Το άρθρο που ακολουθεί θα μπορούσε να συνοψισθεί σε μια παράγραφο:
Τα ποσά που κατάσχονται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των οφειλετών χωρίς ειδοποίησή τους δεσμεύονται υπέρ της αποπληρωμής των «αγορών» και όχι υπέρ των ασφαλιστικών οργανισμών.
Εάν οι νόμοι και τα διατάγματα που αναφέρονται πιο κάτω είναι παραποιημένα (η λεγόμενη «μονταζιέρα»), τότε δεν έχει πια αξία το «scripta manent - τα γραπτά μένουν», αφού, ανάμεσα στο κείμενο που δημοσιεύεται διαδικτυακά και το αρχικό υπογεγραμμένο σε πρωτότυπο-hard-copy, μπορεί πάντοτε να αναφυούν διαφορές.
Ας δούμε, λοιπόν, ποια είναι η αλήθεια.
Με τις διατάξεις του άρθρου 101 στον νόμο 4172/2013 (ΦΕΚ 167, τ.Α', 23-7-2013) με τίτλο «Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις» εξαγγέλλεται από την κυβέρνηση η ίδρυση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) που σκοπό έχει «α) την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας», καθώς και «καθυστερούμενων εισφορών των ασφαλιστικών οργανισμών για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».
Στο ΚΕΑΟ διαβιβάζονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του ΟΑΕΕ (από 1.7.2013) και του ΟΓΑ και του ΕΤΑΑ (από 1.1.2014), όταν αυτές αφορούν ποσά συνολικής οφειλής άνω των 5.000 ευρώ, καθώς και οφειλές, οι οποίες, ενώ είχαν ενταχθεί σε ρύθμιση, δεν αποδόθηκαν έγκαιρα από τους υπόχρεους.
Με την υπ' αριθμόν Φ.80000/οικ.25379/312 Απόφαση του υπουργού Εργασίας, κ. Βρούτση (σημειωτέον ότι δεν πρόκειται για Κοινή υπουργική Απόφαση, η οποία θα έφερε και την υπογραφή του υπουργού Οικονομικών, κ. Στουρνάρα, ως ο νόμος προβλέπει) που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 2699, τ.Β΄ της 23-10-2013, ρυθμίστηκε η λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ποσών «σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ-Ν.Δ.356/1974)».
Στο άρθρο 1 του ΚΕΔΕ (ΦΕΚ 90, Α', 5-4-1974) με τίτλο «Είσπραξις Δημοσίων Εσόδων» αναφέρεται ότι «2. Ως δημόσια έσοδα θεωρούνται και αι απαιτήσεις ων κατέστη δικαιούχον το Δημόσιον εκ καθολικής ή ειδικής διαδοχής.».
Το εν λόγω Νομοθετικό Διάταγμα, προκειμένου να εφαρμοστεί εν έτει 2014, έχει υποστεί τροποποιήσεις, οι πιο σημαντικές εκ των οποίων έχουν προέλθει από αποφάσεις του γενικού γραμματέα Εσόδων, κ. Θεοχάρη, στον οποίον έχουν μεταβιβαστεί αρμοδιότητες έκδοσης κανονιστικών πράξεων, γεγονός που αντιτίθεται στο Σύνταγμα της Ελλάδας.
Με δεδομένη πλέον την ενοποίηση των ΟΑΕΕ, ΟΓΑ και ΕΤΑΑ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τα έσοδά τους θεωρούνται δημόσια έσοδα και οι ληξιπρόθεσμες ή καθυστερούμενες οφειλές των ασφαλισμένων προς αυτά ως οφειλές τους προς το Δημόσιο.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς για το κατά πόσο θα έπρεπε οι ληξιπρόθεσμες και καθυστερούμενες οφειλές προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς να διεκδικηθούν από το Ελληνικό Δημόσιο και να εισπραχθούν ακόμη και αναγκαστικά.
Αναλογιζόμενοι δε την ανεπανόρθωτη ζημία που έχουν υποστεί τα ταμεία έπειτα από το περίφημο PSI, με το οποίο απώλεσαν περί τα 12 δισ. από τα αποθεματικά τους, η ανάγκη εσόδων προβάλλει επιτακτική για την επιβίωση του ασφαλιστικού συστήματος.
Είναι όμως νόμιμες όλες οι ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές από τη στιγμή που η ποινική δίωξη επαγγελματιών κάθε ειδικότητας για τη μη καταβολή των εισφορών ασφάλισης των ιδίων ασκείται με αναλογική εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 1 παρ. 1 του Α.Ν. 86/1967;
Μήπως η αναλογική εφαρμογή της παραπάνω διάταξης εξυπηρετεί την ανάγκη αύξηση των κατασχεθέντων ποσών, ώστε να εκπληρωθούν οι οικονομικοί στόχοι στους οποίους η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προς τους δανειστές;
Άραγε αυτή την αναγκαιότητα είχε στο μυαλό του το κλιμάκιο της τρόικας, όταν ασκούσε εντονότατη κριτική στα στελέχη του ΚΕΑΟ για την αποτυχία τους να ανταποκριθούν στους οικονομικούς στόχους που είχαν δεσμευτεί;
Σκληρός στις δηλώσεις του και ο Βέλγος εμπειρογνώμων του ΔΝΤ Patrick de Mets, που απείλησε ότι θα πάει με το χαρτί της συμφωνίας στον κ. Σαμαρά. «Αν συνεχίζετε να μην κάνετε απολύτως τίποτα για τη βελτίωση της εισπραξιμότητας των οφειλών των ταμείων, θα πάω να τον συναντήσω με το χαρτί που φέρει την υπογραφή του και θα του ζητήσω να αναλάβει την ευθύνη».
