Ισχυρό αναμένεται να είναι το «χτύπημα» στον ελληνικό τουρισμό, ως συνέπεια της έξαρσης του κορωνοϊού, κάτι το οποίο αναμένεται να επηρεάσει ευθέως την ανάπτυξη. Αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι ο τουρισμός αποτελεί κατά προσέγγιση το 1/5 του ελληνικού ΑΕΠ. Συνεπώς, η de facto μείωση του τουρισμού θα συμπαρασύρει προς τα κάτω και την ανάπτυξη. Ήδη υπάρχουν μελέτες από διαφόρους φορείς, οι οποίες αναφέρουν ότι το ελληνικό ΑΕΠ μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά ώς και 0,9% για το 2020, ενώ μεγαλύτεροι φόβοι υπάρχουν για το σύνολο της Ευρωζώνης, με το ενδεχόμενο ύφεσης να είναι ορατό.
Η συνεισφορά του τουρισμού στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας μας είναι πολύ σημαντική, καθώς εκτιμάται ότι η άμεση συμβολή του κλάδου υπερέβη το 10% του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος το 2018, ενώ η συνολική συμβολή του, συμπεριλαμβανομένης της έμμεσης και της επαγόμενης (ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, δαπάνες για την αγορά προϊόντων - υπηρεσιών, δαπάνες απασχολούμενων του κλάδου), ξεπέρασε το 20%.
Ο κίνδυνος της ανεργίας
Φυσικά, όσο παρατείνεται η διάρκεια της επιδημίας τόσο θα διογκώνονται οι επιπτώσεις, αναφέρουν ξενοδόχοι. Με τα παραπάνω στοιχεία είναι αδύνατον να επαναληφθεί φέτος το ιστορικό ρεκόρ ταξιδιωτικών εισπράξεων του τουρισμού το οποίο σημειώθηκε το 2019. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις πέρυσι έφτασαν τα 18,15 δισ. ευρώ, έναντι 16,08 δισ. το 2018 και 14,63 δισ. το 2017.
Με βάση στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού WTTC για το 2018 το ένα τέταρτο της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα βασίζεται στον τουρισμό και ισοδυναμεί με 988.600 θέσεις εργασίας. Όπως είναι φυσικό, για το 2019 οι απασχολούμενοι ξεπέρασαν το 1 εκατομμύριο! Είναι πέρα από προφανές ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να μεριμνήσει άμεσα για εκατοντάδες χιλιάδεες εργαζόμενους πολίτες, οι οποίο ενδέχεται να βρεθούν στην ανεργία.
Οι εκπρόσωποι των ξενοδόχων φαίνονται ιδιατέρως ανήσυχοι, καθότι οι ακυρώσεις σε καταλύματα διαδέχονται η μία την άλλη, ζητώντας από την κυβέρνηση να λάβει τα απαραίτητα μέτρα, τα οποία ξεκινούν από αναστολές πληρωμών σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές μέχρι και "ευελιξία" στο ποιοι εργαζόμενοι του κλάδου θα μπορούν να θεωρηθούν άνεργοι (μείωση ημερών), με ταυτόχρονη αύξηση του επιδόματος ανεργίας γι’ αυτούς. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να πράξει το παν (σε αντίθεση με ό,τι κάνει έως σήμερα) και να διασφαλίσει τους εργαζομένους.
Εν τω μεταξύ, σχετική μελέτη της Citi δείχνει ότι στην Ευρώπη πολύ υψηλή ευαισθησία στις συνέπειες του τουρισμού εμφανίζουν οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπη και η Ισλανδία. Επίσης, υψηλή ευαισθησία εμφανίζουν η Πορτογαλία και η Ελλάδα! Στη χώρα μας, όπως αναφέρει η Citi, οι δαπάνες για ταξίδια ψυχαγωγίας αγγίζουν το 94% των συνολικών δαπανών του τουρισμού. Πρόκειται για ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως. Ανάλογα ποσοστά εμφανίζουν η Κροατία, το Λουξεμβούργο και η Ουγγαρία.
Αξίζει να επισημανθεί ότι ο πρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας-Θράκης Βύρων Θεολόγης ανέφερε ότι ο κλάδος έχει δεχτεί σημαντικό οικονομικό πλήγμα και βρίσκονται σε αναμονή των εξελίξεων, προσπαθώντας, όπως όλοι, να διαχειριστούν αυτήν την πρωτοφανή κρίση. «Τον τελευταίο μήνα βιώνουμε μια πρωτοφανή κρίση λόγω της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Αυτή τη στιγμή, οι ακυρώσεις των οργανωμένων ταξιδιών, οδικών και αεροπορικών, στη βόρεια Ελλάδα αγγίζουν το 85%, ενώ έχει χαθεί μια σημαντική αγορά, αυτή της Τουρκίας, όπου πλέον δεν πραγματοποιούνται καθόλου ταξίδια”.
Παγκόσμιες συνέπειες
Από εκεί και πέρα, οι συνέπειες στον παγκόσμιο τουρισμό είναι τεράστιες. Η εκτίμηση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδιών και Τουρισμού κάνει λόγο για απώλεια έως και 50 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, καθώς τα διεθνή ταξίδια θα μειωθούν κατά 20%.
Το αντίστοιχο της απώλειας τριών μηνών ταξιδιών σε όλο τον κόσμο το 2020 «θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μείωση των θέσεων εργασίας μεταξύ 12% και 14%» εξηγεί το Συμβούλιο σε ανακοίνωσή του και καλεί τις κυβερνήσεις να χαλαρώσουν το καθεστώς βίζας όπου είναι δυνατόν, να μειώσουν τους φόρους στα ταξίδια και να προσφέρουν κίνητρα μόλις τεθεί υπό έλεγχο η επιδημία.
Οι πληγές στην τουριστική βιομηχανία μεταφράζονται σε «πόνο» συνολικά για την παγκόσμια οικονομία, καθώς ο κλάδος καλύπτει το 10% του ΑΕΠ και της απασχόλησης. Μετά και την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να κλείσει την πόρτα των ΗΠΑ σε ταξιδιώτες από την Ευρώπη (εκτός Μεγάλης Βρετανίας), οι εταιρείες που συνδέονται με τον ευρύτερο τουριστικό κλάδο έχουν δει την κεφαλαιοποίησή τους να δέχεται ισχυρό πλήγμα.
Μετρήσεις
Άλλωστε και μια πρόσφατη μελέτη της Citigroup σε 90 χώρες διαπιστώνει πως εάν οι διεθνείς ταξιδιωτικές δαπάνες επιβραδυνθούν ή και σταματήσουν εντελώς μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, ο ρυθμός ανάπτυξης του παγκόσμιου ΑΕΠ θα δεχθεί πλήγμα από 0,2 έως 1,7 ποσοστιαίες μονάδες το 2020. Εάν υπάρξει απότομη επιβράδυνση ή και διακοπή και στα ταξίδια εσωτερικού, τότε το πλήγμα θα μπορούσε να φτάσει στο 6,5%.
Οι πιο ευάλωτες οικονομίες φαίνεται να είναι οι ασιατικές και άλλες μικρές χώρες με μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό. Μεταξύ των 10 χωρών που έχουν τα περισσότερα κρούσματα, η Ταϊβάν το Χονγκ Κονγκ, η Ισπανία και η Ιταλία θεωρούνται από την Citi oi πιο ευάλωτες σε διακοπή της παγκόσμιας ταξιδιωτικής και τουριστικής δραστηριότητας. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τη μεγαλύτερη ευαισθησία παρουσιάζει το Μακάο.
