Εικόνα πλήρους κατάρρευσης εμφάνιζε χθες το ελληνικό χρηματιστήριο. Μάλιστα, η εικόνα αυτή κατοπτριζόταν και στη λειτουργία του συστήματος και στις συνθήκες στις οποίες εξελίχθηκε η συνεδρίαση, όπως επίσης και στην ψυχολογία των επενδυτών και ως εκ τούτου και στις τιμές.
Η πρώτη μορφή κατάρρευσης συνίστατο στο γεγονός ότι η συνεδρίαση ξεκίνησε με τέσσερις και πλέον ώρες καθυστέρηση λόγω τεχνικών προβλημάτων στο σύστημα διαπραγμάτευσης των τιμών και στην ουσία οι συναλλαγές άρχισαν στις 2.45 μ.μ.
Η κυριότερη κατάρρευση πάντως ήταν εκείνη των τιμών. Ο γενικός δείκτης του χρηματιστηρίου καταβαραθρώθηκε στις 513,07 μονάδες, χάνοντας ποσοστό 7,58%, ενώ από το έντονο "σφυροκόπημα πωλήσεων" οι τράπεζες έχασαν 13,94%.
Μια τρίτη κατάρρευση ήταν η ψυχολογική. Το κλίμα πανικού ενισχύθηκε από σειρά αποθαρρυντικών ειδήσεων που ήρθαν χθες για την παγκόσμια οικονομία και την προεξοφληθείσα επιβράδυνσή της, όπως είναι για παράδειγμα η μεγάλη υποχώρηση κατά 17,2% των εξαγωγών της Κίνας κατά το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, η οποία ανακοινώθηκε λίγο μετά το καθυστερημένο άνοιγμα της συνεδρίασης.
Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν ασφαλώς και οι εξαιρετικά δυσοίωνες προβλέψεις των μεγάλων διεθνών οίκων για συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας, όπως για παράδειγμα η εκτίμηση της Morgan Stanley ότι η Ελλάδα θα γνωρίσει φέτος ύφεση 5,3%.
Η απαισιοδοξία
Τον ζόφο ήρθαν να εντείνουν όμως και τα νεότερα για την πανδημία του κορωνοϊού, που μεταφράζονται σε περισσότερους από 15.000 νεκρούς, πάνω από 350.000 κρούσματα και 1 δισεκατομμύριο και πλέον ανθρώπους σε «καραντίνα», δηλαδή έναν «Αρμαγεδδώνα» για ανθρώπους, παραγωγική βάση και οικονομία σε παγκόσμιο και σε επιμέρους εθνικά επίπεδα.
Χαρακτηριστικό της απαισιοδοξίας που επικρατεί στις αγορές είναι πως ακόμη και η νέα παρέμβαση της Federal Reserve για στήριξη των αγορών με πακέτο ύψους 1 τρισ. δολαρίων, με νέα προγράμματα δανεισμού και απεριόριστο Q.E. δεν καθησύχασε παρά για ελάχιστες στιγμές τους επενδυτές και, εκεί που ο Dow Jones φάνηκε να ανακτά έδαφος, βρέθηκε εκ νέου με αρνητικό πρόσημο. Αυτό συμπαρέσυρε και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, τα οποία επιβαρύνθηκαν και από τις δυσοίωνες εκτιμήσεις αναλυτών, όπως λόγου χάρη των "Financial Times" για τα μέτρα της ΕΚΤ, τα οποία θα αποδειχθούν «ασπιρίνες» εάν δεν στοιχηθούν με αυτά και οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης.
Στο χρηματιστήριο της Αθήνας η κατάσταση ήταν χθες το λιγότερο αποκαρδιωτική. Μπορεί η διοίκησή του να ανέστειλε το «short selling», κίνηση που εκ πρώτης όψεως φαίνεται ασύμβατη με μια κυβέρνηση που πρεσβεύει την ελεύθερη οικονομία και τους νόμους των αγορών, ωστόσο αυτό έχει δυσαρεστήσει αρκετούς επενδυτές που παρακολουθούν παθητικά τους μετρημένους στα δάχτυλα «market makers", κατά βάση funds, να διαμορφώνουν κατά βούληση τις τάσεις και να αποφασίζουν με τι πρόσημο θα κλείνει η κάθε συνεδρίαση αισθανόμενοι έτσι εγκλωβισμένοι. Και για να γίνει αντιληπτό τι σημαίνει αυτή η στρέβλωση, η οποία συνιστά την τέταρτη χθεσινή μορφή κατάρρευσης, αρκούσε χθες να τζιράρει καθένα εκ των funds αυτών κατά μέσο όρο μόλις 4 με 5 εκατομμύριο ευρώ για να εξαϋλωθεί χρηματιστηριακή αξία που υπερέβαινε τα 500 εκατομμύρια ευρώ.
Αρνητική εικόνα στα ομόλογα
Στην αγορά των ομολόγων η κατάσταση ήταν κάθε άλλο παρά ευνοϊκή. Παρότι οι αποδόσεις κατέγραψαν μικρή υποχώρηση, παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα. Το ελληνικό δεκαετές ομόλογο κινήθηκε στο επίπεδο πέριξ του 2,466% με υψηλό ημέρας στο 2,546%, δηλαδή σε επίπεδο χαμηλότερο κατά 0,031 της μονάδος ή 1,18% κάτω από το προηγούμενο κλείσιμο, ωστόσο η τάση στα περισσότερα κρατικά χρεόγραφα που διαπραγματεύθηκαν στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων ήταν εντονότερα πτωτική. Για παράδειγμα, το γερμανικό bund υποχωρούσε κατά 0,044 της μονάδος ή κατά 12,98%, στο -0,383% με αποτελέσματα το spread του ελληνικού δεκαετούς έναντί του να διευρυνθεί στις 284,4 μονάδες βάσης. Όπως υποχωρούσαν ακόμη σε διψήφια ποσοστά του αυστριαού δεκαετούς ομολόγου κατά 34,91% (στο 0,075%) του γαλλικού κατά 14,53% (στο 0,015%), του ιρλανδικού κατά 11,26% (στο 0,233%), του κυπριακού κατά 14,97% (στο 1,651%), του ολλανδικού κατά 36,84% (στο -0,122%), της Σλοβακίας κατά 56,75% (στο 0,220%).
