Το όνομά της είναι γλωσσοδέτης ακόμη και για τους Γερμανούς, γι’ αυτό έχει μάθει να ακούει στο παρατσούκλι της, στα αρχικά της που θυμίζουν... Καλάσνικοφ. Η ΑΚΚ, ή ολογράφως η Άνεγκρετ Κραμπ Κάρενμπαουερ, είναι από το βράδυ της Παρασκευής η διάδοχος της Άνγκελα Μέρκελ στο προεδρείο της γερμανικής Χριστιανοδημοκρατίας. Είναι η γυναίκα που πρέπει να οδηγήσει το CDU στη μετά Μέρκελ εποχή, και παρ' όλα αυτά, η μοναδική από τους υποψήφιους προέδρους που ταυτίζεται τόσο πολύ με την εποχή της καγκελαρίου σε αποδρομή. Και ξεκινάει την πορεία της με ένα τεράστιο μειονέκτημα: Το οριακό ποσοστό που πήρε στο συνέδριο του κόμματος (μετά βίας πάνω από το 51%), το οποίο και δείχνει πόσο πολωμένοι είναι οι Χριστιανοδημοκράτες και πόσος κόπος, πόση τέχνη και πόση διάθεση συμβιβασμού θα χρειαστούν για να ενώσει το κόμμα.
Η απόφαση του συνεδρίου, έστω και οριακή, αποδεικνύει ότι το CDU είναι πράγματι συντηρητικό κόμμα και δεν τολμά την ανατροπή. Ούτε καν την ανατροπή προς τα δεξιά, διότι αυτού του τύπου θα ήταν η στροφή του κόμματος εάν εκλεγόταν ο Φρίντριχ Μερτς, εκατομμυριούχος και νεοφιλελεύθερος με τη βούλα.
Ο φόβος φυλάει τα έρμα...
Το πιθανότερο είναι μάλιστα να μην ήταν οι αντικοινωνικές απόψεις του Μερτς για την οικονομία και τη φορολογία ο λόγος που δεν εξελέγη, αλλά ο φόβος των συνέδρων πως η συγκατοίκησή του με τη Μέρκελ στην καγκελαρία θα ήταν προβληματική, με αποτέλεσμα να τελειώσει μια ώρα αρχύτερα η θητεία αυτής της γερμανικής κυβέρνησης. Προφανώς, η νομενκλατούρα του CDU δεν ένιωθε έτοιμη για μια εκλογική περιπέτεια. Έτσι, οι σύνεδροι εξέλεξαν εκείνη την υποψήφια την οποία εμμέσως πλην σαφώς τους υπέδειξε η Μέρκελ - και μαζί της την επιλογή του CDU να είναι στραμμένη στο πολιτικό Κέντρο.
Για τον έξω κόσμο αυτό σημαίνει ότι από την Παρασκευή αυξήθηκαν σημαντικά οι πιθανότητες της Μέρκελ να εξαντλήσει τη θητεία της στην καγκελαρία, καθώς η ΑΚΚ μπορεί να δουλέψει αρμονικά με τη Μέρκελ, ενώ δεν θα είναι “κόκκινο πανί” για τους συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες.
Στη δύσκολη έως χαοτική φάση που είναι αυτή τη στιγμή η Ευρώπη το μόνο που θα της έλλειπε είναι μια παρατεταμένη αστάθεια και στη Γερμανία.
Με την ΑΚΚ, βεβαίως το CDU θα κάνει μια ελαφρά στροφή προς τα δεξιά στο θέμα των δικαιωμάτων και του μεταναστευτικού, αλλά δεν πρόκειται να γυρίσει στον νεοφιλελευθερισμό του 2000 που ευαγγελιζόταν ο Μερτς. Κι επειδή η πρόεδρος του CDU έχει αυξημένες πιθανότητες να είναι η επόμενη καγκελάριος – εκτός εάν γίνει το θαύμα και αφενός αναγεννηθούν από τις στάχτες τους οι Σοσιαλδημοκράτες, αφετέρου πάρουν επιτέλους την απόφαση για μια αριστερή στροφή-, μάλλον θα είναι περισσότερο εποικοδομητική από τον Μερτς στις συνόδους κορυφής της Ε.Ε.
Και κάτι που έχει σημασία για όσους αγάπησαν να μισούν τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: η νίκη της ΑΚΚ ήταν ακόμη μία ήττα του αιωνίως ηττημένου από τη Μέρκελ πρώην υπουργού Οικονομικών και νυν προέδρου της γερμανικής Βουλής. Ο Σόιμπλε δεν κατάφερε να εκλεγεί ο εκλεκτός του Φρίντριχ Μερτς, δεν κατάφερε έπειτα από 18 χρόνια να πάρει την εκδίκησή του. Και σ’ αυτό το συνέδριο είδε, έστω οριακά, την πλάτη της Μέρκελ.
Το αντίο της Μέρκελ
Το μότο του 31ου συνεδρίου του CDU που έβγαλε τη νέα πρόεδρο το διάλεξε η Μέρκελ. Ήταν το αντίο της από την ηγεσία του κόμματος και ταυτόχρονα η παρακαταθήκη της: “Φέρνουμε μαζί. Οδηγούμε μαζί” θα μπορούσε να είναι η απόδοσή του στα ελληνικά - και δεν ήταν οραματικό, ήταν “στεγνό, όπως είναι η Μέρκελ”, όπως παραδέχτηκε η καγκελάριος.
Η Μέρκελ προσπάθησε εξαρχής να αποφορτίσει αυτό το συνέδριο, φοβούμενη μήπως μετά την ανάδειξη του νικητή, μέσα από μια έντονα πολωμένη διαδικασία, το κόμμα παραμείνει διχασμένο. Δεν είναι μέρα της κρίσης για το CDU η ημέρα της εκλογής του διαδόχου της, ήταν η εκτίμησή της, σε αντίθεση με το ανάλογο συνέδριο το 2000, όταν το κόμμα παράπαιε στα σκάνδαλα και απειλούνταν με τη μοίρα της ιταλικής Χριστιανοδημοκρατίας (η οποία εξαϋλώθηκε). Με την κοινή δράση όλων των τάσεων και των μελών της, η CDU όχι μόνο κατάφερε να ξανασταθεί στα πόδια της, αλλά και να παραμείνει το μοναδικό πραγματικά “λαϊκό” κόμμα στη Γερμανία. “Το κόμμα μας είναι σήμερα πολύ διαφορετικό από ότι το 2000- κι είναι καλό που αλλάξαμε” τόνισε.
Η καγκελάριος έστειλε το σήμα στους συνέδρους ότι αυτή η κοινή δράση θα πρέπει να συνεχιστεί, κάλεσε την επόμενη ηγεσία να φροντίσει να χωράνε όλοι στο CDU. Αυτό το κάλεσμα θα μπορούσε να εκληφθεί και ως αυτοκριτική, ως παραδοχή ότι η ίδια με τις επιλογές της, κυρίως στο προσφυγικό, δίχασε το κόμμα, αλλά συνολικά στη σχετικά σύντομη ομιλία της η Μέρκελ υπερασπίστηκε όλες τις επιλογές της: από την απόφαση να στηρίξει την Ατζέντα 2010 του Σρέντερ (“αυτό είχε τότε ανάγκη η χώρα μας, έτσι έπεσε η ανεργία”) μέχρι την απόφαση να μην κλείσει τα γερμανικά σύνορα το καλοκαίρι του 2015.
Η Άνγκελα Μέρκελ πέρασε σχεδόν το ένα τρίτο της ζωής της ως πρόεδρος του CDU, αλλά δεν παρέλειψε να τονίσει ότι “δεν γεννήθηκε πρόεδρος, ούτε καγκελάριος”. Και ότι ήταν “τιμή” της να ηγείται αυτού του κόμματος. Σ’ αυτό το διάστημα, όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός της Έσσης Φόλκερ Μπουφιέ, άλλαξαν τρεις Πάπες στο Βατικανό, άλλαξε δέκα προέδρους το SPD και δεκαπέντε προπονητές η HSV, η ομάδα του Αμβούργου.
Μετά το τέλος της ομιλίας της, οι σύνεδροι χειροκροτούσαν όρθιοι επί πάνω από δέκα λεπτά. Κι αρκετοί σήκωσαν μίνι αφίσες που έγραφαν “ευχαριστούμε, αφεντικίνα” ενθυμούμενοι ότι μαζί της κέρδισαν τέσσερις φορές τις εκλογές. Όσο για την αιωνίως ψύχραιμη Μέρκελ, δεν κατάφερε να συγκρατήσει ένα και μοναδικό δάκρυ...
