Πότε επιστρέφει η τρόικα; «Είναι θέμα πολιτικής απόφασης», απάντησε την Παρασκευή το μεσημέρι ο υπ. Οικονομικών. Επομένως, το τοπίο παραμένει θολό σχετικά με τα μέτρα που θα παρθούν (και θα παραμείνει και κάποιες μέρες μετά την επιστροφή της τρόικας). Άρα, η ανάλυση επιστρέφει στα βασικά. Δηλαδή, στην παροιμία: «όσο θέλει η γάτα χορεύει το ποντίκι». Αυτό γίνεται ακόμη πιο σαφές όταν τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και όταν διατυπώνονται απειλές περί δωδεκάμηνης παράτασης του υφιστάμενου προγράμματος. Όπως είπε και ο υπουργός την Τρίτη: «δεν ωφελούν οι λεονταρισμοί, που συνήθως γίνονται για εσωτερική κατανάλωση». Σε τελική ανάλυση, φαντάζεται κανείς την παρούσα κυβέρνηση να χαλάει το προφίλ του καλού μαθητή και να μένει πρωτοχρονιάτικα εκτός προγράμματος, χωρίς τα εναπομείναντα κεφάλαια του ΕΣΜ και χωρίς να μπορούν να δανείζονται οι ελληνικές τράπεζες από την ΕΚΤ;
Και όμως αυτός ο έλεγχος της τρόικας αποκτά -όσο ποτέ- τον χαρακτήρα της διαπραγμάτευσης. Αυτό δεν προκύπτει από τη στάση της κυβέρνησης αλλά από το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται προ των πυλών. Economist και Bloomberg κάλεσαν τους Ευρωπαίους να μην εξαναγκάσουν την ελληνική κυβέρνηση σε νέα δημοσιονομικά μέτρα γιατί θα διακυβεύσουν έτσι την επερχόμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και θα ρίξουν την κυβέρνηση Σαμαρά. Στα άρθρα εκτιμάται ως αναγκαία η απομείωση του ελληνικού χρέους και ως πιθανό ενδεχόμενο το παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθηθεί και από άλλες χώρες. Ατυχείς είναι, πάντως, οι αναφορές των άρθρων στα περί αντιευρωπαϊσμού του ΣΥΡΙΖΑ και στα περί Grexit. Όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών και επικεφαλής του Eurogroup Ντάισελμπλουμ, η χώρα του είχε σχέδιο έτοιμο για επιστροφή στο ολλανδικό φιορίνι εάν η κρίση στην Ευρωζώνη το 2012 ξέφευγε (επιβεβαιώνοντας ότι η χειρουργική έξοδος μιας χώρας από το ευρώ είναι μάλλον αδύνατη). Σύμφωνα με τον EUobserve, ανάλογο σχέδιο είχε και η Γερμανία.
Σε διαδικασία διαπραγμάτευσης βρίσκεται η οικονομική πολιτική στο σύνολο της Ε.Ε. «Εάν η πολιτική μας δεν είναι αρκετά αποτελεσματική για να επιτευχθεί ο στόχος ή υπάρξουν στο μεταξύ νέοι κίνδυνοι για τις προοπτικές του πληθωρισμού, θα αυξήσουμε τα μέτρα παρέμβασης, μεταβάλλοντας ανάλογα το μέγεθος, τον ρυθμό και τη σύνθεση των αγορών τίτλων», δήλωσε ο Ντράγκι την Παρασκευή (τη Δευτέρα είχε αναφερθεί για πρώτη φορά στο ενδεχόμενο αγοράς κρατικών ομολόγων). Με προφανές το άγχος να μη μείνουν αυτά αναπάντητα, η Μέρκελ λίγες ώρες μετά κάλεσε τις χώρες της Ευρωζώνης να θέσουν σε εφαρμογή περισσότερες μεταρρυθμίσεις για να τονωθεί ανάπτυξη. «Δεν είναι η στιγμή να χαλαρώσουμε», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Ρούτε και τόνισε πως οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρηθούν και πως οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να περιμένουν από την ΕΚΤ να τις σώσει. Να σημειωθεί ότι ο δείκτης PMI για την Ευρωζώνη (επιχειρηματική δραστηριότητα σε μεταποίηση και υπηρεσίες) υποχώρησε στις 51,4 μονάδες (χαμηλό 16 μηνών) από 52,1 μονάδες τον Οκτώβριο και έναντι πρόβλεψης 52,2 μονάδων (το 50 είναι το όριο της ύφεσης).
Σε αυτό το νεφελώδες τοπίο κατατέθηκε την Παρασκευή ο προϋπολογισμός. Μπορεί να μην προβλέπει δημοσιονομικό κενό (όπως οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ζητάει η τρόικα), αλλά σε καμία περίπτωση δεν παραβαίνει τους μνημονιακούς στόχους για πλεόνασμα 3%. Επίσης, απουσιάζουν οι φοροελαφρύνσεις που είχε υποσχεθεί ο πρωθυπουργός, περικόπτονται 400 εκατ. από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και 1,1 δισ. από το κοινωνικό κράτος (υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Εργασίας).
Κλείνοντας ευχάριστα, να μην ξεχάσουμε τους πλούσιους Έλληνες συνανθρώπους μας που αύξησαν την περιουσία τους από 60 δισ. δολ. σε 70 μέσα σε έναν μόλις χρόνο και να ευχαριστήσουμε τους 478 Έλληνες εφοπλιστές που (σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr), έως το τέλος Οκτωβρίου που έληγε η σχετική προθεσμία για πληρωμή της έκτακτης (εθελοντικής) συνεισφοράς τους, κατέβαλαν 42 εκατομμύρια (κάτι λιγότερο από 100.000 έκαστος). Αν επιβεβαιωθεί, θα μπορούμε να μιλάμε για εφοπλιστές τσίπιδες.
Φοίβος Κλαυδιανός
