Εφιαλτικά σενάρια με ύφεση έως 9,4% και εκτόξευση της ανεργίας στο 24,3% προβλέπει για την ελληνική οικονομία ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας εντείνοντας τις ανησυχίες για το τι μέλλει γενέσθαι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το παραπάνω αποτελεί το δυσμενέστερο σενάριο, το οποίο περιλαμβάνεται στην Ετήσια Έκθεση της ΤτΕ για τη Νομισματική Πολιτική, που δημοσιοποιήθηκε χθες, ούσα (τουλάχιστον) ως προς το σκέλος της ύφεσης πιο κοντά σε όσα προβλέπουν η Κομισιόν (9,7%) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (10% ύφεση και 22,3% ανεργία).
Πάντως η σπουδή του διοικητή για γρήγορη δημοσιονομική προσαρμογή ξυπνά μνήμες από τις πιο δύσκολες στιγμές της μνημονιακής περιόδου.
Συνεπώς η χώρα ετοιμάζεται να εισέλθει σε ένα κοινωνικό και οικονομικό τέλμα ως αποτέλεσμα της πανθομολογούμενης αδυναμίας της κυβέρνησης της Ν.Δ. να παραγάγει ένα σχέδιο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, η οποία έχει κάνει ήδη εμφανή τα σημάδια της στην ελληνική οικονομία, ενώ αρχίζουν να διαφαίνονται κίνδυνοι για «λουκέτα» στον εμπορικό τομέα της χώρας.
Ιδιαιτέρως προβληματικό είναι το γεγονός ότι η ΤτΕ -στο δυσμενές σενάριο- προβλέπει πως η ανάκαμψη θα είναι ιδιαιτέρως ισχνή, καθότι προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 5,7% το 2021 και 4,5% το 2022. Με άλλα λόγια η ελληνική οικονομία θα φτάσει να βρίσκεται στο επίπεδο του 2019 περί τα τέλη του 2022 (!) ενώ οι δήθεν προβλέψεις για ανάκαμψη τύπου «V» πάνε δυστυχώς περίπατο...
Από εκεί και πέρα το βασικό σενάριο της ΤτΕ αναφέρει την εκτίμηση ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 5,8% το 2020, αλλά θα λάβει πίσω σχεδόν το σύνολο των απωλειών το 2021 και θα αναπτυχθεί κατά 3,7% το 2022. Πάντως και στο βασικό σενάριο φαίνεται ότι θα πρέπει να "μπει" το 2022 για να επιστρέψουμε στο 2019! Σύμφωνα με το ήπιο σενάριο, το οποίο υποθέτει μια πιο σύντομη μεταβατική περίοδο προς την κανονικότητα, το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 4,4% το 2020 και θα αυξηθεί κατά 5,8% και 3,8% το 2021 και το 2022 αντίστοιχα.
Χρεοκοπία μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ανεργία
Η εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2020 αναμένεται να είναι αρνητική λόγω της προβλεπόμενης μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα η αναμενόμενη μείωση του προϊόντος κλάδων δραστηριότητας που πλήττονται από την πανδημία, και ιδίως κλάδων υπηρεσιών στους οποίους η επαναφορά στην κανονικότητα θα είναι πιο σταδιακή (κυρίως τουρισμός, εστίαση και μεταφορές), θέτει σε κίνδυνο την απασχόληση και τις εποχικές προσλήψεις.
Το παραπάνω αναφέρεται στην έκθεση της ΤτΕ, κάτι το οποίο δημιουργεί μεγάλη ανησυχία για εκτόξευση της ανεργίας σε επίπεδα άνω του 20% (ακόμη και στο ήπιο σενάριο η κεντρική τράπεζα "βλέπει" ανεργία 19,9%). Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μείωση του εισοδήματος από εργασία, που αποτελεί βασικό προσδιοριστικό, σύμφωνα με την ΤτΕ, παράγοντα της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Επιπλέον ένας κίνδυνος για το εισόδημα των απασχολουμένων προέρχεται από την πιθανή χρεοκοπία πολύ μικρών επιχειρήσεων που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας.
Μείωση μισθών
«Μαύρες» είναι οι προβλέψεις της ΤτΕ για τους εργαζομένους. Ως φαίνεται, θα υπάρξει πτώση σχεδόν 7% (6,9%) για το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό θα «πέσουν» κατά 3%, την ώρα που το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος θα μειωθεί κατά 1,6%.
Το 2020 το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας αναμένεται να μειωθεί αισθητά, καθώς τόσο τα περιοριστικά μέτρα όσο και οι γενικότερες οικονομικές συνέπειες της επιδημίας του κορωνοϊού άσκησαν αρνητική επίδραση στην απασχόληση και στις μέσες αμοιβές. Το 2019 είχε αυξηθεί κατά 5,2% (βάσει των τριμηνιαίων στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ.) αντανακλώντας αύξηση 7,6% στον επιχειρηματικό τομέα και 0,9% στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης.
Καθώς η παραγωγικότητα αναμένεται επίσης να εμφανίσει μείωση το 2020, η οποία όμως θα είναι μικρότερη από την υποχώρηση των μέσων αμοιβών, το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος θα μειωθεί και αυτό. Το 2020 η εξέλιξη των αποδοχών στον επιχειρηματικό τομέα έχει επηρεαστεί εν μέρει από την πλήρη ή μερική διακοπή της δραστηριότητας πολλών κλάδων, τη χορήγηση αποζημίωσης (800 και 534 ευρώ) στους θιγόμενους μισθωτούς και στη συνέχεια την εφαρμογή του προγράμματος “Συν-Εργασία”.
