Η συγκυρία είναι σκοτεινή. Ο κόσμος των τεχνών κινητοποιείται βουτηγμένος στην αγωνία, τη λύπη. Μια προκαταρκτική σημείωση:
«Επιθεώρηση Τέχνης» 1954-1967: Νίκος Σιαπκίδης (εκδότης, διευθυντής), εξαιρετικά πρόσωπα -ο αφρός τέχνης και σκέψης- ως συνεργάτες, Αριστερά, το κέλυφος και ο μηχανισμός στήριξης, ΑΣΚΙ ο φορέας αναβίωσης. Εννοώ ότι το εμβληματικό περιοδικό στοχασμού, με το οποίο επέλεξε η Αριστερά να αντέξει, έχει ψηφιοποιηθεί από τα ΑΣΚΙ, υπάρχει, διαβάζεται. Αυτό που προσπάθησα να πω με το κείμενο της προηγούμενης εβδομάδας για τη σχέση Αριστεράς και διανόησης, για την επαφή της Αριστεράς με τον χώρο της τέχνης ίσως μπορεί να συμπυκνωθεί στην "Επιθεώρηση Τέχνης". Το υπενθυμίζω αυτό το περιοδικό ως μια μορφή σύνοψης ολόκληρου του αριστερού διαβήματος, όχι ως ανακεφαλαιωτικό υπόμνημα των «αριστερών καλλιτεχνών».
Υπογραμμίζω ότι ο ρόλος της Αριστεράς δεν είναι αυτός του πατερούλη που "ράβει" υπηκόους, ούτε του μάνατζερ που "ράβει" δουλείες και προμήθειες. Πολλά χρόνια, προ ΣΥΡΙΖΑ, το υπουργείο Πολιτισμού και τα δίκτυα, που ένα κλειστό ευνοιοκρατικό σύστημα παρήγαγε, προήγαγε μια εξαιρετικά αρρωστημένη σχέση εξάρτησης και δουλοκτησίας με ορισμένους καλλιτέχνες - συχνά αξιόλογους, αλλά ελάχιστους. Λίγους, αλλά ισχυρούς, που κατέληξαν αυτονόητοι και υποχρεωτικοί.
Οι μεγάλες σιωπηλές, «αδημοσκόπητες» ομάδες καλλιτεχνών, μουσικών με εξαιρετικές σπουδές που παίζουν τα σαββατοκύριακα σε ένα μικρό «μαγαζί» (τους βλέπεις με μια σαραβαλιασμένη εντούρο και το όργανο στην πλάτη να τρέχουν απόγευμα Σαββάτου), λόγιων μουσικών που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα ή διδάσκουν σε ένα μικρό συνοικιακό ωδείο, ηθοποιών και σκηνοθετών που κάνουν δύο παραστάσεις την εβδομάδα ή μία ταινία στα οκτώ χρόνια, που, πέρα από την τρομερή αγωνία τής έκθεσης, πέρα από τη φρικτή στιγμή τού άδειου θεάτρου, πέρα από την αγωνία τής καλλιτεχνικής επιβεβαίωσης, έχουν την απόλυτη αγωνία τής επιβίωσης.
Ζωγράφοι, γλύπτες, που έχει να πουληθεί έργο τους μια δεκαετία, όλοι αυτοί και άλλοι, που ποτέ δεν τους περιλαμβάνει καμιά μέτρηση, καμιά διεκδίκηση, συγγραφείς, ποιητές, στοχαστές, δραματουργοί, μεταφραστές, ο χώρος που ουσιαστικά διασώζει τη γλώσσα, που διασώζει το πιο ανθεκτικό στοιχείο συγκρότησης ενός λαού, την αυτοπεποίθηση, αυτοί τι; Πώς;
Έτσι όπως έχουν τα ιογενή πράγματα, πρόκειται για ένα είδος τυφώνα που ξεθεμελιώνει το σπίτι, αλλά κυρίως νεκρώνει την κατοίκηση. Για πάντα ή για πολύ. Δεν βλάπτεται η πολιτικά γραφειοκρατική συγκρότηση του ΥΠΠΟ, ούτε τα πρόσωπα που τη στελεχώνουν μέσα σ’ αυτή τη θνησιγένεια. Νεκρώνεται ο πυρήνας της δημιουργίας που είναι το ανεκβίαστο και απλήρωτο της τέχνης.
Υπό αυτές, λοιπόν, τις συνθήκες, η σχέση της τέχνης με την πρωτογενή αιτία της καταστρέφεται. Κι αυτό βλάπτει και την Αριστερά, που οφείλει να αποτελεί το εύφορο έδαφος των δημιουργών. Πέραν της δημοκρατίας, της συμπερίληψης, του μη αποκλεισμού, που είναι το καθήκον κάθε κρατικής ρύθμισης, η τέχνη δεν έχει τις προφανείς πολιτικές στοιχίσεις, ούτε καν υπακούει στους δημιουργούς της. Αυτονομείται, γιατί σε μια βαθύτερη στιβάδα ο καλλιτέχνης είναι πάντα ανένταχτος και γιατί το έργο του προσλαμβάνεται ελεύθερα από τον λήπτη, ακροατή, θεατή. Το χρέος της Αριστεράς δεν είναι να υπερασπιστεί καλλιτέχνες ως «δικούς της», αλλά να δημιουργήσει το περιβάλλον μιας ιδεολογικής, πνευματικής περιχώρησης.
Η υλική κατάπτωση των δημιουργών είναι ο πυρήνας τήξης της ίδιας της δημιουργίας, ραδιενεργός συνθήκη πνευματικού τέλους. Ανάξιου, συλλογικού και δυστυχώς, δυναμικού τέλους.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
