Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Μερική αποχώρηση από τη συμφωνία για τα πυρηνικά
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μερική αποχώρηση από τη συμφωνία για τα πυρηνικά

Ένα νέο πλην άδηλο και άκρως απρόβλεπτο κεφάλαιο στη σαραντάχρονη πολυκύμαντη συγκρουσιακή σχέση της Δύσης με το Ιράν εγκαινιάζει εκ των πραγμάτων η χτεσινή απόφαση της Τεχεράνης να αποχωρήσει μερικώς από την πολυμερή συμφωνία του 2015 που ρύθμιζε τα του πυρηνικού προγράμματός της και κυρίως περιόριζε την ικανότητά της να παράγει πυρηνικό καύσιμο για μια δεκαπενταετία.

Η σχετική απόφαση κοινοποιήθηκε αιφνιδίως και επισήμως στους πρεσβευτές των πέντε εκ των έξι χωρών που την έχουν προσυπογράψει (Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) και συνιστά την πρώτη ουσιαστική αντίδραση του Ιράν στην περυσινή απόφαση του Τραμπ να αποσύρει μονομερώς την "υπογραφή" των ΗΠΑ, ανοίγοντας εκ νέου τον κύκλο της αντιπαράθεσης και επιβάλλοντας απρόκλητα ένα νέο "πακέτο" σκληρών κυρώσεων.

Το ότι η ιρανική απόφαση κοινοποιήθηκε την ημέρα που ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο επισκεπτόταν το γειτονικό Ιράκ, όπου κυριαρχεί πολιτικά το φίλα προσκείμενο στην Ισλαμική Δημοκρατία σιιτικό στοιχείο, αλλά και λίγες ημέρες μετά την απόφαση της Ουάσιγκτον να στείλει στρατηγικά βομβαρδιστικά της στη Μέση Ανατολή, μαρτυρούν τη στόχευση των μηνυμάτων που θέλει να στείλει στον κόσμο η Τεχεράνη. Η δημόσια αναγγελία της απόφασης από τον πρόεδρο Χασάν Ροχανί σε τηλεοπτικό διάγγελμά του έγινε ακριβώς ένα χρόνο μετά την απόφαση Τραμπ για μονομερή και πλήρη απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία παρά την ομόφωνη αντίδραση των άλλων συμβαλλομένων μερών.

Ωστόσο, πολύ πιο οξύνους, ο Ρουχανί δεν ακολούθησε τον απλοϊκό δρόμο του Αμερικανού Προέδρου που ήλπιζε ότι τινάζοντας στον αέρα τη συνθήκη ο κόσμος και οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα συντάσσονταν αδιαμαρτύρητα στο πλευρό του. Αντίθετα, ο Ιρανός Πρόεδρος ενημέρωσε τους υπόλοιπους συμβαλλόμενους, στοχεύοντας ειδικά στους Ευρωπαίους, ότι προτίθεται να κάνει μερικά προσεκτικά βαθμονομημένα βήματα έτσι ώστε εντός 60 ημερών οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να επιλέξουν αν θα υποκύψουν στις απαιτήσεις του Τραμπ για πλήρη ευθυγράμμιση με τη σκληροπυρηνική γραμμή του ή αν θα σώσουν εμπράκτως τη συμφωνία συνεχίζοντας να προμηθεύονται πετρέλαιο από το Ιράν κατά παράβαση των μονομερών αμερικανικών κυρώσεων.

"Το μονοπάτι που έχουμε επιλέξει σήμερα δεν είναι ο δρόμος του πολέμου, είναι ο δρόμος της διπλωματίας. Αλλά της διπλωματίας με μια νέα γλώσσα και μια νέα λογική" είπε χαρακτηριστικά στο διάγγελμά του ο Ιρανός Πρόεδρος. Αν και είναι ακόμη νωρίς για να αξιολογηθεί η οποιαδήποτε αμερικανική αντίδραση, από τις δηλώσεις του αρχηγού του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο μπορεί να καταλάβει κανείς ότι η ιρανική κίνηση μάλλον αιφνιδίασε την Ουάσιγκτον. "Σκόπιμα διφορούμενη" χαρακτήρισε την κίνηση της Τεχεράνης ο Πομπέο και από το Λονδίνο, όπου πέταξε μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψή του στη Βαγδάτη, είπε ότι "πρέπει να περιμένουμε για να δούμε ποιες πραγματικά θα είναι οι ενέργειες του Ιράν".

"Πάρτε αποφάσεις"

Η παραπάνω προτροπή θα μπορούσε να συμπυκνώνει την απώτερη επιδίωξη της απόφασης της ιρανικής ηγεσίας και αυτό διότι: Το Ιράν θα αρχίσει εκ νέου να δημιουργεί αποθέματα ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού και βαρέος ύδατος, τις "πρώτες ύλες" που χρησιμοποιούνται στους πυρηνικούς αντιδραστήρες, ανάμεσά τους και εκείνου που θεωρητικά μπορεί να "δώσει" στους Ιρανούς επιστήμονες πλουτώνιο για χρήση σε ατομική βόμβα. Αν οι Ευρωπαίοι αποτύχουν να αντισταθμίσουν τις μονομερείς αμερικανικές κυρώσεις, το Ιράν θα επαναλάβει τις εργασίες κατασκευής του πυρηνικού αντιδραστήρα του Αράκ, ο οποίος έκλεισε και οι κύριες εγκαταστάσεις του αποσυναρμολογήθηκαν στη βάση των προβλέψεων της συμφωνίας.

Το επόμενο πιθανό βήμα θα είναι πολύ πιο σοβαρό: Αν οι Ευρωπαίοι δεν βρουν τρόπο να βοηθήσουν το Ιράν να "δρέψει τα κοινά οφέλη" ειδικά στον τομέα του πετρελαίου και των τραπεζικών συναλλαγών, εντός εξήντα ημερών η χώρα θα τερματίσει τους περιορισμούς που αφορούν στα επίπεδα εμπλουτισμού ουρανίου. Σημειωτέον ότι επί του παρόντος το Ιράν μπορεί να εμπλουτίζει μικρές μόνον ποσότητες του μετάλλου, σε επίπεδο ώς και 3,67%, που είναι επαρκές για την χρήση του ως καυσίμου σε πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, όχι όμως και για ανάπτυξη πυρηνικού όπλου. Το Ιράν είναι σε θέση να ξαναρχίσει τη διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου σε ποσοστό 20% σε διάστημα μόνο τεσσάρων ημερών, είπε εν είδει προειδοποίησης ο πρόεδρος του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας της χώρας Αλί Ακμπάρ Σαλεχί.

Από τη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ διευκρίνισε ότι η απόφαση για αποχώρηση από τα δύο άρθρα της συμφωνίας (26 και 36) σχετίζεται με τις νέες κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ στις 4 Μαΐου. Η Τεχεράνη, υπογράμμισε ο Ζαρίφ, εγγυάται τη διατήρηση της συμφωνίας εφόσον οι ευρωπαϊκές χώρες που την έχουν προσυπογράψει τηρήσουν από την πλευρά τους τις υποχρεώσεις τους. "Τα μέτρα τα οποία αναστείλαμε σε σχέση με τα άρθρα 26 και 36 σχετίζονται με τις νέες κυρώσεις που επέβαλαν οι Αμερικανοί στις 4 Μαΐου. Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις των άρθρων αυτών δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν". Με την σειρά του το Κρεμλίνο απέδωσε την ευθύνη για την απόφαση της ιρανικής ηγεσίας στις αμερικανικές πιέσεις.

Πάντως, για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, που έσπευσε να κάνει δηλώσεις, τα πράγματα είναι απλά: Το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει ποτέ στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, επανέλαβε για πολλοστή φορά. "Σήμερα το πρωί, καθώς ερχόμουν εδώ, άκουσα ότι το Ιράν σκοπεύει να συνεχίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα", ανέφερε σε ομιλία του με την ευκαιρία της ημέρας μνήμης για τους στρατιώτες που σκοτώθηκαν εν ώρα καθήκοντος και των θυμάτων επιθέσεων. "Θα συνεχίσουμε να πολεμάμε αυτούς που θέλουν να μας σκοτώσουν" συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL