"Ο νέος νόμος επικεντρώνεται στο παιδί και το κατοχυρώνει σε κάθε του βήμα". Το νέο πλαίσιο για την αναδοχή και υιοθεσία, που ανοίγει τον δρόμο για να φύγουν τα παιδιά από τα ιδρύματα, παρουσίασε χθες η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου. Κατά την ημερίδα που έγινε στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, παρουσίασε και εξήγησε τις νέες διαδικασίες, οι οποίες μειώνουν κατά πολύ τον χρόνο αναμονής, αλλά και εγγυώνται την ασφάλεια για το παιδί.
Η ημερίδα έγινε με αφορμή την επικείμενη ψηφιακή εφαρμογή του νόμου. Εντός των επόμενων ημερών ενεργοποιείται η πλατφόρμα anynet.gr και ανοίγουν τα ηλεκτρονικά μητρώα για αναδοχή και υιοθεσία, όπου θα καταχωρούνται οι ηλεκτρονικοί φάκελοι παιδιών και ενδιαφερόμενων για αναδοχή - υιοθεσία, ώστε να μην "υπάρχουν φάκελοι που χάνονται και δεν ξέρουμε πού βρίσκονται", όπως επισημάνθηκε.
Μόλις ενάμιση μήνα... καθυστέρηση
Με τον νέο νόμο για την αναδοχή και την υιοθεσία θα απαιτούνται από οκτώ έως δώδεκα μήνες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η μείωση του χρόνου οφείλεται στην ψηφιοποίηση όλων των σταδίων της διαδικασίας και στη διεύρυνση του αριθμού των κοινωνικών λειτουργών. Από εκεί που περίμεναν ακόμη και δύο ή τρία χρόνια οι υποψήφιοι ανάδοχοι και θετοί γονείς να βρεθεί ένας ή μία από τους ελάχιστους διαθέσιμους κοινωνικούς λειτουργούς για να εκκινήσει η διαδικασία, πλέον στη χειρότερη περίπτωση θα περιμένουν έναν έως ενάμιση μήνα!
"Οι κοινωνικοί λειτουργοί ήταν περιορισμένοι. Η λύση δόθηκε με τη μετεξέλιξη του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας (ΣΚΛΕ) σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Ο ΣΚΛΕ έχει περιφερειακά τμήματα σε όλη τη χώρα και έτσι η δεξαμενή μεγάλωσε κατά πολύ. Οπότε, όταν το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας δεν έχει κοινωνική λειτουργό, θα αναλαμβάνει ο ΣΚΛΕ" σημείωσε η Θ. Φωτίου. Ως προς τη διαδικασία ανέφερε ότι "ο φορέας στον οποίο θα υποβάλλεται το αίτημα για την κοινωνική έρευνα, σε περίπτωση που δεν έχει διαθέσιμο κοινωνικό λειτουργό, θα πρέπει να το δηλώσει εντός δεκαπέντε ημερών. Στη συνέχεια αποστέλλεται αίτημα στον ΣΚΛΕ που πρέπει εντός δεκαπέντε ημερών να στείλει κοινωνικό λειτουργό".
Η αν. υπουργός αναφέρθηκε συνολικά στα βήματα που πρέπει να γίνουν από τους ενδιαφερόμενους. "Πρώτα υποβάλλετε την ηλεκτρονική αίτηση ενδιαφέροντος, είτε από το σπίτι σας, είτε από τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας των Περιφερειών (ΚΚΠΠΑ). Στην αίτηση συμπληρώνετε όσα πεδία δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλλετε κάποια δικαιολογητικά". Απευθυνόμενη σ' εκείνο το σημείο στους υπαλλήλους των ΚΚΠΠΑ, τους προέτρεψε να ενθαρρύνουν τον κόσμο που ξεκινά τις διαδικασίες. "Χρειάζονται αρκετά βήματα και ο κόσμος χρειάζεται στήριξη".
Εκπαίδευση των ενδιαφερόμενων
Ακολουθεί η κοινωνική έρευνα, όπου γίνεται έλεγχος των δικαιολογητικών από τους κοινωνικούς λειτουργούς. "Μόλις πάει η αίτηση στα ειδικά μητρώα, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται να παρακολουθήσει σχετικά σεμινάρια. 'Καλά', θα ρωτήσει κάποιος, 'στους βιολογικούς γονείς κάνετε σεμινάριο;'. Κατ' αρχάς, νομίζω πως θα 'πρεπε. Όσοι είμαστε βιολογικοί γονείς γνωρίζουμε ότι θα ήταν καλό να μας είχαν πει πολλά πράγματα όταν κάναμε παιδί. Στην προκειμένη, τα παιδιά αυτά έχουν περάσει διά πυρός και σιδήρου. Είναι παιδιά που πολλά έχουν βρεθεί σε κακοποιητικό περιβάλλον. Οπότε, πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη ενημέρωση ώστε να τα κατανοήσει ο γονιός. Στη συνέχεια, θα πάρει τη βεβαίωση της επιτυχούς παρακολούθησης και η αίτησή του από το ειδικό μητρώο μεταφέρεται στο εθνικό".
Αντίστοιχη είναι η διαδικασία για το παιδί. "Μέσα σε 48 ώρες από την ώρα που μπήκε στο ίδρυμα ή εγκαταλείφθηκε σε μαιευτήριο ή νοσοκομείο πρέπει να γίνει ο ηλεκτρονικός του φάκελος, που θα περιλαμβάνει στοιχεία όπως η καταγωγή, η κατάσταση της υγείας του, πού βρέθηκε κ.λπ.". Για τα υφιστάμενα παιδιά, η Θ. Φωτίου τόνισε ότι δίνονται τρεις μήνες περιθώριο στα ιδρύματα να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους στο ειδικό μητρώο ανηλίκων, διαφορετικά προβλέπεται ποινή που τα υποχρεώνει να αναστείλουν τη λειτουργία τους.
"Δεν χρειάζονται ψέματα, είναι πράξη περηφάνιας"
Ο φάκελος του παιδιού θα είναι προσβάσιμος σε αυτό όταν ενηλικιωθεί. "Αλλάζουν ραγδαία τα ήθη και έθιμα της χώρας. Η υιοθεσία, όπως και η αναδοχή, δεν είναι μια κρυφή πράξη. Δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να λέμε ψέματα. Είναι μια πράξη περηφάνιας", όπως και "δεν είναι θέμα της τηλεόρασης να ψάχνεις τις ρίζες σου".
Η ενημέρωση των συστημάτων είναι συνεχής. "Όταν θα διαπιστωθεί, για παράδειγμα, ότι η κατάσταση και οι ανάγκες του παιδιού ταιριάζουν με τις δυνατότητες του ενδιαφερόμενου, γίνεται η γνωριμία μεταξύ των δύο πλευρών και ξεκινά η περίοδος προσαρμογής". Σημειώνεται ότι χάρη στα εθνικά μητρώα εξασφαλίζεται ότι ο κάθε υποψήφιος ανάδοχος ή θετός γονέας μπορεί να βρει το παιδί που περιμένει ανάμεσα σε όλα τα παιδιά που αναζητούν οικογένεια σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας, ανεξάρτητα από το πού έχει υποβάλει την αίτησή του. Στη συνέχεια, συντάσσεται η έκθεση από τον κοινωνικό λειτουργό για την περίοδο προσαρμογής και, εφόσον είναι θετική, η αναδοχή ολοκληρώνεται με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης. Για την υιοθεσία δρομολογείται η νομική διαδικασία για να ληφθεί η σχετική δικαστική απόφαση.
Καταλήγοντας, η Θ. Φωτίου τόνισε ότι με το νέο σύστημα, πέρα από τις διαδικασίες που γίνονται πιο εύκολες, σύντομες και αξιόπιστες, είναι πολύ σημαντικό ότι θα μπορέσει επιτέλους το κράτος να αποκτήσει εικόνα για τον αριθμό των παιδιών που βρίσκονται σήμερα στα ιδρύματα. Για την ώρα, απλώς, εικάζεται ότι είναι περίπου 2.500...
