Νέους κανόνες στην οργάνωση και τη λειτουργία των πόλεων και των οικισμών, αλλά και στην προστασία του εξωαστικού χώρου φέρνει Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις κατηγορίες και το περιεχόμενο χρήσεων γης, το οποίο δόθηκε χθες προς διαβούλευση, διάρκειας δεκατριών ημερών.
Με αυτό αποκαθίσταται το περιεχόμενο του πολεοδομικού σχεδιασμού που είχε καταργηθεί και νοθευτεί με το δεύτερο μέρος του Νόμου 4269/2014, ο οποίος ανέτρεπε οριζόντια θεσμοθετημένες χρήσεις γης και φόρτωνε περιοχές κατοικίας με πλήθος ασύμβατων και επιβαρυντικών χρήσεων εντείνοντας τις δυσλειτουργίες πόλεων και οικισμών.
Οι παραπάνω διατάξεις αποτελούν παρελθόν, από την άνοιξη του 2016, με νόμο. Το νέο σχέδιο πατάει στο Προεδρικό Διάταγμα του 1987, το οποίο επικαιροποιεί και εμπλουτίζει, θεσπίζοντας 15 γενικές κατηγορίες χρήσεων γης που εξειδικεύονται και συμπληρώνονται από τουλάχιστον άλλες 53 ειδικές χρήσεις γης (θα εξειδικευτούν περαιτέρω από Υπουργική Απόφαση) με επιτρεπόμενες δραστηριότητες και λειτουργίες.
Στις νέες ειδικές χρήσεις, μεταξύ άλλων, ανήκουν: οι εγκαταστάσεις υποδοχής και φιλοξενίας μεταναστών / προσφύγων, τα πράσινα σημεία και οι γωνιές ανακύκλωσης, σε εναρμόνιση με τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, η αστική γεωργία - λαχανόκηποι, κέντρα αποτέφρωσης νεκρών, εγκαταστάσεις σταθμών βάσης κεραιών κινητής τηλεφωνίας οι οποίες επιτρέπονται σε όλες τις κατηγορίες, εγκαταστάσεις εφοδιαστικής (logistics) και οι θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων.
Επιπροσθέτως εισάγεται η "αγροτική χρήση" ως γενική κατηγορία στη γεωργική γη όπου επιτρέπεται η κατοικία, έως 20 κλίνες ξενοδοχειακά καταλύματα, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και εργαστήρια, όπως και βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις χαμηλής και μέσης όχλησης για συσκευασία και μεταποίηση τοπικών αγροτικών προϊόντων. Ακόμη αγροτικές εκμεταλλεύσεις (π.χ. αποθήκες, βουστάσια, αντλητικές εγκαταστάσεις, ιχθυοκαλλιέργειες) και δραστηριότητες ορυχείων - λατομείων - εξόρυξης.
Διατάξεις για ζητήματα κατοικίας
Η χρήση κατοικίας κατηγοριοποιείται σε αποκλειστική, αμιγή και γενική.
Η πρώτη, αφορά περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικά Προεδρικά Διατάγματα με χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης.
Η παλαιά κατηγορία της αμιγούς κατοικίας (Ψυχικό, Βουλιαγμένη κ.ά.). Στις περιοχές αμιγούς κατοικίας επιτρέπονται πολιτιστικές εγκαταστάσεις έως 200 τ.μ., θρησκευτικοί χώροι τοπικής σημασίας, εμπορικά καταστήματα προς εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών των κατοίκων με μέγιστη επιφάνεια ανά οικόπεδο 100 τ.μ. συνολικής επιφάνειας, που μπορεί να εξειδικεύεται ή να περιορίζεται από το εγκεκριμένο σχέδιο. Ξενώνες μέχρι 30 κλίνες και χώροι στάθμευσης, εφόσον προβλέπονται από το ρυμοτομικό.
Στη γενική κατοικία, η πλειονότητα των αστικών περιοχών επιτρέπει πλήθος εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων. Μεταξύ άλλων, κτήρια εκπαιδευτηρίων και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έως 2.000 τ.μ., κέντρα έρευνας, πολιτιστικές εγκαταστάσεις έως 1.200 τ.μ., δημοτικές αγορές, υπεραγορές, πρωτοβάθμια περίθαλψη έως 100 κλινών ή 2.000 τ.μ., εστίαση έως 250 τ.μ., αναψυκτήρια έως 100 τ.μ., ξενοδοχεία έως 100 κλινών, αποθήκες χαμηλής όχλησης έως 400 τ.μ. μόνον εφόσον αποτελεί μοναδική χρήση του οικοπέδου, όπως και επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης της ίδιας επιφάνειας δόμησης, ΚΤΕΟ κ.ά.
Η εγκατάσταση νέων πρατηρίων υγρών καυσίμων σε συνδυασμό με άλλες λειτουργίες (γκαράζ, πλυντήριο, λιπαντήριο κ.ά.) επιτρέπεται μόνον εφόσον αποτελεί μοναδική χρήση του οικοπέδου. Οι Περιοχές Πολεοδομικού Κέντρου - Κεντρικές Λειτουργίες Πόλης, εκτός από κατοικία και κοινωνική πρόνοια, μπορούν να δεχθούν, μεταξύ άλλων, κέντρα έρευνας, κοινωνική πρόνοια, γραφεία, τράπεζες, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, ξενοδοχεία, εμπορευματικούς σταθμούς αυτοκινήτων, σταθμούς αστικών και υπεραστικών λεωφορείων και σταθμούς μετεπιβίβασης μόνον εάν προβλέπονται από το ρυμοτομικό σχέδιο.
Στις περιοχές με χρήση τουρισμού - αναψυχής επιτρέπονται 52 δραστηριότητες και λειτουργίες. Ανάμεσά τους, υπεραγορές και πολυκαταστήματα έως 1.500 τ.μ., σύνθετα τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ΑΠΕ και χώροι επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων εφόσον προβλέπεται από το εγκεκριμένο σχέδιο, αλλά και καζίνο.
Στις μεταβατικές διατάξεις ορίζεται ότι οι περιορισμοί και οι εξειδικεύσεις στα μεγέθη εκμετάλλευσης που καθορίζονται στο νέο σχέδιο ισχύουν μόνον στις περιπτώσεις έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών σε άκτιστα οικόπεδα.
Έως τη δημοσίευση του Π.Δ., εάν έχουν γίνει τροποποιήσεις Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων, Ρυμοτικών κ.λπ., βάσει του καταργημένου νόμου, αυτά αναθεωρούνται υποχρεωτικά εντός έξι μηνών από τη δημοσίευσή του, ενώ αν έχουν εγκριθεί μετά το 2014 η υποχρεωτική αναθεώρηση γίνεται εντός 24 μηνών.