Βάσει του πληροφορικού συστήματος “Εργάνη”, στον επιχειρηματικό τομέα το πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μαΐου 2020 υπογράφτηκαν 68 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που αφορούσαν 39.028 μισθωτούς. Από αυτές, 14 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, τρεις προβλέπουν μείωση, ενώ με βάση τις υπόλοιπες οι αποδοχές παραμένουν αμετάβλητες.
Επίσης συγκρατημένες αυξήσεις προβλέπουν και ορισμένες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Τέλος, στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης, η δαπάνη για αμοιβές αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 4,7% το τετράμηνο Ιανουαρίου - Απριλίου 2020.
«Βαρύ» πλήγμα σε βασικούς κλάδους της οικονομίας
"Βαρύ" είναι το πλήγμα που έχουν υποστεί διάφοροι κλάδοι της οικονομίας, κάτι το οποίο αποτυπώνεται ανάγλυφα στα στοιχεία που καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος. Η προστιθέμενη αξία του τομέα των υπηρεσιών σημείωσε μείωση κατά 2%. Η επιδείνωση που παρατηρείται στους κλάδους του τριτογενούς τομέα οφείλεται κυρίως στην αρνητική επίδοση των κλάδων του εμπορίου, των ξενοδοχείων - εστιατορίων και των δραστηριοτήτων μεταφορών - αποθήκευσης (-5,4%).
Από τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία φαίνεται ότι ο κύκλος εργασιών στις υπηρεσίες σε τρέχουσες τιμές για το 2020 είχε θετική πορεία μέχρι την εμφάνιση της πανδημίας. Ωστόσο σημαντική επιδείνωση σημειώθηκε στις προσδοκίες των επιχειρήσεων του τομέα των υπηρεσιών αντανακλώντας τη δυσμενή οικονομική και κοινωνική κατάσταση που προέκυψε από την πανδημία και τα μέτρα αντιμετώπισής της.
Ο τομέας των υπηρεσιών έχει πληγεί σημαντικά, αφού η πανδημία, πέραν των όσων συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία, φαίνεται ότι είχε και έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις μέσω της αλλαγής στη συμπεριφορά των πολιτών, οι οποίοι υπό τον κίνδυνο της μετάδοσης έχουν μειώσει την κατανάλωση συγκεκριμένων υπηρεσιών (κυρίως των του τουρισμού, των μεταφορών, του εμπορίου, των τεχνών και της ψυχαγωγίας). Αυτή η εξέλιξη με τη σειρά της οδηγεί σε πρόσθετη συρρίκνωση στην παραγωγή και κατ’ επέκταση στην αγορά εργασίας.
Σε πτώση η βιομηχανία
Στη διάρκεια του 2019 η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της οικονομίας αυξήθηκε κατά 0,9% σε σταθερές τιμές, κυρίως λόγω της επίδοσης του τριτογενούς τομέα και ειδικότερα των υπηρεσιών εμπορίου, ξενοδοχείων εστιατορίων και μεταφορών - αποθήκευσης, καθώς και του κλάδου των κατασκευών.
Το πρώτο τρίμηνο του 2020 ανακόπηκε η ανοδική πορεία της οικονομίας λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της οικονομίας κατέγραψε μείωση 1,5% σε μεγάλο βαθμό λόγω της αρνητικής επίδοσης των υπηρεσιών (-2,0% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019).
Αρνητική ήταν και η εξέλιξη της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της βιομηχανίας συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας το πρώτο τρίμηνο του έτους (-1,4%), σε αντιστοιχία με τη μείωση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής την ίδια περίοδο. Ιδιαίτερα αρνητική ήταν η εξέλιξη του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής τον Απρίλιο 2020 (-9,9%) ενσωματώνοντας τις συνέπειες της πανδημίας σε όλους τους κλάδους δραστηριότητας, με τη μεταποιητική παραγωγή να πλήττεται περισσότερο (-11,3%). Οι περισσότεροι κλάδοι της μεταποίησης υπέστησαν σημαντικές απώλειες.
Ευ. Τσακαλώτος: Δεν ταυτίζονται οι... προβλέψεις Στουρνάρα και Σταϊκούρα
Δηκτικός αναφορικά με τις προβλέψεις της ΤτΕ και της κυβέρνησης εμφανίστηκε ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. «Διαβάζω την έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι, παρά τις εμφανείς περί του αντιθέτου προσπάθειες, οι προβλέψεις του δεν ταυτίζονται ακριβώς με αυτές της κυβέρνησης» σημείωσε με ανάρτησή του στο Facebook ο τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «για παράδειγμα στο δυσμενές σενάριο ο κ. Στουρνάρας δεν προβλέπει απλώς βαθύτερη ύφεση, αλλά και ανάκαμψη που δεν είναι τύπου ‘V’ αλλά πιο αργή. Ούτε περνάνε απαρατήρητες οι παραινέσεις του κ. Στουρνάρα για δημοσιονομική προσαρμογή και αναρωτιέμαι αν ο ίδιος αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που εμπεριέχει μια γρήγορη δημοσιονομική προσαρμογή».
«Με βάση αυτά το υπουργείο Οικονομικών έχει κάποιο σχέδιο; Ο κ. Σταϊκούρας καταλαβαίνει αυτούς τους κινδύνους ή θεωρεί ότι το μέγεθος και ο τρόπος δημοσιονομικής προσαρμογής που επελέγησαν στο παρελθόν από κυβερνήσεις που υπηρέτησε ήταν ο ενδεδειγμένος;» σχολίασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Τέλος, ο Ευ. Τσακαλώτος υπογράμμισε πως «το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον αξιότιμο κ. διοικητή, η μεγάλη ελπίδα για την οικονομία σήμερα είναι οι περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις, τώρα μάλιστα που οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων είναι στα τάρταρα, λέω να το αφήσω ασχολίαστο».
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
