Ιδιαιτέρως «θορυβημένοι» είναι στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις από την εξάπλωση του κορωνοϊού έρχονται να δημιουργήσουν επιπλέον προβλήματα στην ελληνική οικονομία. Και μάλιστα όταν μόλις την Παρασκευή έγινε γνωστό ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας «φρέναρε» κατά το 4οτρίμηνο του 2019 στο 1%, όταν το 2ο τρίμηνο του ίδιου έτους (επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) ο ρυθμός ήταν στο 2,8%!
Με βάση τις ανακοινώσεις της Ελληνική Στατιστικής Αρχής, το ΑΕΠ κατά το 4ο τρίμηνο 2019, παρουσίασε μείωση κατά 0,7% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2019, ενώ σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2018 αύξηση μόλις 1%, με τον σημερινό πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει υποσχεθεί ρυθμό της τάξης του 4%.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα διαμορφώνεται ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2019 στο 1,9% του ΑΕΠ, επίδοση πολύ χαμηλότερη σε σχέση με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, αλλά και τις αναθεωρημένες προβλέψεις διάφορων φορέων για υπέρβαση ακόμα και του 2%.
Διπλό το πρόβλημα για φέτος
Δεδομένων των ανωτέρω, σχηματίζεται ένα προβληματικό σημείο εκκίνησης για το 2020 και μάλιστα όταν έχει καταστεί σαφές ότι θα πληγεί σε έναν βαθμό και η ελληνική οικονομία από την επέκταση του κορωνοϊού. Πρόσφατες εκτιμήσεις του δημοσιονομικού συμβουλίου ανέφεραν ψαλίδισμα της αναπτυξιακής δυναμικής έως και κατά 0,7% (στην περιοχή του 1,88%) για φέτος, ενώ το υπουργείο Οικονομικών έχει εκπονήσει τέσσερα διαφορετικά σενάρια επιδράσεων στην οικονομία. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτίμησε πως οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ το 2020 θα μπορούσαν να είναι από 0,3 έως και 0,7 μονάδες (έναντι της αρχικής του πρόβλεψης για επέκταση με ρυθμό 2,54% φέτος).
Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών για το 2020 έχει τεθεί στο 2,8%, ενώ η Κομισιόν έκανε πρόσφατα λόγο για 2,4%. Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι οδεύουμε σε de facto αναθεωρήσεις του στόχου προς τα κάτω, δημιουργώντας επιπλέον προβλήματα στην ελληνική οικονομία.
Για όλους τους παραπάνω λόγους ιδιαιτέρως ανήσυχο εμφανίζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού μετά και τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2ο εξάμηνο του 2019, ήτοι σε μια περίοδο που δεν υπήρχε το θέμα! Γι' αυτό και ετοιμάζει τα πρώτα μέτρα, πιθανότατα πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 16 Μαρτίου, οπότε και αναμένονται ανακοινώσεις για το σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης και ενδεχομένως κάποια εξειδικευμένα για ορισμένες που πλήττονται περισσότερο, όπως η Ιταλία ή η Γαλλία.
Παράλληλα, στις 12 Μαρτίου αναμένεται η ανακοίνωση μέτρων από την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τα μέτρα της ΕΚΤ θα αφορούν κάποιου είδους διευκόλυνση στις δανειοδοτήσεις μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της Ευρωζώνης.
Αναμένονται μέτρα
Το σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της νόσου συζητήθηκε την περασμένη Παρασκευή σε ευρεία κυβερνητική σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών.
Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, πρώτα στη λίστα φαίνεται πως θα είναι μέτρα αναστολής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Όπως ανέφεραν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, τα όποια μέτρα θα είναι στοχευμένα και όχι οριζόντια και θα ανακοινώνονται κατά περίπτωση, συμπληρώνοντας ότι προηγείται η αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων, με την αναστολή πληρωμής ΦΠΑ να λειτουργεί ως μέτρο έμμεσης τόνωσης της ρευστότητας.
Οι παρεμβάσεις αναμένεται να κλιμακωθούν αναλόγως της εξέλιξης της νόσου, σε τρία επίπεδα:
- Για περιπτώσεις λήψης αναγκαστικών μέτρων, όπως υποχρεωτικό κλείσιμο καταστημάτων, σινεμά σε νομούς και περιοχές με κρούσματα. Εδώ τα όποια μέτρα στήριξης μπορεί να ανακοινωθούν πριν από το Eurogroup της 16ης Μαρτίου.
- Σε ολόκληρες περιοχές και κλάδους.
- Αν χρειαστεί, στο σύνολο της οικονομίας.
Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, ο χρόνος ενεργοποίησης των μέτρων θα επιλεγεί με σύνεση. «Δεν θέλουμε 'κορωνοποίηση' της οικονομίας. Η Ιταλία ανακοίνωσε μέτρα έναν μήνα μετά την έξαρση κρουσμάτων» σημείωσαν χαρακτηριστικά.
Πρόσθεσαν δε ότι δεν υπάρχουν ακόμα σημάδια επιπτώσεων στην καθημερινή ροή στοιχείων από το πεδίο των εσόδων.
Πόσο επηρεάζεται ο τουρισμός
Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως θα υποστεί πλήγμα ο ελληνικός τουρισμός, κάτι το οποίο εγείρει πολύ μεγάλα ζητήματα σε σχέση με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η συνεισφορά του τουρισμού στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας είναι πολύ σημαντική, καθώς σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council εκτιμάται ότι η άμεση συμβολή του κλάδου υπερέβη το 10% του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος το 2018, ενώ η συνολική συμβολή του, συμπεριλαμβανομένων και της έμμεσης και της επαγόμενης (ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, δαπάνες για την αγορά προϊόντων-υπηρεσιών, δαπάνες απασχολούμενων του κλάδου), ξεπέρασε το 20%!
Φυσικά, όσο παρατείνεται η διάρκεια της επιδημίας τόσο θα διογκώνονται οι επιπτώσεις, αναφέρουν ξενοδόχοι επικαλούμενοι και την τραυματική εμπειρία για τον τουρισμό από τον ιό SARS στις αρχές της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Με τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να επαναληφθεί φέτος το ιστορικό ρεκόρ ταξιδιωτικών εισπράξεων του τουρισμού το οποίο σημειώθηκε το 2019. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις πέρυσι έφτασαν τα 18,15 δισ. ευρώ, έναντι 16,08 δισ. το 2018 και 14,63 δισ. το 2017.
