Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Το σκάνδαλο της εκποίησης της χερσονήσου του Αστέρα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το σκάνδαλο της εκποίησης της χερσονήσου του Αστέρα

Οι μεθοδεύσεις μεγάλων οικονομικών κέντρων, με τους εγχώριους υποστηρικτές τους, για να οικειοποιηθούν τη χερσόνησο που περιβάλλεται από ακτογραμμή 18 χιλιομέτρων, χρονολογούνται εδώ και δεκαετίες.

Το 1971 η χούντα πούλησε τμήμα της έκτασης (190 στρέμματα) στη θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας ΑΞΕ Αστήρ, έναντι του εξευτελιστικού τιμήματος των 50 εκατ. δρχ. Στη συνέχεια, με πλήθος Προεδρικών Διαταγμάτων, επιχειρήθηκε να ενταχθεί η χερσόνησος στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο και να λάβει όρους δόμησης. Παράλληλα, το Ελληνικό Δημόσιο παραχώρησε την επικαρπία και των υπολοίπων 111 στρεμμάτων στην ΑΞΕ Αστήρ, ενώ και η μαρίνα επίσης περιήλθε στη διαχείριση του Αστέρα.

Το πεντάστερο ξενοδοχείο μετατράπηκε σε "δωρεάν κατάλυμα των ημετέρων" και ουσιαστικά χρεωκόπησε. Τα σενάρια για την ιδιωτικοποίηση και τη δόμηση ολόκληρης της χερσονήσου προσέκρουαν μέχρι σήμερα στην περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών και στις συνταγματικές δεσμεύσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι σύμφωνα με το πιο πρόσφατο ΓΠΣ Βουλιαγμένης (ΦΕΚ 1129Δ/24-12-97), η χερσόνησος βρίσκεται εκτός ΓΠΣ και εκτός σχεδίου πόλης. Με το Π.Δ. 1-3-2004 (ΦΕΚ 254Δ/2004) επίσης, το μεγαλύτερο τμήμα της έκτασης χαρακτηρίστηκε περιοχή απολύτου προστασίας, με δασικές εκτάσεις και αρχαιολογικούς χώρους, και επιτράπηκε αποκλειστικά και μόνο η ανακαίνιση των υφισταμένων τριών ξενοδοχείων του Αστέρα.

Ό,τι δεν έγινε κατορθωτό μέχρι τώρα επιχειρείται να υλοποιηθεί σήμερα. Οι μνημονιακοί νόμοι (Ν. 3894/11 για τις στρατηγικές επενδύσεις, Ν. 4092/12 και Ν. 3896/11) στρώνουν το έδαφος. Ορισμένες διατάξεις τους μάλιστα μοιάζουν σαν να φωτογραφίζουν την περίπτωση της χερσονήσου του Αστέρα.

Τον Απρίλιο το 2013 η έκταση των 111 στρεμμάτων, της οποίας την κυριότητα έχει το Ελληνικό Δημόσιο, περιήλθε στο ΤΑΙΠΕΔ. Μαζί με τα 190 στρέμματα της Εθνικής Τράπεζας, τη μαρίνα και τις εγκαταστάσεις του Ναυτικού Ομίλου Βουλιαγμένης εκποιείται με διαδικασία που μεθοδεύτηκε εν κρυπτώ, χωρίς την κοινοποίηση της σχετικής προκήρυξης σε κανέναν ενδιαφερόμενο φορέα, παρά μόνον στους συμμετέχοντες επιχειρηματικούς ομίλους! Εν προκειμένω, παραβιάστηκε κατάφωρα η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2001/42/ΕΚ, που προβλέπει την υποχρεωτική διαβούλευση με τους πολίτες.

Σε ερωτήματα που υποβλήθηκαν στον ιστότοπο του ΤΑΙΠΕΔ, απαντήθηκε ότι επιτρέπεται να ανεγερθούν κατοικίες 8.600 τ.μ.. Ωστόσο, και αυτό δεν τους ήταν αρκετό. Λίγες μόνο μέρες πριν την υποβολή των προσφορών για τη Β' φάση του διαγωνισμού, αναρτήθηκε η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, στην οποία προτείνεται ΕΣΧΑΔΑ (ειδικό χωροταξικό σχέδιο) με πρόβλεψη για ανέγερση πολυτελών κατοικιών 39.500 τ.μ.! Τα δύο από τα τρία κτήρια του ξενοδοχείου μπορούν να κατεδαφιστούν, για να ανεγερθούν κατοικίες που θα καταλαμβάνουν περισσότερα από 100 στρέμματα (προβλέπεται υποχρεωτικά ιδιόχρηστος χώρος για κάθε κατοικία, τριπλάσιος από το εμβαδόν της), εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, κέντρα αναψυχής, αγκυροβόλιο, να διπλασιαστεί η έκταση και η δόμηση στη μαρίνα κ.λπ. Μια νέα πόλη δηλαδή, ένα γκέτο πλουσίων, μέσα στη δασική έκταση και τους αρχαιολογικούς χώρους και δίπλα στη θάλασσα.