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, έπειτα από τη δημοσιοποίηση της κριτικής των ελεγκτών της τρόικας, εξέδωσε δελτίο Τύπου στο οποίο παρουσιάζει συνοπτικά το σημαντικό έργο που έχει παραχθεί.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι «Η δημιουργία του ΚΕΑΟ (…) αποσκοπεί στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος» καθώς και ότι «Το ΚΕΑΟ στοχεύει στην αύξηση της εισροής των δημοσίων εσόδων...»
Σε άλλο σημείο της παρουσιάζει τα αποτελέσματα των μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου δράσεών του. Συγκεκριμένα, αναφέρει:
«… -3.484 οφειλέτες έκαναν αίτηση για υπαγωγή σε ρύθμιση μετά την εισαγωγή τους στο ΚΕΑΟ, με συνολικό ποσό οφειλών 233,16 εκατ. ευρώ.
- Εκδόθηκαν 7.664 παραγγελίες κατάσχεσης εις χείρας τρίτου και 2.081 παραγγελίες κατάσχεσης κινητής και ακίνητης περιουσίας.
- Καταβλήθηκαν στο ΚΕΑΟ 54.840.970 ευρώ από 8.610 οφειλέτες».
Τα στοιχεία είναι αφοπλιστικά. Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών λειτουργεί και πετυχαίνει οικονομικούς στόχους αυξάνοντας, κατά δήλωσή του, τα δημόσια έσοδα.
Προς τι τότε η έντονη αντίδραση των ελεγκτών της τρόικα;
Ποια χρονοδιαγράμματα και ποιοι στόχοι δεν έχουν ικανοποιηθεί;
Μήπως η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για ακόμη μεγαλύτερα δημόσια έσοδα μέσω του ΚΕΑΟ;
Στο σημείο αυτό τίθεται ένα πολύ κρίσιμο ερώτημα, η απάντηση του οποίου φωτίζει την ίδρυση, τη λειτουργία και τους στόχους του ΚΕΑΟ.
Αποτελούν τα ποσά που εισπράττονται μέσω του ΚΕΑΟ έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων;
Λογικά, μπορεί καθείς να συναγάγει ότι από τη στιγμή που τα έσοδα του ΚΕΑΟ αποτελούν οφειλές των ασφαλισμένων προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα έσοδα τού ΚΕΑΟ είναι έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.
Συμβαίνει όμως αυτό στην πραγματικότητα;
Σύμφωνα με τον ν.4172/13, «10. Με αποφάσεις του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (…) ρυθμίζονται: (…) ο χρόνος, ο τρόπος και η διαδικασία απόδοσης των εισπράξεων στους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς (…)».
Εξουσιοδοτείται, δηλαδή, να εκδίδει υπουργικές αποφάσεις για το πότε, πώς και με ποιον τρόπο θα αποδώσει τα έσοδα του ΚΕΑΟ στους ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Μέχρις ότου εκδοθεί μια τέτοια απόφαση, γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί, τα έσοδα του ΚΕΑΟ αποτελούν δημόσια έσοδα και συνεισφέρουν στο σύνολό τους στη χρηματοδότηση των τρεχουσών δραστηριοτήτων του κρατικού προϋπολογισμού.
Εν έτει 2014 και υπό τον κίνδυνο άμεσης κατάρρευσης των ταμείων των ασφαλιστικών οργανισμών, τα έσοδα του ΚΕΑΟ δεσμεύονται εν τω συνόλω τους στον Ειδικό Λογαριασμό 2 που έχει δημιουργηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδας από τους δανειστές της χώρας.
Τα ποσά, δηλαδή, που κατάσχονται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των οφειλετών χωρίς προηγούμενη συνταγματικά προβλεπόμενη και νομικά ορθή ειδοποίησή τους, δεσμεύονται υπέρ της αποπληρωμής του Δημοσίου Χρέους και όχι υπέρ των ασφαλιστικών οργανισμών.
Ουδέποτε δηλώθηκε ότι αυτός ήταν ο στόχος.
Εξ αρχής το ΚΕΑΟ αποτελούσε τη δεύτερη φάση ολοκλήρωσης του PSI στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων. Μέσω του ΚΕΑΟ οι εμπνευστές του PSI πέτυχαν «haircut» στους ιδιώτες των ασφαλιστικών ταμείων, όπως είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ.
Ο πρωθυπουργός της χώρας, ο υπουργός Οικονομίας, ο αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας μετά της συμβούλου του, ο υπουργός Εργασίας, ο γενικός γραμματέας Εσόδων, με τις επιλογές τους έχουν καταδικάσει σε κατάρρευση το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και στην ανέχεια τούς συνταξιούχους που δεν θα έχουν λαμβάνειν σύνταξη σε λίγο καιρό.
Οι ευθύνες τους, βαρύτατες.
