Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
Επιτροπή κατα των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης / Σκιές αυθαιρεσίας στην Ελλάδα του 2018
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επιτροπή κατα των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης / Σκιές αυθαιρεσίας στην Ελλάδα του 2018

Έλλειψη προσωπικού στα ψυχιατρικά ιδρύματα, κακές συνθήκες κράτησης στους χώρους κράτησης μεταναστών και αιτούντων άσυλο και καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις στην Τουρκία μέσω Έβρου, αλλά και για αστυνομική βία εντός των χώρων κράτησης, διαπιστώνει η αντιπροσωπεία της Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης Μεταχείρισης (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης, που επισκέφθηκε τη χώρα μας πριν από ένα μήνα (10-19 Απριλίου 2018).

Οι προκαταρκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής, έπειτα από έρευνα εννέα ημερών, δημοσιεύονται μετά από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, έως ότου κατατεθεί η πλήρης έκθεση από την Επιτροπή CPT.

Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων επισκέφθηκε το ΨΝΑ Δρομοκαΐτειο, την Ψυχιατρική Κλινική του Ευαγγελισμού, την Ψυχιατρική Κλινική του Νοσοκομείου Γεννηματά, την Ψυχιατρική Κλινική του Σωτηρία, τη Νευρολογική Ψυχιατρική Κλινική Βριλησίων, το Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού.

Από τα κέντρα κράτησης μεταναστών και αιτούντων επισκέφθηκαν την Αμυγδαλέζα στην Αττική, το Φυλάκιο στον Έβρο, τη Μόρια στη Λέσβο και την Πύλη στην Κω, καθώς και τα αστυνομικά τμήματα Δραπετσώνας, Κολωνού και Ομόνοιας, τα τμήματα συνοριακής φύλαξης Φερών, Διδυμοτείχου / Ισαάκιο, Ορεστιάδας / Ν. Χειμονίου και Σουφλίου.

Ασθενείς δεμένοι λόγω έλλειψης προσωπικού

Σύμφωνα με τις πρώτες αυτές παρατηρήσεις, η αντιπροσωπεία καταγράφει το γενικότερο πρόβλημα έλλειψης προσωπικού και πόρων, πράγμα που καθιστά τις συνθήκες περίθαλψης δύσκολες για τους ασθενείς και το προσωπικό και επικαλείται το άρθρο 8 παράγραφος 5 της σύμβασης, με το οποίο καλεί τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν την πρόληψη της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας και να σταματήσουν αμέσως οι δυσμενείς πρακτικές στις ψυχιατρικές δομές.

Την ίδια ώρα στα περισσότερα ψυχιατρικά ιδρύματα η αντιπροσωπεία της Επιτροπής διαπιστώνει ότι "το κλίμα ήταν χαλαρό, ειδικά σε εγκαταστάσεις όπου οι ασθενείς απολάμβαναν γενικά ένα λιγότερο περιορισμένο περιβάλλον, ενώ οι ασθενείς μιλούσαν θετικά για τις συνθήκες κράτησης και τη στάση του προσωπικού". Ωστόσο σε ορισμένες δομές, όπως σημειώνεται, παρατηρούνται ανεπαρκείς δραστηριότητες των ασθενών σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και κάποια μεμονωμένα περιστατικά ασθενών που ισχυρίστηκαν λεκτική βία και απαράδεκτη συμπεριφορά εκ μέρους του προσωπικού.

Στα γενικά συμπεράσματα διαπιστώθηκε "παρατεταμένη χρήση των συστημάτων συγκράτησης και καθήλωσης ασθενών λόγω έλλειψης προσωπικού, έλλειψης κατάλληλης κατάρτισης του προσωπικού σχετικά με τους περιορισμούς και έλλειψης αυστηρών κριτηρίων για τη χρήση των μεθόδων περιορισμού ασθενών στα διεθνή πρότυπα".

Συγκεκριμένα, αναφερόμενη στο Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, η αντιπροσωπεία διαπίστωσε "κατάχρηση της πρακτικής των λεγόμενων ‘μπλε’ ή προστατευτικών κελιών που αποσκοπούν στην αποφυγή αυτοτραυματισμού ή βλάβη σε άλλους", ενώ παρατήρησε ότι "οι ασθενείς τοποθετούνται σε αυτά τα κελιά για περιόδους αρκετών ημερών, απογυμνώνονται και αφήνονται χωρίς επίβλεψη για ώρες".

Επ’ αυτού η Επιτροπή επισημαίνει ότι η μεταφορά των ασθενών σε ψυχιατρική κλινική δεν θα πρέπει να γίνεται από την αστυνομία, αλλά από ειδικευμένο προσωπικό περίθαλψης. "Μαρτυρίες ασθενών καταγγέλλουν χρήση χειροπεδών, βία και παρατεταμένη αναμονή κατά τη μεταφορά των ασθενών στις ψυχιατρικές κλινικές από την αστυνομία".

