Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Φορολογικό "διαζύγιο" με ευκαιρίες και παγίδες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Φορολογικό "διαζύγιο" με ευκαιρίες και παγίδες

Όπως οι μεταβολές των κρατούντων ηθών έχουν επιφέρει τα τελευταία χρόνια πλήθος αλλαγών στα του γάμου (σύμφωνο συμβίωσης, γάμοι ομοφύλων κ.λπ.), έτσι και οι εκάστοτε οικονομικές συνθήκες έχουν επηρεάσει πλήθος πτυχών όχι μόνο του θεσμού ή της φύσης του γάμου (όπως είναι λόγου χάρη το "Μarriage of convenience", όπου ο γάμος αποσκοπεί στη νομιμοποίηση και απόκτηση υπηκοότητας, πράσινης κάρτας, κ.λπ. ενός οικονομικού μετανάστη, κάτι που αλλού επιτρέπεται και αλλού διώκεται ποινικά) αλλά και των σχέσεων μέσα στο ίδιο το ζευγάρι.

Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη "μότο" και αποφθέγματα Αμερικανών και Ευρωπαίων οικονομολόγων προηγούμενων δεκαετιών για τον γάμο, όπως μεταξύ άλλων για παράδειγμα ότι αποτελεί "συνεταιρισμό δύο καταναλωτών" με τα παρεπόμενα του "συνεταιρισμού" (έσοδα, φόροι κ.λπ.), οι οικονομικές συνθήκες καθορίζουν και τις "νομικές" και "οικονομικές" πλευρές αυτών των σχέσεων.

Στο πλαίσιο των διαρκών μεταβαλλόμενων αναγκών, τα ελληνικά ζευγάρια έχουν πλέον και αυτά το αυτονόητο δικαίωμα να διαχωρίζουν τα εισοδήματά τους και τις φορολογικές υποχρεώσεις τους. Όπως μπορούν επιτέλους να απαλλαγούν από αναχρονιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλοί παντρεμένοι, όπως είναι για παράδειγμα μια οφειλή του συζύγου να εμποδίζει τη σύζυγο να αποκτήσει φορολογική ενημερότητα.

Αυτές τις ανάγκες επιλύει η διάταξη νόμου που ενσωματώθηκε από το υπουργείο Οικονομικών στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο, η οποία προβλέπει ότι με μια απλή δήλωση ενός εκ των δύο συζύγων στην εφορία έως τις 28 Φεβρουαρίου του 2019 το ζευγάρι αποκτά τη δυνατότητα να υποβάλλει χωριστές φορολογικές δηλώσεις. Βέβαια, χρήσιμο είναι τα ενδιαφερόμενα ζευγάρια να εξετάσουν, προτού σπεύσουν να εκμεταλλευτούν τα ευεργετήματα τα οποία παρέχει το νέο καθεστώς, ποια είναι και τα τυχόν μειονεκτήματα, όπως λόγου χάρη η απώλεια της δυνατότητας να καλύψει ο ένας τα τυχόν "κενά" στα τεκμήρια του άλλου.

Η διαδικασία

Με βάση τη διάταξη, επιτρέπεται πλέον η φορολογική δήλωση να υποβάλλεται χωριστά εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει, με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος έως τις 28 Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης, επιλογή, εννοείται, δεσμευτική ως προς το φορολογικό έτος που αφορά και τον άλλο σύζυγο. Οι διατάξεις περί χωριστών δηλώσεων συζύγων ισχύουν για δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2018 και επόμενων. Πρακτικά, μπορεί ένα ζευγάρι να υποβάλει χωριστές δηλώσεις το 2019 και να τις επανενώσει το 2020, το 2021 ή όποτε άλλοτε το επιλέξει.

Η εν λόγω διάταξη έρχεται μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να δώσει στα ζευγάρια την δυνατότητα να υποβάλλουν ξεχωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος και να εκδοθεί ξεχωριστό εκκαθαριστικό για τον καθένα.

Τι ισχύει σήμερα

Σήμερα ο νόμος επιτρέπει υποβολή χωριστών δηλώσεων συζύγων σε τρεις περιπτώσεις:

* Σε επελθούσα διακοπή έγγαμης συμβίωσης ή λύση συμβολαίου συμβίωσης.

* Για έναν εκ των δύο συζύγων σε κατάσταση πτώχευσης.

* Για έναν εκ των δύο συζύγων υποβληθέντα σε δικαστική συμπαράσταση.

"Τίνος είναι τα παιδιά"

Στην υποβολή χωριστής δήλωσης, το εισόδημα των ανήλικων τέκνων προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα με το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Σε περίπτωση ισόποσου εισοδήματος, προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του. Αν πάλι κάποιος έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματά του. Ευνόητο είναι πως αυτό ισχύει και στο σύμφωνο συμβίωσης.

Τα τεκμήρια

Σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων, το ποσό δαπάνης που μπορεί να εκπέσει για τον προσδιορισμό του προς ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να υπολείπεται των 3.000 ευρώ για κάθε σύζυγο (έναντι 5.000 ευρώ με το καθεστώς της κοινής δήλωσης).

Πλεονεκτήματα

Βασικότερο πλεονέκτημα των χωριστών δηλώσεων είναι το ξεχωριστό εκκαθαριστικό. Κάθε σύζυγος πληρώνει αυτομάτως τον φόρο που του αναλογεί και εισπράττει την επιστροφή που δικαιούται χωρίς συμψηφισμούς της επιστροφής με τυχόν οφειλή του άλλου, χωρίς τη γραφειοκρατική ταλαιπωρία της αίτησης στην εφορία που προβλέπεται σήμερα.

Αποφεύγονται συμψηφισμοί στην εκκαθάριση. Αν π.χ. προκύπτει για τη σύζυγο οφειλή φόρου και στον σύζυγο επιστροφή, δεν διενεργείται ο αυτόματος συμψηφισμός που μπορεί και να μηδενίζει σήμερα την επιστροφή φόρου στον σύζυγο.

Διασφαλίζεται με τα χωριστά εκκαθαριστικά η απόκτηση φορολογικής ενημερότητας του συνεπούς συζύγου. Σήμερα, εάν ένας από τους δύο έχει ληξιπρόθεσμη οφειλή, ο άλλος δεν μπορεί να λάβει φορολογική ενημερότητα χωρίς ρύθμιση της οφειλής του συζύγου.

Μειονεκτήματα και παγίδες

Ζευγάρια με πρόβλημα κάλυψης είτε τεκμηρίων είτε απαιτούμενου ποσού ηλεκτρονικών πληρωμών για χτίσιμο αφορολογήτου (ποσό που πιθανότατα θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια) λογικό είναι ότι τα ευνοεί το καθεστώς της κοινής δήλωσης. Σημειώνεται ότι η νομοθεσία επιτρέπει εάν καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων, το τυχόν πλεονάζον ποσό κατά την εκκαθάριση να μεταφέρεται στον άλλο σύζυγο για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών του.

Πρακτικά, η υποβολή ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων συνεπάγεται διπλάσιο κόστος σε κόπο, χρόνο ή αμοιβή φοροτεχνικών για την ορθή συμπλήρωση των δηλώσεων.

Ακόμη, ελλοχεύει κίνδυνος απώλειας για ένα νοικοκυριό σειράς επιδομάτων, όπως λ.χ. τέκνων ή θέρμανσης, καθώς βασικό κριτήριο είναι το οικογενειακό και όχι το ατομικό εισόδημα εάν δεν διευκρινιστεί ρητώς ότι το δικαίωμα αυτό δεν χάνεται.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL