Όταν πριν από ένα χρόνο, τον Ιανουάριο του 2018, αναλυτές και brokers περιέγραφαν όλα τα σενάρια επιστροφής της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, σχεδόν στο σύνολό τους τα συναρτούσαν όχι τόσο με τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, παρότι ήδη εμφάνιζε σημάδια βελτίωσης, όσο με "εξωγενείς παράγοντες". Όπως για παράδειγμα ο βαθμός πλεονάζουσας ρευστότητας στις διεθνείς αγορές, που θα επέτρεπε να ανοίξουν θέσεις οι θεσμικοί επενδυτές στα ελληνικά ομόλογα χωρίς να εκτίθενται σε ανησυχητικό βαθμό, ή η ύπαρξη δελεαστικών επιτοκίων σε μια χώρα για την οποία η απόφαση παραμονής της στο ευρώ ήταν ειλημμένη και διασφαλισμένη. Ή ακόμη και τυχόν αναταράξεις στις αγορές, όπως και συνέβη άλλωστε μερικούς μήνες αργότερα με το παράδειγμα της κρίσης των σχέσεων Ιταλίας - Ε.Ε. με αφορμή τα δημόσια οικονομικά της πρώτης, η οποία ξέσπασε σχεδόν πάνω στη λήξη των ελληνικών Μνημονίων δυσχεραίνοντας την εφαρμογή των σχεδιασμών της Αθήνας.
Σήμερα, 12 μήνες αργότερα, οίκοι, αναλυτές και αγορές δεν εστιάζουν πλέον αποκλειστικά στα διαφορικά επιτόκια ή τις συνθήκες ρευστότητας, αλλά και σε εξελίξεις επί πραγματικού, όπως η υπερψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών, που ξεπέρασε ένα διπλωματικό "αγκάθι" δεκαετιών ενισχύοντας το κύρος κυβέρνησης και κράτους, καθώς και οι εξελίξεις στην πραγματική οικονομία.
Ειδικά στα θέματα της πραγματικής οικονομίας οι προ δωδεκαμήνου "τάσεις" -όπως αναφέρονταν- βελτίωσης όχι απλώς μονιμοποιήθηκαν, αλλά αποτελούν για κυβέρνηση και θεσμούς τα βασικά σενάρια εργασίας αναφορικά με την περαιτέρω πορεία της, όπως δείχνει άλλωστε και το ΟΚ των δανειστών για πολιτικές που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση αλλά ως σχετικά πρόσφατα αντιμετωπίζονταν ως επισφαλείς.
Η σταθερά αναπτυξιακή τροχιά της ελληνικής οικονομίας τεκμαίρεται από στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για μεγέθυνση 2,2% το τρίτο τρίμηνο 2018, και μάλιστα ανεβάζοντας ταχύτητα σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται τα μάλα στο εξαγωγικό άλμα πάνω από τα 30,8 δισ. ευρώ στο εντεκάμηνο 2018 η χώρα, με την αύξηση ειδικά των ελληνικών βιομηχανικών προϊόντων στο εξωτερικό να υπερβαίνει τα 600 εκατ. ευρώ και τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων να κάνει λόγο για νέο ιστορικό ρεκόρ. Πιο συγκεκριμένα, εντυπωσιακό άλμα 4,6 δισ. ευρώ ή 17,6% πραγματοποίησαν το εντεκάμηνο του 2018 σε σύγκριση με αυτό του 2017 οι ελληνικές εξαγωγές: 30.855,6 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 4.623,1 εκατ. ευρώ.
Μεγάλη συμβολή στο άλμα αυτό είχαν οι θεαματικά βελτιωμένες επιδόσεις προϊόντων όπως τα βιομηχανικά, που σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση κατά 607,9 εκατ. ευρώ (+14,2%), τα τρόφιμα κατά 261,6 εκατ. ευρώ (+6,6%), τα χημικά (+14,3%), τα μηχανήματα - οχήματα (+12,8%), οι πρώτες ύλες (+6,4%), τα ποτά και τα καπνά (+1,0%) και τα λίπη και έλαια (αυξήθηκαν σημαντικά κατά 177,4 εκατ. ευρώ ή +37,6%).
Όπως σημειώνει μάλιστα ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, οι ελληνικές εξαγωγές οδεύουν -όπως όλα δείχνουν- ολοταχώς προς νέο ιστορικό ρεκόρ με τη συμπλήρωση του έτους.
Αύξηση τζίρου και παραγωγής στη βιομηχανία
Αισθητά ανεβασμένος ήταν ο τζίρος στη βιομηχανία τον περασμένο Νοέμβριο. Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο προπερσινό μήνα, αυξήθηκε 7,0% και έτσι σε μέση δωδεκάμηνη περίοδο μεγεθύνθηκε κατά 10,8%. Παράλληλα, άνοδο 3,1% κατέγραψε η βιομηχανική παραγωγή τον Νοέμβριο. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2017, παρουσίασε αύξηση 3,1% έναντι αύξησης 2,0% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2017 με το 2016.
Εκρηκτική άνοδος στην οικοδομή
Η αύξηση αδειών κατά 23,4%, εμβαδού 26,0% και όγκου 22% σύμφωνα με τα στοιχεία Οκτωβρίου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δείχνουν έκρηξη και στην οικοδομική δραστηριότητα. Τον Οκτώβριο του 2018 εκδόθηκαν 1.595 οικοδομικές άδειες αντιστοιχούσες σε 408,5 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας (+26,0%) και 1.921,4 χιλιάδες κ.μ. όγκου (+22,0%).
Οι εκδοθείσες άδειες ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας ανήλθαν σε 1.575 (+23,2%), αντιστοιχούσες σε 398,8 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας (+33,7%) και 1.883,1 χιλιάδες κ.μ. όγκου (+38,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017).
Όσον αφορά το δεκάμηνο 2018, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφάνισε πανελλαδικά αύξηση 10,9% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 20,1% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 17,9% στον όγκο σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2017.
Δεν ευημερούν μόνο οι αριθμοί
Δεν ευημερούν ωστόσο μόνον οι αριθμοί, είτε ως ποσοστά είτε ως μεγέθη, της ελληνικής οικονομίας, αλλά και οι άνθρωποι νιώθουν σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό τη βελτίωση αυτή, που είναι άλλωστε και το κύριο ζητούμενο. Αυτό συμβαίνει διότι αυξήθηκε αισθητά το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών στο τρίτο τρίμηνο του 2018, καθώς μεγεθύνθηκε με ρυθμούς ταχύτερους τόσο της ανάπτυξης όσο και του πληθωρισμού και πάντως με τους ταχύτερους της τρέχουσας δεκαετίας (2011-2020) ξεπερνώντας το όριο των 30 δισ. ευρώ, ενώ επόμενο ήταν να αυξηθεί μετά από αυτήν την εξέλιξη και η κατανάλωση.
Μέσα σε διάστημα 12 μηνών, από το τρίτο τρίμηνο του 2017 έως το τρίτο τρίμηνο του 2018, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 4,1%, καθώς από 29,6 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε σε 30,9 δισ. ευρώ, επίδοση καλύτερη τουλάχιστον από το 2011. Ως αποτέλεσμα η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών διογκώθηκε κατά 1,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, από 31,6 δισ. ευρώ σε 32,2 δισ. ευρώ.