Και δεν σταματούν μόνο εδώ. Η πρόσβαση στον αιγιαλό και τους αρχαιολογικούς χώρους, που χαρακτηρίστηκαν μάλιστα με πρόσφατη απόφαση του ΚΑΣ ως Ζώνη Α' απολύτου προστασίας, θα ελέγχεται από τους επενδυτές, γιατί ο κοινόχρηστος δρόμος γίνεται ιδιωτικός και ιδιόχρηστος.

Το επιχείρημα του δημοσίου συμφέροντος που προβάλλεται για την αιτιολόγηση της γκετοποίησης και τσιμεντοποίησης της χερσονήσου είναι σκανδαλώδες. Μαζί με τον αιγιαλό, η συνολική έκταση ξεπερνά τα 500 στρέμματα. Η αντικειμενική αξία της έκτασης είναι 8.500 ευρώ/τ.μ. Δηλαδή ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ. Έχει διαρρεύσει ήδη στον Τύπο ότι το τίμημα θα κυμαίνεται γύρω στα 350 εκατ. ευρώ. Από αυτά το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει το 20%, ενώ κατέχει το 40% της έκτασης. Θα εισπράξει δηλαδή γύρω στα 70 εκατ. ευρώ. Θα ήταν ενδιαφέρον να ερωτηθεί πόσα έχει ήδη ξοδεύσει σε αμοιβές συμβούλων και λειτουργικά έξοδα του ΤΑΙΠΕΔ.

Το Ελληνικό Δημόσιο θα ζημιωθεί και για δύο επιπλέον λόγους. Στον νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις προβλέπονται φορολογικές ελαφρύνσεις για προσέλκυση επενδυτών. Δεδομένου μάλιστα ότι μεγάλο τμήμα του ξενοδοχείου θα κατεδαφιστεί, είναι βέβαιο ότι τα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου θα μειωθούν. Επίσης, ο μνημονιακός νόμος υποχρεώνει το Ελληνικό Δημόσιο να εκτελεί κατά προτεραιότητα, με δικά του έξοδα, όλα τα συνοδευτικά έργα οδοποιίας, δικτύων ΔΕΗ, ΟΤΕ, ύδρευσης κ.λπ. και, αν κριθεί απαραίτητο να απαλλοτριώσει τμήμα της έκτασης ή παράπλευρες εκτάσεις, να το κάνει με το 100% της αντικειμενικής, δηλαδή εν προκειμένω με 8.500 ευρώ/τ.μ. Μήπως πληρώνουμε κιόλας τους επενδυτές για να προβούν στην τσιμεντοποίηση της χερσονήσου;

Αξίζει να σημειώσουμε, τέλος, κάποιες πλευρές αντισυνταγματικότητας του όλου εγχειρήματος. Το ΤΑΙΠΕΔ, ως Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, δεν δικαιούται να εκποιεί Δημόσια Περιουσία, όπως είναι τα δάση, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι περιοχές απολύτου προστασίας. Επίσης, με το μεσοπρόθεσμο (Ν. 3896/11) θεσπίστηκαν μεν τα ΕΣΧΑΔΑ και δόθηκε η δυνατότητα με απλό Π.Δ. να προσδιορίζονται νέες χρήσεις γης και όροι δόμησης, παραβιάζοντας κάθε έννοια χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ωστόσο προϋπόθεση του νόμου είναι οι περιοχές αυτές να βρίσκονται εντός ρυμοτομικού σχεδίου και σίγουρα να μην είναι δασικές, ούτε περιοχές απολύτου προστασίας και αρχαιολογικοί χώροι. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σκοπίμως παραποιεί το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου και βέβαια με εντελώς επιστημονικά αυθαίρετο τρόπο παρουσιάζει περιβαλλοντικά πολύ θετικές τις επιπτώσεις της επένδυσης!

* Η Γιούλη Ηλιοπούλου είναι MSc πολιτικός μηχανικός, δ/ντρια Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL