Η Ισπανία οδηγείται στις βουλευτικές εκλογές της 28ης Απριλίου σε ένα κλίμα πρωτοφανούς πόλωσης από τις δυνάμεις της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, που προσπαθούν να επιβάλουν την αντιδραστική, εθνικιστική και σχεδόν νεοφασιστική ατζέντα τους εναντίον της κυβέρνησης του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, της Αριστεράς και των Καταλανών εθνικιστών. Στην Καταλωνία, το κλίμα δηλητηριάζεται από τη δίκη των Καταλανών ηγετών στη Μαδρίτη, με βαριές κατηγορίες, που προβλέπουν ποινές κάθειρξης 35 ετών, ενώ η Αριστερά καταναλώνεται σε μια αυτοκαταστροφική πολιτική εσωτερικών διαξιφισμών, μικροτήτων, μικροκομματικών συμφερόντων και παραγοντισμών που δεν έχουν σχέση με τη δυναμική και κινηματική εικόνα της, που είχε αναδείξει το Unidos Podemos σε μεγάλο πρωταγωνιστή της απομάκρυνσης της Δεξιάς και των αλλαγών που προώθησε στηρίζοντας τη σύντομη οκτάμηνη ισπανική άνοιξη της κυβέρνησης Σάντσεθ.
Το Podemos, η Ενωμένη Αριστερά και το περιβαλλοντολογικό Equo είχαν υπογράψει τον προηγούμενο Μάιο μια συμφωνία κοινής καθόδου στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά από τότε η έκρηξη σημαντικών διαφωνιών και αποχωρήσεων από το Podemos ανέτρεψε πολλούς από τους κοινούς στόχους των τριών αυτών κομμάτων.
Η Ενωμένη Αριστερά θα πραγματοποιήσει την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου εσωτερικό δημοψήφισμα για να αποφασίσει εάν θα κατέβει στις βουλευτικές εκλογές μαζί με το Podemos, συνοδεύοντας την ψηφοφορία με την πρόταση του κοινού προγράμματος, που θα πρέπει ακόμη να διαμορφωθεί.
Το γεγονός ότι οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δίνουν στο Unidos Podemos και στα συνεργαζόμενα ψηφοδέλτια περίπου το 15% (από το 21% των βουλευτικών εκλογών του 2016), οδηγεί σε μια περισσότερο σκληρή αντιπαράθεση ανάμεσα στο Podemos και στην Ενωμένη Αριστερά για τις υποψηφιότητες σε εκλέξιμες θέσεις, δεδομένου ότι στην Ισπανία όλες οι εκλογές γίνονται με λίστα, χωρίς καμία δυνατότητα επιλογής από τους ψηφοφόρους με σταυρό ή άλλο σύστημα. Το Podemos πραγματοποίησε προκριματικές εκλογές στις 23 Νοεμβρίου του 2018 και έχει έτοιμες τις υποψηφιότητές του, ή μεγάλο τμήμα τους, εάν υπολογίσει κανείς και την αποχώρηση του Ινίχο Ερεχόν στις 17 Ιανουαρίου, στην επέτειο των πέντε χρόνων από την ίδρυση του Podemos, όπως και την αποχώρηση άλλων στελεχών.
Η Ενωμένη Αριστερά φαίνεται ότι απαιτεί τουλάχιστον τρεις από τις δέκα πρώτες θέσεις των ψηφοδελτίων στις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Έως την 1η Μαρτίου θα πρέπει να έχουν κατατεθεί οι υποψηφιότητες για τη διαμόρφωση των ψηφοδελτίων, με τα ονόματα να επιλέγονται από τις προκριματικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα με το δημοψήφισμα για τη συνεργασία με το Podemos. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει συμφωνηθεί η συνεργασία με το Podemos για να αποφευχθούν αντιπαραθέσεις για τη διαμόρφωση των ψηφοδελτίων. Τα αποτελέσματα των εσωτερικών αυτών εκλογών θα ανακοινωθούν στις 12 Μαρτίου.
Η ενωτική πρόκληση για Ιγκλέσιας και Γκαρθόν
Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς τα δύο κόμματα της ισπανικής Αριστεράς να πηγαίνουν χωριστά στις βουλευτικές εκλογές μετά τη δημιουργία του Unidos Podemos; Ασφαλώς και όχι.
Τόσο ο Γκαρθόν όσο και ο Ιγκλέσιας αντιμετωπίζουν όμως μια μεγάλη πρόκληση, γιατί σχεδόν ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές θα πρέπει να προετοιμάζουν την Αριστερά για τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές όμως αποτελούν μια τεράστια πρόκληση και για τους δύο, γιατί κινδυνεύουν να δυναμιτίσουν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών από τη στιγμή που σε πολλές από τις 13 Περιφέρειες οι διαπραγματεύσεις για την κοινή κάθοδο συνεχίζονται σε άσχημο κλίμα, ενώ σε 4 από αυτές τα δύο κόμματα θα κατεβούν με διαφορετικούς συμμάχους, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις στα όρια του "αυτοτραυματισμού". Οι ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για τις προκριματικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν από τις 4 έως τις 9 Μαρτίου και στα δύο κόμματα, ενώ έως τις 10 Μαρτίου θα μπορεί να ψηφίζει κανείς με τον παραδοσιακό τρόπο του ψηφοδελτίου σε... χαρτί.
Στην Ενωμένη Αριστερά, για να καταθέσει κανείς υποψηφιότητα, θα πρέπει να έχει τη στήριξη του 2% των μελών του δήμου για τις δημοτικές εκλογές, του 2% των μελών της Περιφέρειας για τις Περιφερειακές και του 2% σε εθνικό επίπεδο για να είναι υποψήφιος πρωθυπουργός.
Το Podemos από την πλευρά του εκτιμά θετικά την απόφαση της Ενωμένης Αριστεράς να αποφασίσει με δημοψήφισμα τη συνεργασία μαζί του, προτρέποντας και άλλες δυνάμεις της Αριστεράς και της Οικολογίας να την ακολουθήσουν για να δημιουργηθεί “ένας ισχυρός και επαρκής συνασπισμός που θα διαμορφώσει την κυβέρνηση της αλλαγής”, δεδομένου ότι μέχρι τις 15 Μαρτίου θα πρέπει να έχουν κατατεθεί στις αρμόδιες εκλογικές αρχές τα ονόματα των συνασπισμών και των κομμάτων που θα συμμετέχουν στις εκλογικές διαδικασίες.
Το αγκάθι των περιφερειακών εκλογών
Σε αυτό το σημείο αρχίζουν τα ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα για το Podemos και την Ενωμένη Αριστερά.
Το Podemos και η Ενωμένη Αριστερά θα κατεβούν ξεχωριστά στις Περιφέρειες της Ναβάρας, της Μούρθιας, της Λα Ριόχα και στις Αστούριες, ενώ ελάχιστες είναι αυτή τη στιγμή οι πιθανότητες για κοινή κάθοδο σε άλλες τρεις Περιφέρειες, την Καστίλη και Λεόν, την Αραγονία και την Περιφέρεια της Μαδρίτης.
Στη Χώρα της Βαλένθια, την Περιφέρεια ελέγχουν οι σοσιαλιστές σε συνεργασία με την Αριστερά, ενώ τον Δήμο της Βαλένθια ελέγχει η Αριστερά σε συνεργασία με τους σοσιαλιστές. Όμως, το τοπικό ενωτικό σχήμα της Αριστεράς Compromis δεν φαίνεται να έχει καμία διάθεση κοινής καθόδου με το Unidos Podemos.
Στη Γαλικία, το ενωτικό ψηφοδέλτιο En Marea, που συμμετέχει στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Unidos Podemos, θα διεξάγει ψηφοφορία για να αποφασίσει εάν θα συμμετέχει με το Unidos Podemos στις εκλογές, αλλά η διάσπαση των ψηφοδελτίων φαίνεται αναπόφευκτη, παρ' όλο που η Αριστερά ελέγχει τους μεγάλου δήμους της Α Κορούνια, του Σαντιάγκο και του Φερόλ.
Στη Χώρα των Βάσκων, το τοπικό Podemos ζήτησε από τους σοσιαλιστές και το αριστερό EH Bildu να συνεργαστούν με το Unidos Podemos για να διώξουν τους δεξιούς Βάσκους εθνικιστές του PNV από την τοπική κυβέρνηση.
Στην Περιφέρεια της Μούρθια, η Ενωμένη Αριστερά συμμάχησε με τους αντικαπιταλιστές του Podemos για να πλήξει στις περιφερειακές εκλογές το... Podemos, ενώ η κατάσταση ξέφυγε από κάθε λογική στην προσπάθεια σχηματισμού των περιφερειακών ψηφοδελτίων στην Καντάμπρια και τη Λα Ριόχα, με τους υποψηφίους του Podemos να καταλήγουν στις αίθουσες των δικαστηρίων με σωρεία μηνύσεων.
Η μάχη της Μαδρίτης
Η Περιφέρεια της Μαδρίτης αποτελεί το αγκάθι για όλη την ισπανική Αριστερά μετά την αποχώρηση του υποψηφίου του Podemos για την Περιφέρεια Ινίχο Ερεχόν από το κόμμα. Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, που έχει άδεια πατρότητας, φαίνεται να υποστηρίζει ακόμη την άποψη για τον σχηματισμό άλλου ψηφοδελτίου, διαφορετικού από αυτό του Ερεχόν. Το Equo πάντως υπέγραψε με τον Ερεχόν και τη δήμαρχο της Μαδρίτης την κοινή τους κάθοδο με τα ψηφοδέλτια του “Περισσότερο Μαδρίτη” στον δήμο και στην Περιφέρεια, ενώ η τοπική Ενωμένη Αριστερά φαίνεται αναποφάσιστη δεσμευόμενη σε διαπραγματεύσεις με το Podemos, παρόλο που φαίνεται να υπάρχει στα σκαριά μια... παράδοξη συμμαχία της με τους αντικαπιταλιστές του Podemos για την Περιφέρεια της Μαδρίτης. Εάν η Αριστερά κατεβεί με τρία διαφορετικά ψηφοδέλτια στην Περιφέρεια της Μαδρίτης, το γεγονός αυτό θα στιγματίσει και το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών σε εθνικό επίπεδο, κλονίζοντας την αξιοπιστία όλων των πρωταγωνιστών της αναμενόμενης τραγωδίας. Το επίσημο τοπικό Podemos της Μαδρίτης βρίσκεται πάντως σε βαθιά κρίση μετά την παραίτηση του γενικού γραμματέα του και κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του Unidos Podemos και του Podemos στη γερουσία Ραμόν Εσπινάρ.
Προκαταλήψεις και ερωτήματα για τις ευρωεκλογές
Το Podemos, η Ενωμένη Αριστερά και το Equo είχαν συμφωνήσει κοινή κάθοδο και στις ευρωεκλογές, αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στην προετοιμασία του κοινού προγράμματος, που οφείλονται τόσο στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις όσο και στην κατάσταση στην Ευρώπη, δεδομένου ότι οι αντικαπιταλιστές του Podemos και τμήματα της Ενωμένης Αριστεράς και του Κ.Κ. Ισπανίας στοχεύουν στη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αποχώρηση της χώρας από την Ευρωζώνη. Οι εσωτερικές προκριματικές εκλογές του Podemos για τις υποψηφιότητες για τις ευρωεκλογές, που έγιναν πριν από την αποχώρηση του Ινίχο Ερεχόν, είχαν περιθωριοποιήσει τους αντικαπιταλιστές, ενώ στην Ενωμένη Αριστερά και το Κ.Κ. Ισπανίας οι ευρωσκεπτικιστές απομονώνονται διαρκώς και περισσότερο, γεγονός που μάλλον θα αποτυπωθεί και στις τελικές υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
