ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Τα χρόνια που πέρασαν, ένα από τα μείζονα επιχειρήματα των οπαδών των Συμβουλίων Ιδρυμάτων, στην προσπάθεια τους να καθιερώσουν το θεσμό αυτό στη χώρα μας, ήταν ότι οι 22 από τις 26 χώρες της Ευρώπης τον είχαν ήδη υιοθετήσει. Μας δήλωναν με άλλα λόγια, απλοί μιμητές ευρωπαϊκών πρακτικών. Να όμως που οι απλοί μιμητές, φαίνεται ότι μιμούνται μόνον όσα κάθε φορά, τους συμφέρουν. Έτσι, με πρωτοβουλία κάποιων Προέδρων Συμβουλίων Ιδρυμάτων (των Πανεπιστημίων Ιωαννίνων, Κρήτης, Θεσσαλίας) ή Αναπληρωτών Προέδρων (ΕΚΠΑ, ΑΠΘ) συγκλήθηκε στις 31 Μαρτίου …Σύνοδος Προέδρων Συμβουλίων στην Αθήνα. Το ότι σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν υπάρχει ανάλογος θεσμός, διόλου δεν φαίνεται να ενοχλεί αυτούς τους à la carte ευρωπαϊστές. Σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν έχει λειτουργήσει ένας θεσμός παράλληλος προς τη Σύνοδο των Πρυτάνεων. Στην Ελλάδα και μόνο στην Ελλάδα, επιχειρείται η ανοιχτή υπονόμευσή της Συνόδου των Πρυτάνεων με την ανάπτυξη ενός παράλληλου και κατ' ανάγκην ανταγωνιστικού συστήματος. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι Σύνοδοι Πρυτάνεων (ανεξάρτητα από τη θεσμική υπόστασή τους) αποτελούν την επίσημη συλλογική και συνολική έκφραση των πανεπιστημίων σε εθνικό επίπεδο. Οι Σύνοδοι Πρυτάνεων αποτελούν τους επίσημους συνομιλητές με το Υπουργείο Παιδείας για όλα τα θέματα που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση. Οι Σύνοδοι των Πρυτάνεων αποτελούν τα συλλογικά μέλη της EUA - European University Association. Πουθενά δεν υπάρχουν Σύνοδοι Προέδρων Συμβουλίων.
Το ότι χώρος τέλεσης της Συνόδου Προέδρων Συμβουλίων ορίστηκε το …Υπουργείο Παιδείας, αποτελεί εκείνη ακριβώς τη «λεπτομέρεια», που προσδίδει στο παραπάνω όργανο τον πραγματικό του χαρακτήρα. Ούτε τα προσχήματα –συστατικό στοιχείο του αστικού πολιτισμού- δεν νοιάζονται να περισώσουν.
Τα χρόνια που πέρασαν, οι οπαδοί των Συμβουλίων κατηγόρησαν εμάς, τους αρνητές αυτού του ολιγαρχικού θεσμού, ότι δεν σεβόμαστε τον νόμο. Ποιόν νόμο, όμως, σέβονται αυτοί οι ίδιοι, όταν με σαφήνεια, η παράγραφος 18(β) του άρθρου 8 του ν.4009/11 ορίζει ότι ο πρύτανης εκπροσωπεί το κάθε ίδρυμα δικαστικά αλλά και εξωδίκως. Με άλλα λόγια, μόνον ο πρύτανης έχει το δικαίωμα να εκπροσωπήσει το ίδρυμα του προς τα έξω. Οποιοσδήποτε άλλος το επιχειρήσει, διαπράττει το αδίκημα της αντιποίησης αρχής. A la carte ευρωπαϊστές, à la carte νομοταγείς…
Το ότι Αναπληρωτής Πρόεδρος Συμβουλίου είναι -ως Πρόεδρος Τμήματος- και μέλος της Συγκλήτου διόλου δεν τους ενοχλεί. Δεν τους ενοχλεί, δηλαδή, ότι ο ελεγχόμενος είναι και ελεγκτής, εφόσον σύμφωνα με τον νόμο, το Συμβούλιο ελέγχει τη Σύγκλητο. Ούτε τη βασική αρχή του φιλελεύθερου πολιτισμού περί εξισορρόπησης των οργάνων και αμοιβαίου αλληλοελέγχου δεν νοιάζονται να περισώσουν.
Όλα τα παραπάνω γράφονται με ένα μέλημα. Όχι να υπερασπιστούν άκριτα τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, της οποίας τα ατοπήματα –για να το πω κομψά- ιδιαίτερα μετά την απομάκρυνση της Διαμαντοπούλου, περισσεύουν. Αλλά για να σταματήσει η ωμή επέμβαση του Υπουργείου στη δημοκρατική ύπαρξη και ζωή των Πανεπιστημίων. Μια επέμβαση που τούτη τη φορά, ενδύεται το μανδύα των εκλεγμένων Συμβουλίων Ιδρυμάτων. Αν αυτήν την επέμβαση δεν τη σταματήσουμε, είτε από αδιαφορία, είτε γιατί ως γνήσιοι «επαναστάτες» δεν πολυδίνουμε σημασία σε αντιθέσεις κορυφής, τότε θα είμαστε άξιοι-ες της μοίρας μας. Και τότε ο Γιάννης ο Παντής δεν θα συμβολίζει μόνον αυτόν που τιμωρείται γιατί «δεν συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις», αλλά θα είναι ο πρώτος που θα ακολουθήσουμε αναπότρεπτα όλοι-ες εμείς.
