Τα ζωικά υπολείμματα (κοπριά) και η χρήση λιπασμάτων αποτελούν τη βασική πηγή, σε ποσοστό μάλιστα που αγγίζει το 94%, εκπομπών αμμωνίας στην Ευρώπη. Οι εκπομπές αμμωνίας στην ατμόσφαιρα το 2014 αυξήθηκαν, γεγονός που σημαίνει ότι η Ε.Ε. και πολλά κράτη-μέλη παραβίασαν τα όρια που είχαν τεθεί από το Πρωτόκολλο του Γκέτεμποργκ και τις σχετικές κοινοτικές Οδηγίες για τον περιορισμό της διασυνοριακής ρύπανσης της ατμόσφαιρας σε μεγάλη απόσταση.
Όπως καταδεικνύει η πρόσφατη ετήσια έκθεση απογραφής των Εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1990-2014 (6 Ιουλίου 2016) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, πρώτη φορά στα χρονικά η Ε.Ε. των 15 κρατών-μελών υπερβαίνει το ανώτατο όριο για τον εν λόγω ατμοσφαιρικό ρύπο το 2014 κατά 0,2% συγκριτικά με τα όρια του 2010. Οι εκπομπές αμμωνίας (NH3), ναι μεν μειώθηκαν κατά 24% μεταξύ 1990 και 2014, αλλά αυξήθηκαν στις 28 χώρες μεταξύ του 2013 και του 2014 κατά 0,9%. Η αμμωνία προέρχεται από δραστηριότητες όπως η αποθήκευση και διασπορά της κοπριάς από την εκτροφή χοίρων και πουλερικών και από τα αζωτούχα λιπάσματα. Λόγω του αζώτου που περιέχει η αμμωνία, συμβάλλει στον ευτροφισμό και την οξίνιση των οικοσυστημάτων, ενώ θεωρείται «συνυπεύθυνη» και για τον σχηματισμό των επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία, υπέρλεπτων μικροσωματίδιων στην ατμόσφαιρα. Κατά την έκθεση για την αύξηση των εκπομπών NH3 το 2014, από τον πρωτογενή τομέα συνέβαλαν κυρίως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ισπανία. Τα ποσοστά αύξησης στις τρεις αυτές χώρες είναι 2,5%, 1,3% και 2,7% αντιστοίχως. Ο κατάλογος των χωρών που ξεπέρασαν την ίδια χρονιά τα ανώτατα εθνικά όρια για τον εν λόγω ρύπο περιλαμβάνει τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ισπανία. Το Πρωτόκολλο του Γκέτεμποργκ στοχεύει στον περιορισμό και στη σταδιακή μείωση αλλά και την πρόληψη σχηματισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Για τον λόγο αυτό θεσπίζει δεσμευτικά ανώτατα εθνικά όρια εκπομπών για σειρά ατμοσφαιρικών ρύπων, τα οποία πρέπει να τηρούνται από το 2010 και μετά. Πέραν των εθνικών ορίων, καθορίστηκαν και ανώτατα όρια σε επίπεδο των πρώτων 15 κρατών-μελών. Το πρωτόκολλο τροποποιήθηκε επί το αυστηρότερο το 2012, με νέες δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών από το 2020 κι έπειτα, χωρίς η Ε.Ε. των 28 να έχει επικυρώσει τις τροποποιήσεις ακόμη. Εκτός της αμμωνίας, ο δραστικός περιορισμός των εκπομπών αφορά και άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως είναι τα οξείδια του αζώτου (ΝΟχ), πτητικές οργανικές ενώσεις (NMVOCs) και το διοξείδιο του θείου (SO2). Οι δύο πρώτοι ρύποι περιλαμβάνονται στις πρόδρομες ενώσεις που ευνοούν τον σχηματισμό του φωτοχημικού ρύπου του όζοντος. Στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος περιλαμβάνεται και ξεχωριστή αναφορά για την Ελλάδα, διόλου τιμητική. Ως συνήθως, τα στοιχεία για τις απογραφές όλων των σημαντικών ρύπων για την περίοδο 1990-2014 είναι προβληματικά κι όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται (σελ. 11 της έκθεσης) είναι η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. των 28, που μέχρι τον Μάιο φέτος δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της (κατάθεση στοιχείων απογραφής των εκπομπών μαζί με ενημερωτική έκθεση απογραφής)...
