Εντός του Δεκεμβρίου αναμένεται να ενεργοποιηθεί πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών των αγροτών προς την πρώην Αγροτική Τράπεζα (ΑΤΕ), που βρίσκεται σε καθεστώς εκκαθάρισης. Το πρόγραμμα θα αφορά οφειλέτες που δεν έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Το εν λόγω πρόγραμμα διευθέτησης οφειλών αφορά κόκκινα δάνεια που είχαν ληφθεί από την πρώην ΑΤΕ και αγρότες χωρίς πτωχευτική ιδιότητα (π.χ. μεμονωμένους καλλιεργητές, χωρίς παραγωγικές μονάδες), δεδομένου ότι αγρότες με πτωχευτική ιδιότητα μπορούν να ρυθμίσουν όλα τα χρέη τους (προς Δημόσιο και τράπεζες) στο πλαίσιο του νόμου του εξωδικαστικού μηχανισμού, ενώ για τους αγρότες χωρίς πτωχευτική ιδιότητα ρύθμιση εντός του εξωδικαστικού μπορεί να γίνει μόνο για τα χρέη προς το Δημόσιο.
Η ρύθμιση που προωθείται αναμένεται να δώσει ανάσα σε χιλιάδες αγρότες με κόκκινα δάνεια που σήμερα αδυνατούν να ανταπεξέλθουν, καθώς θα προβλέπεται η δυνατότητα μακροχρόνιας αποπληρωμής και μερικής διαγραφής χρεών. Υπολογίζεται ότι 6.044 αγρότες με αγροτικά δάνεια εγγυημένα από το Ελληνικό Δημόσιο οφείλουν περίπου 131 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχουν 21.500 αγρότες με κόκκινα δάνεια χωρίς την εγγύηση του Δημοσίου, ύψους περίπου 1,15 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να “κλειδώσει” η τελική μορφή του προγράμματος, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της νέας διοίκησης του εκκαθαριστή της ΑΤΕ (εταιρεία PQH -Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση Ανώνυμη Εταιρεία, Ειδικός Εκκαθαριστής Πιστωτικών Ιδρυμάτων), με τη συνεργασία - υποστήριξη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, προκειμένου να “τρέξει” εντός του Δεκεμβρίου.
Τι συζητείται
Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα τακτοποίησης με τα χαρακτηριστικά του εξωδικαστικού μηχανισμού, δηλαδή τη δυνατότητα μακροχρόνιας αποπληρωμής σύμφωνα με την πραγματική ικανότητα πληρωμής και διαγραφής του υπολοίπου που απομένει στο τέλος της περιόδου βάσει της πραγματικής αξίας ακινήτων κ.λπ., για τη διευθέτηση οφειλών των αγροτών, κτηνοτρόφων, αλιέων οφειλετών, που όμως δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του Νόμου 4469/2017 για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Σε αυτό το πλαίσιο, βασικό κριτήριο για τη ρύθμιση θα αποτελούν η αξιολόγηση της βιωσιμότητας της οφειλής και η πραγματική ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη με πλήρη οικονομική διαφάνεια, δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, το διαθέσιμο εισόδημα και τη συνεργασιμότητα του οφειλέτη.
Στα χαρακτηριστικά τού προγράμματος που συζητούνται, περιλαμβάνονται τα εξής:
- Διάρκεια ρύθμισης: Έως 10 χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του οφειλέτη ή του εγγυητή, η οποία δεν πρέπει υπερβαίνει τα 75 χρόνια στη λήξη της ρύθμισης.
- Επιτόκιο: Προτείνεται να διαμορφωθεί με βάση το Euribor (διατραπεζικό επιτόκιο καταθέσεων σε ευρώ) εξαμήνου +4%.
- Δόσεις: Μηνιαίες, τριμηνιαίες ή ανισόποσες σε συμφωνία με τον οφειλέτη.
- Προκαταβολή: Η είσπραξη προκαταβολής είναι απαραίτητη και το ποσό της δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το ύψος της νέας δόσης ή τα 250 ευρώ.
- Ποσό διαγραφής: Η διαγραφή θα γίνεται με την εξόφληση του υπολοίπου, ενώ αναφέρονται και οι εξωλογιστικοί τόκοι. Στην περίπτωση που η ρύθμιση δεν τηρηθεί το ποσό θα καθίσταται απαιτητό.
Εξόφληση οφειλών
Στον σχεδιασμό του προγράμματος που συζητείται προβλέπεται η εξόφληση οφειλών στο πλαίσιο συμβιβαστικής λύσης, δηλαδή εντός τριμήνου από την ημερομηνία έγκρισης σχετικού αιτήματος θα πρέπει να καταβληθεί το τίμημα για την οριστική διευθέτηση της απαίτησης, με διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης.
Στην κατεύθυνση αυτή εξετάζονται για τις οφειλές αγροτών, εξαιρουμένων των δανείων με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου, τα εξής:
- Για συνολική οφειλή έως 20.000 ευρώ: Ποσοστό έκπτωσης έως 50% του λογιστικού υπολοίπου (υπολογίζεται μετά την εφαρμογή των διατάξεων για τα πανωτόκια), ανεξαρτήτως εξασφάλισης.
- Για συνολική οφειλή ίση ή μεγαλύτερη των 20.000 ευρώ: α) Στην περίπτωση επαρκώς εξασφαλισμένης οφειλής (όταν το ύψος της είναι μικρότερο από το 80% του ποσού εξασφάλισης), η εξόφληση περιορίζεται στο 90% της λογιστικής οφειλής. β) Στην περίπτωση μερικώς εξασφαλισμένης οφειλής (όταν το ύψος της είναι μεγαλύτερο από 80% του ποσού εξασφάλισης), η εξόφληση μπορεί να περιοριστεί στη σημερινή πραγματική αξία τής εξασφάλισης, μειωμένη κατά 10%. γ) Στην περίπτωση ανεξασφάλιστης οφειλής, η εξόφληση μπορεί να περιοριστεί στο 50% του λογιστικού υπολοίπου εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια πρόσθετης εξασφάλισης και δεν προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη βιώσιμη ρύθμιση.
Αναφορικά με τα δάνεια με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου, το ποσό συμβιβασμού ή ρύθμισης δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εγγύησης, ενώ χρειάζεται ρύθμιση για την κάλυψη των σχετικών με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, όπως ισχύει για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Σημειώνεται ότι σε δεύτερη φάση το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να εξετάσει και να προσδιορίσει πόσα εκ των δανείων αυτών στην πραγματικότητα “καλύπτονται” με εγγύηση από το Ελληνικό Δημόσιο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που γίνεται, οι ενδιαφερόμενοι για ένταξη στο πρόγραμμα θα πρέπει να υποβάλουν αίτημα ρύθμισης / εξόφλησης, το οποίο θα συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά τα οποία θα είναι ανάλογα εκείνων του εξωδικαστικού νόμου, αν και συζητείται να μειωθεί ο αριθμός τους προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή οφειλετών αλλά και για να είναι πιο αποτελεσματική η ρύθμιση.
“Έρχεται” πρόταση-λύση και για τις υποθήκες
Παράλληλα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επιχειρεί να δώσει λύση και στο θέμα των ενυπόθηκων δανείων και ειδικότερα σε σχέση με την υποθηκευμένη αγροτική περιουσία συνεταιρισμών και ιδιωτών αγροτών. Το ζήτημα που εξετάζεται είναι πόσες και ποιες εξ αυτών των υποθηκών είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της αγροτικής δραστηριότητας από τους υπερχρεωμένους ιδιοκτήτες τους, αλλά και γενικότερα από όσους δραστηριοποιούνται στον αγροτικό χώρο, προκειμένου να εξακολουθήσει να υπάρχει η παραγωγική χρήση τους.
Ο υπουργός Β. Αποστόλου έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι πρέπει να εμποδιστεί ο εκπλειστηριασμός του κεφαλαίου αυτού λέγοντας χαρακτηριστικά “δεν θα αφήσουμε να ξεπουληθεί και να απαξιωθεί μια περιουσία απαραίτητη για τον αγροτικό χώρο”.
Το υπουργείο επεξεργάζεται πρόταση - λύση με την οποία η υποθηκευμένη περιουσία καταγράφεται, εκτιμάται η αξία της και διαχωρίζεται σε αγροτική και σε αστική. Η πρώτη μεταφέρεται στον ΟΔΙΑΓΕ (Οργανισμός Διαχείρισης Ακινήτων Γαιών και Εξοπλισμών) που έχει συστήσει το υπουργείο και η δεύτερη μένει στη διάθεση της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ (δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του ΥΠΑΑΤ). Ειδικότερα, η χρήση της υποθηκευμένης αγροτικής περιουσίας παραχωρείται στον ΟΔΙΑΓΕ προκειμένου, μεταξύ άλλων, να προωθηθούν πολιτικές για την ενίσχυση νέων αγροτών, συνεργατικών σχημάτων, την παραχώρηση εκτάσεων για καλλιέργειες ζωοτροφών και γενικότερα για την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών επιλογών με στόχο την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του αγροτικού τομέα.
Εκτιμάται πως έως το τέλος του έτους το ΥΠΑΑΤ σε συνεργασία με τον εκκαθαριστή της ΑΤΕ, την Τράπεζα της Ελλάδος και τα οικονομικά υπουργεία θα έχει καταλήξει σε πρόταση.
