Το στρες επηρεάζει την απόδοση μας καθώς είναι ο τρόπος αντίδρασης του σώματος μας σε μια πρόκληση, ένα στρεσογόνο ερέθισμα ή οποιαδήποτε πληροφορία μπορεί να εκλάβουμε σαν απειλή. Ουσιαστικά το στρες είναι οποιαδήποτε παρέκκλιση ή εκτροπή από την ομοιόσταση (δηλαδή τη διατήρηση της σταθερότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος του οργανισμού μας.)
Όσο πιο δύσκολη και απαιτητική είναι μία άσκηση ή μία δραστηριότητα ή ένας αγώνας (όπως π.χ. σε ένα τουρνουά σκάκι) τόσο πιο δύσκολη είναι και η διατήρηση της ομοιόστασης μας. Κατά την άσκηση ή τον αγώνα το σώμα μας αντιμετωπίζει τεράστιες απαιτήσεις και αλλαγές στη φυσιολογία του και στις όποιες εμπλέκονται οι ορμόνες. Η κορτιζόλη θεωρείται η κατεξοχήν ορμόνη του στρες και είναι υπεύθυνη για το 95% της συνολικής δράσης των κορτικοστεροειδών στο σώμα, καθώς στοχεύει στα περισσότερα κύτταρα και βοηθά στην προσαρμογή μας στο στρες. Επίσης δρα ως αντιφλεγμονώδης ουσία και καταστέλλει τις ανοσολογικές αντιδράσεις. Όμως, όταν σε ένα άτομο το στρες είναι σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, παρατηρούνται ανεπιθύμητες και συχνά σοβαρές παρενέργειες και ασθένειες στον οργανισμό.
Το σκάκι είναι ένα άθλημα στρατηγικής και αντοχής στην πίεση του χρόνου, με υψηλές απαιτήσεις τόσο σε γνωσιακό όσο και σε σωματικό επίπεδο. Οι σκακιστές πρέπει να είναι ικανοί να διατηρούν για πολύ ώρα νοητική και σωματική επαγρύπνηση και να διαχειρίζονται καθιστοί (σχεδόν ακίνητοι) το στρες και την πίεση της σκακιστικής παρτίδας. Μελέτες υποστηρίζουν ότι το σκάκι είναι ένα ιδιαίτερα στρεσογόνο άθλημα που κατά συνέπεια επιφέρει προσαρμογές στα επίπεδα ορμονών του οργανισμού.
Στο πλαίσιο αυτών των δεδομένων πέρσι κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Σκακιστικού Τουρνουά «Ίκαρος 2018» πραγματοποιήθηκε μέτρηση της κορτιζόλης και της τεστοστερόνης σε σκακιστές που συμμετείχαν στο τουρνουά. Οι μετρήσεις της μελέτης έδειξαν ότι τα επίπεδα της τεστοστερόνης δεν επηρεάστηκαν σημαντικά από το στρες των αγώνων σε αντίθεση με τα επίπεδα της κορτιζόλης που παρουσίασαν αύξηση, ένδειξη υψηλού στρες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στους σκακιστές με τις υψηλότερες επιδόσεις τα επίπεδα της κορτιζόλης τους δεν έδειξαν σημαντικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του τουρνουά. Η μελέτη αυτή παρουσιάστηκε στο Ορλάντο της Αμερικής στο 66ο Επιστημονικό Συνέδριο του ACSM.
Η επιστημονική ομάδα του ΕΚΠΑ, την οποία συγκροτούν η Εργοφυσιολόγος καθηγήτρια Μ. Μαριδάκη, ο καθηγητής Ιατρικής Αν. Φιλίππου, η υποψήφια Διδάκτωρ ΣΕΦΑΑ Κ. - Ευ. Κυριάκου και η υποψήφια διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α. Παπαδοπετράκη, επέλεξε και φέτος την Ικαρία, προκειμένου να πραγματοποιήσει μετρήσεις στους συμμετέχοντες σκακιστές. Στοχεύει στην ανάδειξη του «προφίλ» αυτών των παικτών, καθώς και συγκεκριμένων συστάσεων στην κατεύθυνση προαγωγής της υγείας τους.