Επιπλέον διαπιστώθηκε υπερπληθυσμός στις τρεις ψυχιατρικές μονάδες γενικών νοσοκομείων, όπου ασθενείς είναι τοποθετημένοι στον διάδρομο για παρατεταμένες περιόδους και έλλειψη προσωπικού.

Επαναπροωθήσεις και αστυνομική βία

Κατά την επίσκεψη της αντιπροσωπείας σε χώρους κράτησης μεταναστών και αιτούντων άσυλο δέχθηκαν καταγγελίες που αφορούσαν αστυνομική βία κατά κρατουμένων αλλά και βίαιες και παράνομες επαναπροωθήσεις (pushbacks) στον Έβρο. Σε αυτό το σημείο, στις παρατηρήσεις υπενθυμίζεται το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δηλαδή η υποχρέωση να μην αποστέλλεται άτομο σε χώρα όπου υπάρχουν βάσιμοι λόγοι ότι θα διατρέχουν πραγματικό κίνδυνο να υποστούν βασανιστήρια ή κακομεταχείριση.

Επιπλέον η αντιπροσωπεία διαπίστωσε ότι τα ασυνόδευτα παιδιά βρίσκονταν ακόμη υπό την αιγίδα της "προστατευτικής επιμέλειας", γι’ αυτό και υπενθυμίζει τη θέση της CPT, σύμφωνα με την οποία τα παιδιά δεν πρέπει να στερούνται της ελευθερίας τους και των δικαιωμάτων τους.

Για τις συνθήκες κράτησης στην περιοχή του Έβρου και κυρίως στο Φυλάκιο η αντιπροσωπεία περιγράφει ότι οι χώροι κράτησης ήταν υπερπλήρεις και οι συνθήκες διαβίωσης σε κάποια κέντρα κράτησης "απαράδεκτες". Συγκεκριμένα, "η αντιπροσωπεία είδε 95 αλλοδαπούς -συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών με μικρά παιδιά, ασυνόδευτους ανηλίκους, έγκυες γυναίκες και ενήλικους άνδρες- να κρατούνται σε περίπου 1 τ.μ. κατοίκου ανά άτομο, με εξαιρετικά χαμηλή υγιεινή και με ελάχιστη πρόσβαση στην υπαίθρια άσκηση, δηλαδή μόνο για 10 έως 20 λεπτά την ημέρα".

Καλές συνθήκες βρήκε στα κέντρα της Αμυγδαλέζας και της Πύλης, στις Φέρες και στο Σουφλί, συμπεριλαμβανομένης της παροχής ημερήσιας υπαίθριας άσκησης, και χαιρετίζει το γεγονός ότι εφαρμόζεται ένα καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας των κρατουμένων σε αυτά τα κέντρα. Ως θετικό γεγονός καταγράφει την πλήρη πρόσβαση των κρατουμένων στα κινητά τους τηλέφωνα στην Αμυγδαλέζα, χάρη σε ένα πιλοτικό έργο.

Αντιθέτως διαπιστώθηκαν δυσμενείς συνθήκες κράτησης στη Μόρια, στον Κολωνό, στην Ομόνοια, στο Φυλάκιο και στο Ισαάκιο.

Στις παρατηρήσεις της η επιτροπή σημειώνει ότι ο αριθμός των κρατουμένων ανά πάσα στιγμή σε οποιοδήποτε αστυνομικό τμήμα δεν πρέπει να υπερβαίνει την χωρητικότητα του χώρου και ότι οι αλλοδαποί να κρατούνται σε αξιοπρεπείς και καθαρές υλικές συνθήκες. Επιπλέον πρέπει όλοι να έχουν το δικό τους κρεβάτι και τα ευάλωτα άτομα πρέπει να μεταφερθούν αμέσως στις κατάλληλες ανοικτές εγκαταστάσεις υποδοχής.

Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής (CPT) μπορεί στις πρώτες παρατηρήσεις να σημειώνει ότι αναγνωρίζει τις δυσμενείς συνθήκες και τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα, ωστόσο ζητάει από τις ελληνικές αρχές ανθρώπινη μεταχείριση και αξιοπρέπεια για τους κρατουμένους μετανάστες και αιτούντες άσυλο, γεγονός για το οποίο απαιτείται επ’ αυτού συντονισμένη δράση από όλα τα αρμόδια υπουργεία.

Η τελική έκθεση θα διαβιβαστεί στις ελληνικές αρχές στο προσεχές μέλλον, ενώ, όπως σημειώνεται, οι πληροφορίες και τα σχόλια που παρέχονται σε απάντηση των παρατηρήσεων της αντιπροσωπείας της Επιτροπής CPT θα ληφθούν πλήρως υπόψη κατά την κατάρτιση της έκθεσης επίσκεψης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL