Την ανησυχία και σε παγκόσμιο οικονομικό επίπεδο αυξάνει η κήρυξη πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Παράλληλα, το κλίμα επιβαρύνει και η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να διακόψει την αεροπορική σύνδεση με την Ευρώπη (εκτός Μεγάλης Βρετανίας), ενώ η επιλογή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μην προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων, όπως έχουν κάνει η FED και η Τράπεζα της Αγγλίας, επιβάρυνε το κλίμα στις ευρωπαϊκές αγορές, οι οποίες ανέμεναν δραστικότερες παρεμβάσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ωστόσο, μέτρα για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων με πιο ευνοϊκούς όρους ως αντίδοτο ανακοίνωσε χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, αφήνοντας παράλληλα αμετάβλητα τα βασικά της επιτόκια. Την ίδια ώρα σήμερα αναμένεται να δημοσιεύσει η Κομισιόν τις κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη των οικονομικών της Ε.Ε. και των επιχειρήσεων που έχουν τις έδρες τους σε αυτήν, ως προάγγελο συγκεκριμένων αποφάσεων, οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν την ερχόμενη Δευτέρα 16 Μαρτίου.
Η επιδημία του κορωνοϊού, ένα «μεγάλο σοκ» για την οικονομία της Ευρωζώνης, απαιτεί «μια δημοσιονομική απάντηση, φιλόδοξη και συντονισμένη» δήλωσε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε δίνοντας ένα μήνυμα στις κυβερνήσεις των κρατών - μελών. Η Λαγκάρντ πέταξε επίσης το μπαλάκι στην πλευρά των ΗΠΑ, που οφείλουν να «αναλάβουν το υγειονομικό κόστος» και να «περιορίσουν την οικονομική επίπτωση».
Νωρίτερα ο εποπτικός βραχίονας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ανακοίνωσε τηνπροσωρινή κεφαλαιακή ελάφρυνση των τραπεζών και την αναστολή των ασκήσεων αντοχής (stress test) τους για το 2020, λόγω των οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού.
Σειρά μέτρων για τη ρευστότητα
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε μία σειρά μέτρων για να διασφαλίσει ότι οι άμεσα εποπτευόμενες από αυτή τράπεζες θα μπορούν να συνεχίσουν να εκπληρώνουν τον ρόλο τους όσον αφορά τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις από τον κορωνοϊό (Covid-19) γίνονται φανερές.
«Αποδεικνύεται ότι ο κορωνοϊός είναι ένα σημαντικό σοκ για τις οικονομίες μας. Οι τράπεζες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που υφίστανται προσωρινές δυσκολίες. Τα εποπτικά μέτρα που συμφωνήθηκαν σήμερα αποσκοπούν στο να στηρίξουν τις τράπεζες για να εξυπηρετούν την οικονομία και να αντιμετωπίσουν τις λειτουργικές προκλήσεις, περιλαμβανομένης της πίεσης στο προσωπικό τους» δήλωσε ο Αντρέα Ενρία, πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ.
Τα μέτρα αυτά, αναφέρει η ανακοίνωση της ΕΚΤ, προσφέρουν σημαντική κεφαλαιακή ελάφρυνση στις τράπεζες για τη στήριξη της οικονομίας. «Οι τράπεζες αναμένεται να χρησιμοποιήσουν τις θετικές συνέπειες από τα μέτρα αυτά για να στηρίξουν την οικονομία και όχι για να αυξήσουν τα διανεμόμενα μερίσματα ή τις κυμαινόμενες αποδοχές» τονίζει η ΕΚΤ.
Επιπλέον, η ΕΚΤ συζητά με τις τράπεζες μέτρα όπως η προσαρμογή των χρονοδιαγραμμάτων, των διαδικασιών και των προθεσμιών. «Υπό το φως της λειτουργικής πίεσης στις τράπεζες, η ΕΚΤ στηρίζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής να αναβάλει την πανευρωπαϊκή άσκηση αντοχής (stress test) των τραπεζών για το 2020 και θα επεκτείνει την αναβολή σε όλες τις τράπεζες που υπόκεινται στην άσκηση αντοχής για το 2020» σημειώνεται.
Το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στη συνεδρίαση του επερχόμενου Eurogroup, το οποίο αναμένεται να λάβει αποφάσεις. Μεταξύ άλλων αναμένεται να προβλέπεται δημοσιονομική χαλάρωση στα κράτη - μέλη, κάτι στο οποίο προσβλέπει η ελληνική κυβέρνηση.
Εγκαταλείπει η Μέρκελ τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς
Άλλωστε η εγκατάλειψη του δόγματος των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών συζητείται πλέον έντονα ακόμη και στους κόλπους του γερμανικού Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), ενόψει των οικονομικών συνεπειών της κρίσης του κορωνοϊού. «Δεν θέλουμε να το εγκαταλείψουμε με ελαφριά καρδιά, αλλά θα γίνει ό,τι είναι αναγκαίο» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του CDU Αντρέας Γιονγκ διευκρινίζοντας ότι οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί αποτελούν θεμελιώδη αρχή του κόμματός του, ως μέτρο δικαιοσύνης προς τις επόμενες γενιές, «αλλά όχι ιδεολογία». Εν τω μεταξύ η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τις συνέπειες τέτοιων μέτρων στον ομοσπονδιακόπροϋπολογισμό: «Προέχει τώρα το ξεπέρασμα της κρίσης και μετά θα δούμε τι σήμαινε αυτό για τον προϋπολογισμό μας».
Τι προσδοκά η Ελλάδα για το πλεόνασμα
Για όλους τους παραπάνω λόγους η ελληνική κυβέρνηση προσβλέπει σε μείωση του στόχου για τα πλεονάσματα (υποχρέωση για 3,5% το 2020) με τρόπο κυκλικό. Αυτό σημαίνει ότι όσο μικρότερη είναι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας από τις τελευταίες προβλέψεις της Ε.Ε. ισόποση θα πρέπει να είναι και η μείωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα. Για παράδειγμα. αν για το 2020 ο ρυθμός είναι 1,9% (2,4% προέβλεπε η Κομισιόν προ κορωνοϊού), τότε θα πρέπει να μειωθεί ο στόχος από το 3,5% στο 3%. Παράλληλα η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να αιτηθεί, μέσω του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, την εξαίρεση δαπανών για το προσφυγικό (0,4% του ΑΕΠ), αλλά και όλων των δαπανών που θα γίνουν για τη λήψη οικονομικών μέτρων εξαιτίας της έξαρσης του κορωνοϊού.
Νέα ελεύθερη πτώση για το Χ.Α.
Την ίδια ώρα, παρά τα μέτρα της Κριστίν Λαγκάρντ, με πτώση σε διψήφια ποσοστά έκλεισαν χθες οι τραπεζικές μετοχές, οδηγώντας την αγορά σε διάσπαση και των 540 μονάδων. O Γενικός Δείκτης Τιμών έκλεισε στις 538,55 μονάδες σημειώνοντας μεγάλη πτώση 10,61%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το χαμηλότερο κλείσιμο από τη συνεδρίαση της 8ης Ιουλίου 2016 (537,10 μονάδες). Ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης από τις αρχές του έτους καταγράφει απώλειες σε ποσοστό 41,25%. Η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς μειώθηκε κατά 4,479 δισ. ευρώ σε σχέση με τη χθεσινή συνεδρίαση.
