ολοκληρωμένη πολιτική που να εμπεριέχει την παροχή πραγματικών κινήτρων που θα διευκόλυναν ένα νέο ζευγάρι να αποκτήσει παιδιά, και όχι ένα εφάπαξ επίδομα το οποίο δεν αρκεί καλά καλά για τα έξοδα του τοκετού. Χρειάζεται ολοκληρωμένη στήριξη των νέων, ώστε να νιώσουν ότι πατάνε στα πόδια τους, ότι το κράτος θα τους προστατέψει και θα τους στηρίξει αν κάτι δεν πάει καλά, ότι τα παιδιά τους θα πάνε σε έναν δημοτικό παιδικό σταθμό και ότι θα έχουν ένα σύστημα εκπάιδευσης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών. Σαφώς και οι πρόσφυγες και -κυρίως- οι μετανάστες που βρίσκονται χρόνια στη χώρα μας συμβάλλουν σημαντικά σε κάποιες εκφάνσεις του δημογραφικού, όμως προηγείται οι πολιτικές για το παιδί και το κοινωνικό κράτος συνολικά, όπως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εφάρμοσε σε μεγάλο βαθμό τα προηγούμενα χρόνια. Σίγουρα, πάντως, πολλά σχολεία θα είχαν κλείσει, πολλές γειτονιές και χωριά θα είχαν ερημώσει, πολλές «βαριές» δουλειές δεν θα εκτελούνταν, ακόμα και ποδοσφαιρικές ομάδες -κυρίως στην επαρχία- δεν θα μπορούσαν να «βγάλουν 11άδα», χωρίς την παρουσία των μεταναστών και των οικογενειών τους.
Η (ακρο)Δεξιά κραυγάζει κατά των μεταναστών, αλλά οι παραγωγοί φωνάζουν χρόνια τώρα ότι λείπουν δεκάδες χιλιάδες εργάτες από την αγροτική οικονομία, όπως και από την οικοδομή. Ποια η δική σας θέση;
Ως κυβέρνηση είχαμε καταρτίσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ένταξη προσφύγων και μεταναστών, η οποία είχε βασική παράμετρο την εργασία. Στην Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη αποτυπώθηκε ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός δράσεων για την κατάρτιση και εκπαίδευση των προσφύγων και μεταναστών, αλλά και τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους στην εργασία. Δημιουργήσαμε ένα σύστημα καταγραφής δεξιοτήτων, δώσαμε τη δυνατότητα εγγραφής στο μητρώο του ΟΑΕΔ, πρόσβαση στην έκδοση ΑΜΚΑ και ΑΦΜ, καθώς και τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε, αλλά και να ιδρύουν, φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Ειδικά, όσον αφορά στις αγροτικές εργασίες, επειδή το ζω ιδιαίτερα έντονα και στον τόπο μου, την Κορινθία, το ζήτημα των εργατικών χεριών είναι υπαρκτό και δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς. Έχουμε συγκεκριμένη πρόταση, ώστε να αξιοποιηθούν οι άνθρωποι από τα camp και τα διαμερίσματα, εφόσον το επιθυμούν, αλλά με σχέδιο και οργάνωση της Πολιτείας και όχι με μια απλή νομοθετική πρόβλεψη. Πρέπει να υπάρξει Μητρώο στο οποίο να εγγράφονται οι διαθέσιμοι προς αγροτικές εργασίες, ώστε να διευκολυνθεί ο κεντρικός σχεδιασμός και να χρησιμοποιηθεί αυτό το Μητρώο ως δεξαμενή από συνεταιρισμούς και ιδιώτες. Θα πρέπει να εξασφαλίζεται όμως η εργασία με τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας, για να μην έχουμε νέες Μανωλάδες και να μην είναι ανασταλτική η απασχόλησή τους ως προς τυχόν επιδόματα που λαμβάνουν, ιδίως σε ό,τι αφορά τους αιτούντες άσυλο. Ειδικά στην εποχή του COVID, όπου η διάταξη για τους μετακλητούς εποχικούς εργάτες αναστέλλεται, η πρόταση αυτή μπορεί να ενδυναμώσει τους πρόσφυγες και μετανάστες, ενισχύοντας την αξιοπρεπή διαβίωσή τους, την όσμωση και εξοικείωση με την κοινωνία, και να στηρίξει την παραγωγή αλλά και την τοπική οικονομία.
Του χρόνου θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η οικοδόμηση του ελληνικού έθνους ήταν μια διαδικασία ενσωμάτωσης στον ίδιο εθνικό κορμό πολλών διαφορετικών εθνοτικών ομάδων (αρβανιτών, βλάχων, εβραίων, σλαβομακεδόνων, κ.λπ.), καθώς και Ελλήνων προσφύγων. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα εξήγε εκατομμύρια μετανάστες στη διάρκεια της σύγχρονης ιστορίας της. Δεν είναι χρέος η διαμόρφωση ενός φιλομεταναστευτικού εθνικού αφηγήματος;
Πρωτίστως πρέπει να καλλιεργήσουμε την αντίληψη της ανοχής στη διαφορετικότητα και το σεβασμό των αξιών του ανθρωπισμού. Εξάλλου, οι σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι πολυπολιτισμικές. Επίσης, πρέπει τα παιδιά να διδάσκονται την ιστορία του τόπου μας μακριά από αφηγήματα εξιδανίκευσης και εθνικισμού, καθώς η Ελλάδα υπήρξε από την αρχαιότητα σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών και αυτή ήταν η δύναμή της που οδήγησε σε οικονομική και πνευματική άνθηση. Η πολιτισμική αυτή κληρονομιά εμπλουτισμένη από τις μνήμες των προσφύγων από την Μικρασία και τον Πόντο έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο με τις γιαγιάδες της Συκαμιάς, το φούρναρη της Κω, τον ηρωικό καπετάνιο Κυριάκο Παπαδόπουλο, και τους δεκάδες χιλιάδες πολίτες που αγκάλιασαν τους κατατρεγμένους σε όλη την χώρα, που έδωσαν από το πενιχρό υστέρημά τους σε εκείνους που δεν είχαν τίποτα, και μάλιστα στα χρόνια της βαθιάς οικονομικής ύφεσης. Αξίζει να δει κανείς τα ψηφιοποιημένα αρχεία της ντροπής του Ellis Island, που ο πρωθυπουργός της χώρας έφερε ως οραματικό στόχο για τη χώρα και τα νησιά μας, αδιαφορώντας για την ιστορική μνήμη του λαού μας, τις κακουχίες που τον ανάγκασαν να μεταναστεύσει, τις δυσκολίες στις χώρες προορισμού μέχρι να σταθεί στα πόδια του, προτάσσοντας το φόβο, τους αποκλεισμούς, τις φυλακές, απέναντι στην ανθρωπιά και την αλληλεγγύη.
Η Ν.Δ. εργαλειοποιεί το προσφυγικό/μεταναστευτικό, προκειμένου να ξεφεύγει από τις κριτικές για τις αποτυχίες της. Δεδομένου ότι είναι προβλέψιμη ως προς αυτό, ποια είναι η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να μην παρασύρεται η κοινή γνώμη από τα μείζονα προβλήματα;
Το αφήγημα του «εσωτερικού εχθρού» που αναπαράγουν τα στελέχη της Ν.Δ. είναι η μία πάγια τακτική αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης. Στοχοποιούν τις πιο αδύναμες και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ως υπαίτιους για την κατάσταση που οι ίδιοι δημιούργησαν λόγω των ανεπαρκών μέτρων στήριξης, εξαιτίας των οποίων έφεραν ξανά την οικονομία της χώρας στο χείλος της κατάρρευσης. Είναι λυπηρό να βλέπεις τα συστημικά ΜΜΕ, αλλά και τη δημόσια τηλεόραση, να προβαίνουν ανενόχλητα σε τέτοιου μεγέθους προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, που όμως, νομίζω, πέφτει τελικά στο κενό, γιατί η κοινωνία πλέον γνωρίζει και αντιλαμβάνεται τις πραγματικές αιτίες.
Εμείς τονίζουμε με κάθε ευκαιρία, στο δημόσιο λόγο και στη Βουλή, ότι η κυβέρνηση αναζητά αποδιοπομπαίους τράγους. Εξάλλου από την πρώτη μέρα που ανέλαβαν έδειξαν τις προθέσεις τους, καταργώντας το δικαίωμα έκδοσης ΑΜΚΑ για όσους ζητούν άσυλο, δημιουργώντας σοβαρά προσκόμματα στην πρόσβαση στην εργασία, αποκλείοντας χιλιάδες προσφυγόπουλα από το σχολείο, αλλά και με τις εξώσεις αναγνωρισμένων προσφύγων χωρίς ουσιαστικό υποστηρικτικό πλαίσιο και σχέδιο.
Για όλα αυτά και ακόμα περισσότερα είναι κρίσιμο να είμαστε ενεργοί στο μαζικό κίνημα, τα στελέχη μας να μην φοβούνται και να υψώνουν το ανάστημα της Αριστεράς σε ένα θέμα που για μας ήταν και είναι προτεραιότητα. Πρέπει λοιπόν να είμαστε πάντα στην πρώτη γραμμή, χωρίς εκπτώσεις και τακτικισμούς, προκειμένου να υπερασπιστούμε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, να στηρίξουμε τις τοπικές κοινωνίες και την κοινωνική συνοχή, αλλά κυρίως να αγωνιστούμε για τους εαυτούς μας, γιατί, όταν δεν υπάρχει αντίσταση στο ξήλωμα δικαιωμάτων των πιο ευάλωτων, είναι σίγουρο ότι έρχεται η σειρά μας.
Τη συνέντευξη πήρε ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
