Την Πέμπτη στο Eurogroup το επικοινωνιακό project του «τέλους του Μνημονίου» έφτασε στο τέλος του. Η Ελλάδα θα ενταχθεί στην προληπτική πιστωτική γραμμή του ESM που ονομάζεται ECCL. Ένα «πρόγραμμα» κατασκευασμένο για χώρες που δεν έχουν ομαλό δανεισμό από τις αγορές και περιλαμβάνει υπογραφή Μνημονίου Συνεννόησης, αξιολόγηση κάθε τρίμηνο και συμμετοχή του ΔΝΤ. Καταρρίπτονται, δηλαδή, όλα τα success story μονομιάς: απόσυρση ΔΝΤ, έξοδος στις αγορές, απαλλαγή από δεσμεύσεις και εποπτεία. Από την επόμενη κιόλας μέρα, το συμπέρασμα των ξένων ΜΜΕ (Bloomberg, γερμανικές εφημερίδες) ήταν ξεκάθαρο. Οι Ευρωπαίοι προτίμησαν να διασφαλίσουν την αποπληρωμή των δανείων της Ελλάδας και τη μεταρρυθμιστική πίεση παρά να διασώσουν πολιτικά την κυβέρνηση Σαμαρά. Και όλα αυτά ενώ εκκρεμεί ο τρέχων έλεγχος, για τον οποίον το Eurogroup απεφάνθη ότι περιμένει ακόμη πολλά από την κυβέρνηση.
Δυστυχώς, η διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης έχει ευρύτερες συνέπειες για τις ελληνικές θέσεις και αυτό είναι εμφανές σε μια σειρά από ζητήματα. Πρώτον, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν αρχίσει (σύμφωνα με το Reuters) να διαδίδουν ότι πλέον το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και ως εκ τούτου δεν υφίσταται λόγος παροχής διευκολύνσεων προς την Ελλάδα. Δεύτερον, τα κεφάλαια του ΤΧΣ κινδυνεύουν να διατεθούν σε ένα νέο πρόγραμμα ή για μια ελάχιστη μείωση του χρέους χωρίς να έχει αποκατασταθεί το τραπεζικό σύστημα. Τρίτον, έχουμε δεχτεί όρους επίλυσης του ασφαλιστικού που οδηγούν σε νέες μειώσεις συντάξεων και παροχών. Τέταρτον, δεν γίνεται κανένα βήμα διεκδίκησης στο θέμα των πολεμικών επανορθώσεων. Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να κατηγορείται ο ΣΥΡΙΖΑ για έλλειψη συναίνεσης επειδή δεσμεύεται ότι δεν θα αναγνωρίσει καμία συμφωνία πάνω σε όλα αυτά τα ζητήματα (και για άλλα, όπως το θέμα των ιδιωτών ομολογιούχων), αλλά θα διαπραγματευτεί εκ νέου.
Η έλλειψη ευθύνης και η προχειρότητα είναι προφανής και στον τρόπο που έγινε η διαχείριση του ζητήματος των κόκκινων δανείων. Στα μεν επιχειρηματικά δίνεται στις τράπεζες όλη η αρμοδιότητα να αποφασίσουν για το ποιες μικρομεσαίες επιχειρήσεις δικαιούνται να έχουν μέλλον και ποιες πρέπει να ρευστοποιηθούν (με την έμφαση να δίνεται στη δεύτερη περίπτωση). Στα δε στεγαστικά ο απερχόμενος υπουργός Δένδιας παρουσίασε μια πρόταση και την επομένη την απέσυρε επειδή (σύμφωνα με τα δημοσιεύματα) δεν άρεσε στις τράπεζες. Έτσι το θέμα παραμένει ανοιχτό χωρίς καμία βάση συνεννόησης και με το δεδομένο ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας εκπνέει στο τέλος του χρόνου. Μια μικρή λεπτομέρεια: Η Εθνική Πανγαία κατέχει πλέον ακίνητη περιουσία ύψους 1,6 δισ. (σε ανάλογα ύψη κυμαίνονται και τα χαρτοφυλάκια άλλων θυγατρικών των τραπεζών).
Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση συνεχίζει να αποκρύπτει την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Οι εξαγωγές (πλην υπηρεσιών / τουρισμού) υποχώρησαν τον Σεπτέμβριο κατά 8,7%, με τη μείωση να κυμαίνεται αθροιστικά τους τελευταίους 12 μήνες στο 7,2%. Στον τομέα της υγείας χάνονται 5 δισ. κάθε χρόνο σε σπατάλη, διαφθορά και φακελάκια. Περίπου 6 δις φθάνουν τα αδιάθετα κονδύλια του ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013, τα οποία θα πρέπει να απορροφηθούν έως το τέλος του 2015. Το ποσοστό των Ελλήνων που ζουν στο όριο της φτώχειας (δηλαδή με εισοδήματα στο 60% του μέσου όρου) έφτασε το 35,7% το 2013 (έναντι 25,1% το 2008 και 24,5% στην Ε.Ε.).
Αντιθέτως, η κυβέρνηση συνεχίζει να εκπέμπει ότι έρχεται ιλιγγιώδης ανάπτυξη. Έχει, πράγματι, αδιάσειστα στοιχεία για αυτή την επικείμενη εξέλιξη… Μειώθηκαν μόνο 2,4% τους τελευταίους 12 μήνες οι θέσεις εργασίας στις εισηγμένες επιχειρήσεις (το προηγούμενο 12μηνο είχαν μειωθεί κατά 17,8%). Επιπλέον το ΙΟΒΕ προέβλεψε ότι η εκμετάλλευση του Ελληνικού θα δημιουργήσει 70.000 θέσεις εργασίας και θετική επίδραση στο ΑΕΠ 1,5% μέχρι το 2031. Πάντως, υπάρχει και κάποιος που συμφωνεί με τις προβλέψεις της ελληνικής κυβέρνησης για την ανάπτυξη των επόμενων χρόνων. Πρόκειται για την Κομισιόν, η οποία, αν και υποβάθμισε τις προβλέψεις της για την ανάκαμψη στην Ευρωζώνη (συνυπολογίζοντας και τη γεωστρατηγική αστάθεια), κράτησε αναλλοίωτες (και στα ίδια επίπεδα με τα μνημονιακά κείμενα) εκείνες για την Ελλάδα (πρέπει να έχουν γραφτεί σε πέτρα).
Φοίβος Κλαυδιανός
