Η τελετή έγινε στο Άαχεν, μια μικρή γερμανική πόλη στο τριεθνές της Γερμανίας, της Ολλανδίας και του Βελγίου, που ήταν κάποτε ρωμαϊκή λουτρόπολη. Αακίσγρανον τη γράφανε τα παλιά βιβλία της Γεωγραφίας στην Ελλάδα, Αιξ Λα Σαπέλ την ονομάζουν οι Γάλλοι, ενώ ήταν και το κέντρο της εξουσίας του Καρλομάγνου τον 9ο μ.Χ. αιώνα. Γι’ αυτό και το Άαχεν θεωρείται ένα είδος... καρδιάς της Ευρώπης, γι αυτό και το επέλεξαν την περασμένη Τρίτη η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος ως τόπο υπογραφής - και ως όνομα - της Συνθήκης του Άαχεν.
Μέρκελ και Μακρόν αποφάσισαν να... ανανεώσουν τους όρκους της γαλλογερμανικής συνεργασίας, 56 χρόνια μετά τη Συνθήκη των Ηλυσίων, στην “αίθουσα του θρόνου” στο δημαρχείο του Άαχεν, κάτω από τον πίνακα που δείχνει τον Καρλομάγνο να νικά επί των Σαρακηνών στην Κόρδοβα. Και πλάι στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσεκλήθη. Τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο του Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και τον προεδρεύοντα αυτό το εξάμηνο της Ε.Ε. Ρουμάνο Πρόεδρο Κλάους Ιοάνις.
Η περαιτέρω ενίσχυση των γαλλογερμανικών σχέσεων -με δημιουργία κοινού γαλλογερμανικού οικονομικού χώρου, στρατιωτική συνεργασία, αμυντική συνδρομή σε περίπτωση επίθεσης κ.λπ.-, την οποία προώθησε ο Μακρόν και ανταποκρίθηκε αμέσως η Μέρκελ -“θα αντιμετωπίσουμε μαζί τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας”- προκάλεσε σε πολλούς ανησυχία. Τι πάνε να κάνουνε οι Γαλλογερμανοί; Θωρακίζουν τον γαλλογερμανικό άξονα ως κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης; Ετοιμάζονται για μια Ευρώπη των δύο ταχυτήτων; Ή μήπως ετοιμάζονται για την... αποφράδα μέρα διάλυσης της Ε.Ε.;
Ο Τουσκ φρόντισε μάλιστα να προειδοποιήσει τη Γαλλία και τη Γερμανία “να μην αμφισβητούν” την Ε.Ε.: “Αγαπητή Άνγκελα, αγαπητέ Εμανουέλ, δεν έχουν καμία αμφιβολία για τις καλές προθέσεις σας. Ωστόσο, σας θυμίζω ότι η Γαλλία και η Γερμανία χρειάζονται την Ε.Ε. όσο ακριβώς τη χρειάζονται και η Λιθουανία ή η Βουλγαρία”.
Αυτή η σαφής προειδοποίηση του προέδρου του Συμβουλίου, που δεν συνηθίζεται σε πανηγυρικές τελετές, εκφράζει τη δυσθυμία πολλών κρατών - μελών της Ε.Ε. έναντι του γαλλογερμανικού άξονα. Αν και όλοι έχουν συνηθίσει να θεωρούν αυτονόητο ότι Παρίσι και Βερολίνο ηγούνται της Ευρώπης, ωστόσο ανησυχούν μήπως η Συνθήκη του Άαχεν είναι το όχημα είτε για να γυρίσουν οι Γαλλογερμανοί την πλάτη τους στους υπόλοιπους, είτε για να τους αναγκάσουν να ακολουθήσουν την πορεία που επέλεξαν αυτοί ερήμην των εταίρων.
Καθώς η Ε.Ε. βιώνει την κρίση του Brexit και είναι βαθύτατα διχασμένη μετά τις δύο κρίσεις των τελευταίων χρόνων, της οικονομικής και της προσφυγικής, αντιμετωπίζει με αυξημένη καχυποψία τέτοιες διμερείς πρωτοβουλίες. Δεν είναι τυχαίο ότι την ημέρα της υπογραφής της Συνθήκης του Άαχεν πολλοί αναλυτές θυμήθηκαν ξανά τις προτάσεις των Σόιμπλε και Λάμερς στα μέσα της δεκαετίας του 1990 περί “Ευρώπης του πυρήνα”, με τη Γαλλία και τη Γερμανία στο κέντρο του πυρήνα. Και σίγουρα η νέα γαλλογερμανική συνθήκη θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως μια μορφή της “Ευρώπης των δύο ταχυτήτων” - την οποία επισήμως ξορκίζουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες και η Κομισιόν.
