Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.4°C21.6°C
2 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
19 °C
15.6°C20.8°C
2 BF 70%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.8°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.5°C24.8°C
2 BF 34%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
20.9°C22.3°C
3 BF 46%
Για τη μειονότητα της Θράκης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Για τη μειονότητα της Θράκης

Των Μαρίας Γιαννακάκη - Σταμάτη Σακελλίωνα

Τον Μάιο του 2019 ο Αλέξης Τσίπρας από την Ξάνθη ανακοίνωνε δύο εμβληματικές πρωτοβουλίες για τη μειονότητα: την εκλογή από την ίδια την μειονότητα των μελών της διαχειριστικής επιτροπής για τη βακουφική περιουσία. Η πρωτοβουλία αυτή έλυνε με τρόπο δίκαιο ένα χρόνιο ζήτημα που ταλαιπωρούσε τις σχέσεις της διοίκησης με τη μειονότητα της Θράκης. Να σημειωθεί ότι την τελευταία φορά που είχαν γίνει εκλογές για τα βακούφια ήταν πριν από τη Χούντα των συνταγματαρχών. Το δεύτερο ζήτημα ήταν η δημιουργία ενός εκλεκτορικού σώματος που θα αναδείκνυε τον μουφτή.

Οι πυλώνες του "βαθέος κράτους"

Η επίλυση αυτών των προβλημάτων με τρόπο δημοκρατικό και δίκαιο δεν ήταν μια ανέφελη πορεία. Υπήρχαν επί δεκαετίες και υπάρχουν ακόμη αντιστάσεις από τους πυλώνες του "βαθέος κράτους" στη Θράκη και όχι μόνο. Τόσο το ΥΠΕΞ όσο και η ΕΥΠ επί δεκαετίες διακινούσαν το σενάριο ότι αν εκδημοκρατισθούν οι θεσμοί της μειονότητας, τότε υπάρχει κίνδυνος να μην μπορεί το ελληνικό κράτος να τους ελέγχει. Στο σημείο αυτό θα ήταν σκόπιμη μια παρατήρηση. Θεωρούμε ότι είναι χρήσιμο οι δύο αυτοί μηχανισμοί να προχωρήσουν σε έναν απολογισμό της ασκούμενης από αυτούς πολιτικής. Γιατί με ειλικρίνεια μπορούμε να πούμε ότι οι πολιτικές που ασκήθηκαν στη Θράκη από τους μηχανισμούς αυτούς απέτυχαν. Η ουσιαστική άρνηση του δρόμου της δημοκρατίας μοιραία οδηγεί σε αυταρχικές μεθοδεύσεις και κλειστά και αδιαφανή συστήματα εξουσίας που αναπαράγουν ρόλους.

Για την Αριστερά επομένως, τα δύο ζητήματα που ανέδειξε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η αφετηρία από την οποία το κόμμα δεν μπορεί να οπισθοχωρήσει όσον αφορά στα μειονοτικά δικαιώματα. Όμως και σε αυτά τα δύο, κυρίως στο θέμα του εκλεκτορικού σώματος για τον μουφτή, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Οι υποστηρικτές του ελέγχου της μειονότητας θεωρούν ότι στο εκλεκτορικό σώμα πρέπει να συμμετέχουν και οι διορισμένοι από το κράτος ιεροδιδάσκαλοι. Μια τέτοια εξέλιξη θα έβρισκε το όλον της μειονότητας αντίθετο για λόγους προφανείς. Και μια θετική ρύθμιση για τη μειονότητα θα είχε το αντίθετο αποτέλεσμα, δεδομένου ότι η μειονότητα θα μπορούσε να απέχει από την διαδικασία. Το κόστος της αποτυχίας δεν θα την πλήρωναν οι μηχανισμοί αλλά εκείνοι που θα έφερναν μια τέτοια ρύθμιση. Ποιος ζητάει τη συμμετοχή των ιεροδιδασκάλων; Το ΥΠΕΞ. Γιατί; Γιατί θέλει να έχει τον έλεγχο της διαδικασίας στο διηνεκές. Άρα λοιπόν μια νέα κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να εργαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να κερδίσει τη σταθερή εμπιστοσύνη της μειονότητας.

