Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Πίσω ολοταχώς η Τοπική Αυτοδιοίκηση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πίσω ολοταχώς η Τοπική Αυτοδιοίκηση

Του Κώστα Φ. Μαραγιάννη*

Ολοκληρώθηκαν πρόσφατα οι αρχαιρεσίες στους δήμους για την εκλογή των σημαντικών οργάνων διοίκησης που είναι οι οικονομικές επιτροπές και οι Επιτροπές Ποιότητας Ζωής. Αυτό που συνέβη στις εκλογικές αυτές διαδικασίες που έγιναν μεταξύ των εκλεγμένων δημοτικών συμβουλίων είναι κάτι το πρωτόγνωρο όσον αφορά την αντιδημοκρατικότητα στην πολύχρονη ιστορία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου που ψήφισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. μέσα στο καλοκαίρι και στις πρώτες εβδομάδες της διακυβέρνησης, ακυρώθηκε στην πράξη αυτό που ψήφισαν οι πολίτες στις εκλογές της 26ης Μαΐου 2019.

Η συντηρητική παράταξη μας είχε συνηθίσει σε καλπονοθευτικά συστήματα, σαν αυτό που ίσχυε στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, σύμφωνα με το οποίο ο συνδυασμός που εκλέγονταν στον δεύτερο γύρο έπαιρνε το 60% των εδρών του δημοτικού και του περιφερειακού συμβουλίου ακόμη κι αν είχε πάρει στον α΄ γύρο ποσοστό κάτω από το 25%. Όμως οι εκ των υστέρων νομοθετικές ρυθμίσεις που τροποποιούν και ανατρέπουν τους συσχετισμούς των συμβουλίων, όπως διαμορφώθηκαν από το εκλογικό σώμα, αγγίζουν τα όρια της εκτροπής από τη νομιμότητα και τη δημοκρατία.

Αφού οι πολίτες επέλεξαν τους συνδυασμούς που έκριναν ότι διαθέτουν τις δυνάμεις και τη βούληση για να αναλάβουν τη διακυβέρνηση του τόπου τους και σε πολλούς δήμους έστειλαν ισχυρή εντολή συνεργασίας, κρατώντας τους συνδυασμούς κάτω από το 30%, έρχονται εκ των υστέρων οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου και δίνουν στους εκλεγέντες δημάρχους την απόλυτη εξουσία στην Οικονομική Επιτροπή, στην οποία μεταβιβάζονται επιπλέον υπεραρμοδιότητες, εις βάρος του δημοτικού συμβουλίου, που υποβαθμίζεται από αποφασιστικό και κυρίαρχο όργανο λήψης των αποφάσεων, κάτι πολύ ανησυχητικό, αντιδημοκρατικό και αντισυνταγματικό.

Με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις καταργείται η μεγάλη μεταρρύθμιση που έφερε ο «Κλεισθένης», ανατρέποντας τις ισορροπίες που δημιουργήθηκαν στους δήμους, καταργώντας στην πράξη το σύστημα της απλής αναλογικής και της ισοτιμίας της ψήφου των συμπολιτών μας.

Αφαιρείται το πάγια νομοθετημένο, σε όλο το προηγούμενο νομικό πλαίσιο της Τ.Α. («Καποδίστριας», Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων (Ν. 3643), «Καλλικράτης», «Κλεισθένης»), δικαίωμα του δημοτικού συμβουλίου, με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του, να ζητήσει άσκηση της όποιας αρμοδιότητας της Οικονομικής Επιτροπής και παραβιάζει το κυρωμένο άρθρο 3, Ν. 1850/1989 του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας. Καταργείται η πρόσφατη ψήφος των πολιτών στην 4η κάλπη των κοινοτικών εκλογών, αφού αφαιρείται κάθε δικαίωμα απόφασης των συμβουλίων των Κοινοτήτων για την περιοχή τους.

Αντισυνταγματικό είναι, επίσης, το ότι διορίζει εκ των υστέρων, μετά την εκλογή και με γνωστά τα ονόματά τους, προέδρους των κοινοτήτων, ορίζοντας ως πρόεδρο τον πλειοψηφήσαντα του πρώτου συνδυασμού και όχι τον εκλεγόμενο (σύμφωνα με τον «Κλεισθένη») μεταξύ των πλειοψηφησάντων, των δύο πρώτων σε ψήφους συνδυασμών, από το συμβούλιο της κοινότητας.

Επίσης, αποκλείονται παρατάξεις από τη διαδικασία διεκδίκησης της ψήφου των δημοτικών συμβούλων για την εκλογή τους στην Οικονομική Επιτροπή. Και όλα αυτά γίνονται στο όνομα της δήθεν «κυβερνησιμότητας» στους δήμους που υποτίθεται ότι υπονόμευσε η απλή αναλογική.

Το παράδειγμα του Δήμου Θέρμου

Προς τεκμηρίωση των απόψεών μου αναφέρω το παράδειγμα του Δήμου Θέρμου, που εκλέγει επταμελή Οικονομική Επιτροπή, αφού κάτι ανάλογο συμβαίνει και στους άλλους δήμους. Με το προηγούμενο εκλογικό σύστημα, που δεν ήταν η απλή αναλογική, αλλά η ενισχυμένη, οι συσχετισμοί στην Οικονομική Επιτροπή ήταν τέσσερις δημοτικοί σύμβουλοι από την πλειοψηφία και τρεις από την αντιπολίτευση. Τώρα, λοιπόν, με τις αντιδημοκρατικές ρυθμίσεις του πολυνομοσχεδίου, η δημοτική πλειοψηφία ορίζει εξαρχής τα τρία μέλη της Οικονομικής Επιτροπής, που είναι ο δήμαρχος και δύο αντιδήμαρχοι και τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη «εκλέγονται» από το δημοτικό συμβούλιο χωρίς καν να χρειάζεται να γίνει ψηφοφορία, αφού η παράταξη του δημάρχου παίρνει υποχρεωτικά +1, δηλαδή τέσσερα μέλη και, στη συνέχεια, διεκδικεί και άλλες έδρες από τις υπόλοιπες τρεις, αποκλείοντας τις παρατάξεις, μετά την τρίτη σε εκλογική δύναμη παράταξη, να πάρουν μέρος στις εκλογές για τη διεκδίκηση ενός μέλους στην Οικονομική Επιτροπή.

Πού είναι, λοιπόν, η έλλειψη της πλειοψηφίας και ο φόβος της μη «κυβερνησιμότητας» των δήμων; Οι τέσσερις στις επτά θέσεις που παίρνει εκ των προτέρων η παράταξη του δημάρχου, και θα έπαιρνε ακόμη κι αν είχε χαμηλό ποσοστό στον πρώτο γύρο, δεν είναι πλειοψηφία; Γιατί να πάρει και πέμπτη έδρα κι αν δεν βάλει υποψηφιότητα η τρίτη παράταξη να μην διεκδικείται η έδρα από τις υπόλοιπες δημοτικές παρατάξεις και να πηγαίνει στον δήμαρχο παίρνοντας τις έξι από τις επτά έδρες; Ποιοι νοσηροί εγκέφαλοι επινόησαν αυτό το χουντικής έμπνευσης μέτρο, που φιμώνει τη φωνή των παρατάξεων στις επιτροπές διοίκησης του δήμου και επιβάλλει ένα απόλυτα ελεγχόμενο από τον δήμαρχο σύστημα διακυβέρνησης;

Δυνατότητα συμπράξεων

Τέλος, στα άρθρα 1 και 2, κατά παράβαση κάθε έννοιας ισονομίας της ψήφου, δίνεται η δυνατότητα συμπράξεων παρατάξεων μόνο όταν συμπράττουν με την παράταξη του δημάρχου! Σύμπραξη που αποφασίζεται με πλειοψηφία των μελών των παρατάξεων και δεν ανακαλείται ποτέ ενώ ακόμα κι αν συμφωνήσουν όλοι από μία παράταξη να αποχωρήσουν από τη σύμπραξη δεν μπορούν να επανασυστήσουν την παράταξή τους. Έτσι, στις μετέπειτα κατανομές των οργάνων λογίζονται ως αριθμός στην παράταξη του δημάρχου, ακόμα κι αν προσχωρήσουν σε άλλη παράταξη! Πρόκειται για μια θεσμική και αντισυνταγματική εκτροπή που αλλοιώνει την ψήφο των συμπολιτών μας στις πρόσφατες εκλογές.

Συμπερασματικά, έχουμε να επισημάνουμε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση γυρίζει πολλά χρόνια πίσω. Πρόκειται για ένα αντιδημοκρατικό πισωγύρισμα, μια πρόχειρη και κατάφωρα αντισυνταγματική αντιμεταρρύθμιση με υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων και εξουσιών και εξασθένιση των μηχανισμών διαβούλευσης, ελέγχου και λογοδοσίας. Είναι, πλέον, επιτακτική η ανάγκη οι παρατάξεις που έχουν δημοκρατικό και προοδευτικό προσανατολισμό, να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να αντισταθούν στη συντηρητική παλινδρόμηση, ενημερώνοντας τους πολίτες και τους φορείς.

* Ο Κώστας Φ. Μαραγιάννης είναι εκπαιδευτικός, δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ενότητα και συνευθύνη στον Δήμο Θέρμου»

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL