Τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος κατά 35%, από το 1990, έχει επιτύχει ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ε.Ε., γεγονός που συνιστά ένα βήμα προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα σημαντικότερο έναντι όλων των άλλων μεγάλων φορέων ενέργειας.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η έκθεση “Ένα λαμπρό μέλλον για την Ευρώπη” που παρουσιάστηκε χθες σε συνέδριο υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Εταιρειών Ηλεκτρισμού Eurelectric, στις Βρυξέλες.
Σύμφωνα με την προαναφερθείσα έκθεση, ο εξηλεκτρισμός τομέων, όπως οι μεταφορές και η θέρμανση/ψύξη, θα αποφέρει απτά οφέλη για την ευρωπαϊκή κοινωνία, οικονομικά και περιβαλλοντικά, αλλά και με όρους που αφορούν τους καταναλωτές.
Οι τρέχουσες μεταρρυθμίσεις μάλιστα αναμένεται να επιταχύνουν περαιτέρω την απεξάρτηση από τον άνθρακα στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Προοπτικές σε μεταφορές-θέρμανση/ψύξη
Στην έκθεση αναλύονται οι πιθανές επιπτώσεις του εξηλεκτρισμού, πέρα από τον τομέα της ενέργειας, στις μεταφορές όπως και στη θέρμανση/ψύξη, ενώ περιλαμβάνονται προτάσεις πολιτικής για το πώς μπορούν να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη για την ευρωπαϊκή κοινωνία και τους καταναλωτές.
Στον τομέα των μεταφορών, η μετατροπή στον ηλεκτρισμό θεωρείται ήδη μια αναμφίβολα θετική επιλογή για τη μείωση των εκπομπών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 94% των μεταφορών στην Ευρώπη εξαρτάται από το πετρέλαιο, από το οποίο το 84% εισάγεται με κόστος άνω του 1 δισ., ημερησίως.
Με βάση το σημερινό μέσο μείγμα ηλεκτρισμού στην Ευρώπη, ένα ηλεκτρικό όχημα ευθύνεται για λιγότερο από 50 γραμμάρια CO2/χιλιόμετρο. Αυτό το νούμερο είναι σημαντικά χαμηλότερο από τον στόχο της Ε.Ε. για 95 γραμμάρια έως το 2020 και αποτελεί μόνο ένα κλάσμα των εκπομπών άνθρακα που παράγονται ακόμα και από τα πιο αποδοτικά αυτοκίνητα με μηχανές εσωτερικής καύσης που διατίθενται σήμερα στην αγορά.
Όμως, αναφέρεται, τα μέτρα πολιτικής, όπως οι φιλόδοξοι στόχοι για τις εκπομπές των οχημάτων, οι χωριστοί στόχοι για μηδενικές εκπομπές στα αυτοκίνητα, οι βελτιωμένοι κύκλοι δοκιμών και οι απαιτήσεις σε υποδομές φόρτισης, είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση της μείωσης των εκπομπών και την περαιτέρω ανάπτυξη των ηλεκτρικών οχημάτων.
Στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης, τα περιθώρια για περαιτέρω μείωση εκπομπών είναι σημαντικά. Σύμφωνα με την έκθεση, η αυξημένη χρήση ηλεκτρισμού στη θέρμανση και την ψύξη θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα για εξοικονόμηση στις εισαγωγές ενέργειας κατά 44,7 δισ. ετησίως (περίπου 40 δισ στις εισαγωγές αερίου και 4,7 δισ. στις εισαγωγές πετρελαίου).
Το 2014, το 75% των απαιτήσεων σε θέρμανση/ψύξη στην Ευρώπη ικανοποιούταν από ορυκτές πηγές ενέργειας, με σχεδόν τη μισή από τη ζήτηση να ικανοποιείται από φυσικό αέριο. Σήμερα, ο τομέας μετρά 13% της κατανάλωσης πετρελαίου στην Ε.Ε. και 59% της συνολικής κατανάλωσης αερίου της Ε.Ε. (περίπου 68% όλων των εισαγωγών αερίου εντός της Ε.Ε.).
Σε κάποιο βαθμό έχει ήδη ξεκινήσει αυτή η αλλαγή και υπάρχουν αρκετά παραδείγματα για το πώς ο εξηλεκτρισμός είναι ανερχόμενος στους τομείς αυτούς. Στη Νορβηγία, υπάρχει ανάπτυξη-ρεκόρ στα ηλεκτρικά οχήματα, ενώ είναι γεγονός και το πρώτο στον κόσμο πλήρως ηλεκτρικό οχηματαγωγό πλοίο που περιπλέει καθημερινά στα φιόρδ. Στην Κροατία, επιχείρηση ηλεκτρισμού έχει αναπτύξει μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα λογισμικού που επιτρέπει τη διαλειτουργικότητα και την ανάπτυξη υποδομών για ηλεκτρικά οχήματα.
Επίσης, στην Ιρλανδία, τη Γερμανία και τη Λετονία ενεργειακές επιχειρήσεις και κατασκευαστές στον τομέα θέρμανσης/ψύξης επιδεικνύουν πώς η αποθήκευση ενέργειας σε επίπεδο νοικοκυριών με προηγμένες τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας μπορεί να συνεισφέρει στη θέρμανση των κατοικιών με καθαρή ενέργεια, αποφέροντας οφέλη σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά.
Κατά τη Eurelectric, προκειμένου να αποκομίσουμε τα οφέλη αυτά, είναι απαραίτητη η ύπαρξη ισότιμων όρων μεταξύ των ενεργειακών επιχειρήσεων. Στην κατεύθυνση αυτή, αναφέρει, η νομοθεσία πρέπει να αναθεωρηθεί και να κάνει σαφή διάκριση ανάμεσα στους παράγοντες πρωτογενούς ενέργειας για διαφορετικές ενεργειακές πηγές. Υποστηρίζει δε ότι νέα και καινοτόμα οικονομικά εργαλεία θα πρέπει να αναπτυχθούν για την επιτάχυνση της ανάπτυξης αντλιών θερμότητας και παρεμφερών τεχνολογιών.
Αυξήθηκε το μερίδιο του ΑΠΕ
Παράλληλα, το μερίδιο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη των 28 αυξήθηκε, από 14,4% το 2004, σε 27,5% το 2014.
Με βάση τα στοιχεία της Eurelectric μεταξύ 2010 και 2015, το ποσό της ενέργειας που παράγεται σε όλη την Ε.Ε. και προέρχεται από πηγές χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανέβηκε από 46,5% σε 56%, αντίστοιχα.
Οι εθνικοί σύνδεσμοι ηλεκτρισμού ανέφεραν ότι, ενώ η διαθέσιμη δυναμικότητα σε ορυκτά καύσιμα στην Ευρώπη μειώθηκε κατά περισσότερες από 11.000 MW το 2015, υπήρξε όφελος σε αιολικό και ηλιακό δυναμικό που ξεπέρασε τις 14.500 MW.