Δημοκρατική και κοσμική μειονότητα

Μια δημοκρατική πολιτική αναμφίβολα θα περιόριζε και τους εκατέρωθεν εθνικισμούς και θα έθετε στο περιθώριο ένα σύστημα εξουσίας που μάλλον δημιούργησε προβλήματα στη Θράκη παρά έλυσε. Ταυτόχρονα, μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να περάσει και σε μια άλλη τομή. Σταδιακά την ευθύνη των υποθέσεων των πολιτών από τη μειονότητα να την αναλάβει το υπουργείο των Εσωτερικών, όπως συμβαίνει και με τον γενικό πληθυσμό, και να αφαιρεθούν από το ΥΠΕΞ. Γιατί είναι πρόδηλο ότι μια τέτοια αλλαγή θα βοηθούσε στην κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού των δομών και των θεσμών της μειονότητας. Αυτός άλλωστε πρέπει να είναι και ο στόχος μας. Μια χειραφετημένη, δημοκρατική και κοσμική μειονότητα.

Ένα μεγάλο κεφάλαιο στις σχέσεις της μειονότητας και του κράτους είναι η εκπαίδευση. Ο στόχος μιας κυβέρνησης της Αριστεράς πρέπει να είναι μια πολιτική μέσω της οποίας τα παιδιά της μειονότητας θα μορφώνονται θα κατέχουν και τις δύο βασικές γλώσσες, και τα ελληνικά και την μητρική τους. Αυτή η πολιτική που θα υλοποιείται σε πραγματικά διαπολιτισμικά σχολεία, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με ταυτόχρονη στήριξη και των σχολείων που χαρακτηρίζονται ως μειονοτικά. Ταυτόχρονα, πρέπει να δώσουμε το δικαίωμα στη μειονότητα να ιδρύσει δικά της νηπιαγωγεία, που θα έχουν το ίδιο καθεστώς με μειονοτικά δημοτικά. Το αν αυτά τα νηπιαγωγεία θα πετύχουν μένει να αποδειχθεί στην πράξη. Αλλά το δικαίωμα πρέπει να υπάρχει.

Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης

Οφείλουμε επίσης να συζητήσουμε ανοιχτά και δημόσια το αίτημα για την κύρωση από τη Βουλή της συμφωνίας - πλαίσιο του 1997 του ΟΑΣΕ για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων. Η χώρα μας την έχει υπογράψει αλλά δεν την έχει κυρώσει από τη Βουλή. Προφανώς σε ένα κείμενο δεν είναι δυνατόν να αναλυθεί το σύνολο των θεμάτων που απασχολούν τη μειονότητα. Το μείζον όμως είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ του κράτους και της μειονότητας. Για την Αριστερά δεν μπορεί να υπάρχουν πολίτες που δεν απολαμβάνουν το σύνολο των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τους. Για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ανεκτό να καταδικάζεται η χώρα μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβιάσεις δικαιωμάτων της μειονότητας. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ανεκτό να υπάρχουν κτήρια με κατεβασμένες ταμπέλες τόσο στην Κομοτηνή όσο και στην Ξάνθη, τα παραδείγματα της Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης και της Τουρκικής Νεολαίας της Κομοτηνής είναι γνωστά. Όπως και οι καταδίκες της χώρας μας, στο όνομα ενός άγονου και επικίνδυνου εθνικισμού. Μια νέα κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να είναι έτοιμη να λύσει αυτά τα ζητήματα. Γιατί η υπεράσπιση των δικαιωμάτων αποτελεί ταυτοτικό στοιχείο μας, που σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να υποχωρήσει.

* Η Μαρία Γιαννακάκη είναι πρώην γ.γ. Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

* Ο Σταμάτης Σακελλίων είναι μέλος της ΚΕΑ του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL