Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.7°C
2 BF 52%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
16.5°C18.5°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.4°C18.0°C
4 BF 52%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C19.9°C
3 BF 40%
Προϋπολογισμός "εργαστηριακών συνθηκών"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Προϋπολογισμός "εργαστηριακών συνθηκών"

Ακραίος βολονταρισμός και άκριτη υιοθέτηση όλων των υπεραισιόδοξων υποθέσεων εργασίας σε ό,τι αφορά τις τάσεις της ελληνικής οικονομίας διέπουν τις προβλέψεις οι οποίες έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του ελληνικού κράτους για το 2020 που κατατέθηκε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή. Οι προβλέψεις αυτές στην καλύτερη εκδοχή αποκλίνουν από εκείνες που διατυπώνουν φορείς της πραγματικής οικονομίας μέχρι μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί, αν όχι και έρχονται σε ευθεία αντίθεση με κάποιες εξ αυτών, καθώς δείχνουν να απέχουν παρασάγγες από μια στοιχειωδώς ρεαλιστική αποτίμηση των ευρύτερων οικονομικών συνθηκών.

Το πιο τρανταχτό παράδειγμα, λόγω σπουδαιότητας και μεγέθους, είναι η πρόβλεψη που διατυπώνεται για μεγέθυνση του ΑΕΠ 197,32 δισ. ευρώ το 2020, από 190 δισ. ευρώ φέτος, εξέλιξη που μεταφράζεται σε ρυθμό ανάπτυξης 2,8%. Το ποσοστό αυτό αφενός είναι ασύμβατο με τις κατά πολύ μετριοπαθέστερες προβλέψεις όλων των μεγάλων διεθνών οργανισμών, αφετέρου στηρίζεται σε εξαιρετικά αμφίβολη συνεισφορά σχεδόν όλων των βασικών συνιστωσών στον βαθμό εκείνο που ευελπιστεί η κυβέρνηση για μια μεγέθυνση του ΑΕΠ με τους προβλεπόμενους στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού ρυθμούς.

Ταχύτερη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης ναι, αλλά πώς;

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της υπερασιοδοξίας η οποία διέπει την εικόνα του προϋπολογισμού είναι και το ότι η κυβέρνηση προβλέπει τριπλασιασμό της ταχύτητας με την οποία θα αυξηθεί μέσα στο 2020 η ιδιωτική κατανάλωση. Ευελπιστεί συγκεκριμένα ότι από το +0,6% φέτος θα φτάσει την επόμενη χρονιά το +1,8%. Και αν ένας τέτοιος τριπλασιασμός φαίνεται υπεραισιόδοξος ακόμη και υπό "κανονικές συνθήκες", αξιολογείται σχεδόν "ουτοπικός" όταν ο περιβάλλων χώρος της οικονομίας είναι σχεδόν "απαγορευτικός" για τέτοιου είδους προσδοκίες. Τέτοιοι "απαγορευτικοί" παράγοντες είναι για παράδειγμα το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά θα επιβαρυνθούν συνολικά μέσα στη χρονιά που έρχεται με επιπλέον 323 εκατ. ευρώ φόρο εισοδήματος και με επιπλέον 84 εκατ. ευρώ φόρους ακίνητης περιουσίας. Οι επιπλέον φόροι σε συνδυασμό με τις πρόσφατες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών που εμμέσως (δια του ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος) προσδιορίζουν τις "συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης" στα 213 ευρώ μηνιαίως δεν συνιστούν ασφαλώς τα πλέον αξιόπιστα εχέγγυα διόγκωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης με τους υπεσχημένους δια του νέου κρατικού προϋπολογισμού ρυθμούς.

Φόβοι για τον τουρισμό

Πέραν όμως της ιδιωτικής κατανάλωσης, στον ίδιο ή και μεγαλύτερο βαθμό υπεραισιόδοξα είναι στην πλειονότητά τους και τα υπόλοιπα μεγέθη τα οποία απαρτίζουν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ή έστω συνδέονται με τη γενικότερη πορεία του. Στον χώρο του τουρισμού, για παράδειγμα, ο οποίος απεδείχθη ζωτικής σημασίας στο να σταθεί στα πόδια της η οικονομία στα χρόνια της ύφεσης αλλά και μετά, οι ξενοδόχοι έχουν πρόσφατα διατυπώσει φόβους περί "διόρθωσης" της τουριστικής κίνησης. Κάτι τέτοιο, όσο κι αν θεωρείται πρόωρο να χαρακτηριστεί ως βάσιμος φόβος, δεν είναι εκτός λογικής, ειδικά μετά από διαρκή άνοδο επτά ετών και με αρνητικές εξελίξεις στον χώρο. Όπως ενδεικτικά με την Thomas Cook Germany να προχωρά προ εβδομάδας στην ακύρωση όλων των ταξιδιών του 2020 ή τη "δαμόκλειο σπάθη" του Brexit. Παρά ταύτα, το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει για το επόμενο έτος μια ταχύτερη του φετινού 4,9% αύξηση των εξαγωγών ελληνικών αγαθών και υπηρεσιών, και πιο συγκεκριμένα σε ποσοστό ίσο με 5,1%.

Στο ίδιο υπεραισιόδοξο μήκος κύματος κινούνται και οι προβλέψεις για επενδύσεις. Ανάλογα υπεραισιόδοξες με την εκτίμηση που διατύπωνε προ ολίγων μηνών η κυβέρνηση πως μέσα στις επόμενες 37 ημέρες, δηλαδή έως το τέλος του έτους θα έχουν πιάσει δουλειά οι μπουλντόζες στο Ελληνικό ότι είναι και οι προβλέψεις για έκρηξη επενδύσεων που θα κατοπτρίζονται σε αυξημένο σε διψήφιο ποσοστό και συγκεκριμένα κατά 13,4% ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου.

Συνάρτηση της όποιας επίτευξης ή μη των ως άνω στόχων είναι και η προβλεπόμενη για το 2020 υποχώρηση του ποσοστού της ανεργίας στο 15,6% το επόμενο έτος από 17,4% φέτος. Και ως επιστέγασμα της υπεραισιοδοξίας του προϋπολογισμού, μόλις 24 ώρες μετά την εκτίμηση της Κομισιόν για ανάπτυξη στο 1,8% το 2019 και στο 2,3% το επόμενο έτος, το κείμενο του προϋπολογισμού προβλέπει 2% και 2,8% αντίστοιχα.

Οι εξωγενείς παράγοντες

Πέραν όμως των προαναφερθέντων κινδύνων οι οποίοι προσδίδουν υψηλό βαθμό επισφάλειας στις προβλέψεις όσον αφορά τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας για το 2020, θα πρέπει να προστεθούν και άλλοι παράγοντες, τόσο "ενδογενείς", όπως είναι λ.χ. η ενδημική έλλειψη ρευστότητας λόγω κόκκινων δανείων, όσο και "εξωγενείς", όπως είναι η αβεβαιότητα που κυριαρχεί στο διεθνές περιβάλλον. Ειδικά δε οι τελευταίοι δεν είναι ούτε λίγοι ούτε ασήμαντοι. Και βέβαια δεν διέλαθαν της προσοχής των συντακτών του προϋπολογισμού. Έτσι, στη σελίδα 35 της εισηγητικής έκθεσής του αναφέρονται η “τυχόν περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων και του εμπορικού προστατευτισμού”, μια "τυχόν δυσμενής έκβαση των διαπραγματεύσεων για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση", ακόμη και "νέες παγκόσμιες γεωπολιτικές εντάσεις" ή και μια "νέα πυροδότηση της προσφυγικής κρίσης". Αλλά και οι τυχόν "δυσμενείς αλλαγές στις προτιμήσεις των επενδυτών" που αναφέρονται δεν θα έχουν μόνο άμεσες επιπτώσεις στη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας, αλλά ακόμη και δημοσιονομικές επιπτώσεις τουλάχιστον στο σκέλος των ελληνικών κρατικών ομολόγων. Με έμμεσες επιπτώσεις στη διαχείριση του δημόσιου χρέους και στις δαπάνες για τόκους. Και με τον φαύλο κύκλο στον οποίο εμπλέκονται το υψηλό δημόσιο χρέος, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και οι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες, να καθιστά επιβεβλημένες κάποιες αλλαγές στην ασκούμενη οικονομική πολιτική, με αιχμή του δόρατος την άμεση ανατροπή των δεσμεύσεων για τα δυσβάστακτα πρωτογενή πλεονάσματα, προκειμένου να μπορεί να δημιουργηθεί ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος για ανάπτυξη, και, βεβαίως, για κοινωνική πολιτική.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL