Με την ευκαιρία της συμμετοχής του στο Φεστιβάλ Σπούτνικ, ο Χ. Ερνάντες μίλησε στην "Αυγή" για το επικείμενο Φόρουμ του Μπιλμπάο, τις ζυμώσεις στον προοδευτικό χώρο απέναντι στην Ακροδεξιά και το θετικό ελληνικό παράδειγμα στην αντιμετώπιση της κρίσης, επισημαίνοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις που είχαν για τους λαούς του ευρωπαϊκού Νότου οι συνταγές της λιτότητας που επέβαλε η συντηρητική Ευρώπη.
* Τι αποκομίσατε από τη συμμετοχή σας στο Φεστιβάλ Σπούτνικ;
Μίλησα στο φεστιβάλ για το Φόρουμ του Μπιλμπάο, που είναι μια συνάντηση των προοδευτικών δυνάμεων, των Πράσινων, της Αριστεράς από όλη την Ευρώπη, που θα γίνει στο Μπιλμπάο στις 9-11 Νοεμβρίου. Μίλησα για τις ευκαιρίες που φέρνει το Φόρουμ, απόλαυσα το φεστιβάλ, είδα τη ζωντάνια της οργάνωσης και ανθρώπους διαφορετικών γενεών να συνδυάζουν την πολιτική δράση με τον πολιτισμό.
Να κινητοποιηθούν οι προοδευτικές δυνάμεις
* Στον δρόμο προς το Φόρουμ του Μπιλμπάο, ποιες είναι οι κινητήριες δυνάμεις που φέρνουν κοντά τις προοδευτικές δυνάμεις, ενόψει μάλιστα και των ευρωεκλογών;
Οι ευρωεκλογές είναι ένα από τα θέματα που κάνουν τα πράγματα να πηγαίνουν πιο αργά, γιατί όλοι έχουμε τις συμμαχίες μας, τους συνασπισμούς μας, δεν θέλουμε να ανακατέψουμε τη διαδικασία του Φόρουμ του Μπιλμπάο με αυτές καθαυτές τις ευρωεκλογές. Το περυσινό Φόρουμ στη Μασσαλία και το φετινό στο Μπιλμπάο αποτελούν ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο. Συμμετέχουμε στο Φόρουμ γιατί διακυβεύονται πολλά στην Ευρώπη. Βλέπουμε σοβαρές απειλές για τη δημοκρατία και την κοινωνία από την Ακροδεξιά. Υποφέρουμε ακόμα από τις συνέπειες της λιτότητας και της κρίσης, βλέπουμε πως οι ηγέτες που είναι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών αδυνατούν να δώσουν λύσεις στα λαϊκά προβλήματα. Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, χρειάζεται να κινητοποιηθούν οι προοδευτικές δυνάμεις για τον λαό, όχι για τους λίγους, όπως κάνει τώρα η ευρωπαϊκή συντηρητική ηγεσία.
* Σε αυτό το πλαίσιο, ποιες είναι οι δραστηριότητες, οι συμμαχίες σας στην Καταλωνία και στη Βαρκελώνη;
Η Καταλωνία είναι ειδική περίπτωση, είχαμε τη δημιουργία ενός νέου κόμματος από τα κινήματα της βάσης, τους Πράσινους, τους κομμουνιστές, καθώς και με ανεξάρτητους που έχουν προοδευτικές αρχές και δεν είχαν στο παρελθόν πολιτική συμμετοχή. Αυτή η διαδικασία για την ένωση των δυνάμεων είχε ως αποτέλεσμα να εκλεγεί η Άντα Κολάου δήμαρχος στη Βαρκελώνη, που είναι πιθανώς η μεγαλύτερη επιτυχία της ενωμένης Αριστεράς και των προοδευτικών δυνάμεων στη νότια Ευρώπη. Το λέω αυτό γιατί ήταν ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, αλλά με αυτή την ενότητα κερδήθηκε η Βαρκελώνη απέναντι στα καλά οργανωμένα συντηρητικά κόμματα. Παράλληλα με αυτή τη διαδικασία, βλέπουμε τις εξελίξεις σε όλη την Ισπανία, εργαζόμαστε για την ενότητα και σε αυτό το επίπεδο.
* Ποια είναι η θέση σας στο ζήτημα της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας;
Η θέση του κόμματός μου στο θέμα αυτό είναι ξεκάθαρη. Έχουμε ηγετικά στελέχη που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία και άλλα που διαφωνούν ριζικά, και αυτό αντικατοπτρίζει τη σύνθετη εικόνα της καταλανικής κοινωνίας. Το ζήτημα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται απλουστευτικά, εντός και εκτός Καταλωνίας, ως "υπέρ" ή "κατά" της ανεξαρτησίας. Έχουμε πρόβλημα με την έλλειψη δημοκρατικών δικαιωμάτων, για παράδειγμα την απαράδεκτη κατάσταση με τη φυλάκιση πολιτικών ηγετών. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να αναδείξουμε αυτή την κατάσταση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί ορισμένοι θεσμοί δεν λειτουργούν δημοκρατικά και πρέπει να αποδοκιμαστούν. Αλλά στο ερώτημα αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις ευρωεκλογές μόνο για να προωθήσουμε το κίνημα της ανεξαρτησίας, πιστεύουμε ότι το καταλληλότερο μέρος για να λύσουμε το ζήτημα της Καταλωνίας και το μέλλον της είναι η ίδια η Καταλωνία και όχι να συζητάμε στην Ευρώπη για το ποιο θα πρέπει να είναι το μέλλον της Καταλωνίας. Πιστεύουμε όμως ότι η Ευρώπη μπορεί να συμβάλει στη μείωση της έντασης. Σήμερα υπάρχει μεγάλη ένταση στην Καταλωνία, στους δρόμους, στην πολιτική. Κοινωνικά κινήματα έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί, το κατανοούμε αυτό, αλλά δεν βοηθά στην εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης. Η Ευρώπη μπορεί να βοηθήσει στο ζήτημα της έλλειψης δημοκρατίας και σε επίπεδο ισπανικών θεσμών, αλλά η λύση για το μέλλον της Καταλωνίας πρέπει να έλθει από τον καταλανικό λαό.
Να ψηφίσει ο λαός
* Άλλαξε η κατάσταση με την άνοδο των Σοσιαλιστών στην εξουσία στη Μαδρίτη;
Ναι, άλλαξε εντελώς. Γιατί μια από τις σημαντικές διαστάσεις της διαμάχης είναι ότι πέρυσι υπήρξε έξαρση, γιατί κάθε κίνηση που έκανε η καταλανική κυβέρνηση αντιμετωπιζόταν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο από την ισπανική κυβέρνηση. Με προσφυγές στο Ανώτατο Δικαστήριο, με αστυνομική βία. Πάντα πρόσθεταν μεγαλύτερη ένταση. Η νέα κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει την καταλανική κρίση με πολιτικά μέσα. Εμείς το βλέπουμε αυτό σαν μια ευκαιρία.
Σε ισπανικό επίπεδο, η Ενωμένη Αριστερά προσπαθεί να μειώσει την ένταση, γιατί μόνο έτσι θα πάμε μπροστά. Και εμείς υποστηρίζουμε, μαζί με τους συντρόφους μας στο Em Comu, ότι ο μόνος δρόμος για τη λύση είναι να ψηφίσει ο λαός. Το Podemos και η Ενωμένη Αριστερά είναι οι μόνοι πολιτικοί φορείς που υποστηρίζουν αληθινά τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Καταλωνία, για ανεξαρτησία ή για ένα νέο στάτους κβο, όχι απαραίτητα την ανεξαρτησία. Η Ενωμένη Αριστερά είναι η μόνη πολιτική δύναμη στην Ισπανία που αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Με τους Πολίτες συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Προσπαθούν να μπλοκάρουν κάθε δημοκρατική λύση και επιδιώκουν μεγαλύτερη ένταση για να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη, αλλά με μεγάλο κόστος για την καταλανική κοινωνία.
* Στη Βαρκελώνη θα είναι υποψήφιος για τη δημαρχία ο Μανουέλ Βαλς, ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, με τη στήριξη των Πολιτών...
Είναι πολύ ανεύθυνοι οι Πολίτες και η κίνηση του Μανουέλ Βαλς εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο. Ο Μανουέλ Βαλς είχε τοποθετηθεί σθεναρά εναντίον της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας, είχε κάνει απαράδεκτες δηλώσεις στα ΜΜΕ την ημέρα του δημοψηφίσματος, όταν η αστυνομία ξυλοκοπούσε τον κόσμο που πήγε ειρηνικά να ψηφίσει. Ο Βαλς είπε ότι το δημοψήφισμα ήταν παράνομο και δικαιολόγησε την αστυνομική βία. Αυτό το άτομο είναι εντελώς ανεύθυνο, έχει πάει εκεί για να προκαλέσει μεγαλύτερη ένταση και αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να αποφύγουμε.
* Οι Πολίτες ανταγωνίζονται το Λαϊκό Κόμμα και βγαίνουν κερδισμένοι...
Ναι, σημείωναν άνοδο επί 2-3 χρόνια, αλλά φαίνεται πως έπιασαν ταβάνι. Η στρατηγική τους ήταν να προσελκύσουν ψηφοφόρους από το Λ.Κ. και στο Σ.Κ., κυρίως συντηρητικούς και φιλελεύθερους που ήθελαν σκληρότερες λύσεις για την Καταλωνία. Η σύγκρουση στην Καταλωνία αποτελεί τη βασική εξήγηση για την άνοδο των Πολιτών στην Ισπανία.
Η αντίσταση της Ελλάδας μάς εμπνέει στον αγώνα κατά της λιτότητας
* Λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες και της διαφορές της Ισπανίας και της Ελλάδας, ποιες είναι οι προοπτικές για τη χαλάρωση της λιτότητας στην Ισπανία αλλά και γενικότερα στον ευρωπαϊκό Νότο;
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εφάρμοσαν μεγάλες περικοπές λιτότητας στον προϋπολογισμό τους στη διάρκεια της κρίσης. Δεν συνέβη μόνο στην Ελλάδα. Υπάρχει μια περιφερειακή κυβέρνηση που επέβαλε ακόμα μεγαλύτερες, εκείνη της Καταλωνίας, γιατί οι περιφερειακές κυβερνήσεις στην Ισπανία διαχειρίζονται την υγεία, την παιδεία, τις δημόσιες υπηρεσίες. Οι περικοπές ήταν της τάξης του 40%. Ήταν απαράδεκτες και ο κόσμος αντιστάθηκε στους δρόμους.
Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι επικεφαλής των κινητοποιήσεων για την ανεξαρτησία τέθηκε η κυβέρνηση που επέβαλε αυτή τη λιτότητα, εμφανίζοντας την ανεξαρτησία ως τη μοναδική λύση στα προβλήματα που η ίδια δημιούργησε. Όσον αφορά τις προοπτικές, η κατάσταση καλυτερεύει. Για παράδειγμα, αποτελεί για εμάς σημείο καμπής η κυβέρνηση της Πορτογαλίας, η οποία απέδειξε ότι μπορείς να έχεις καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα σταματώντας τη λιτότητα. Η ευρωπαϊκή συνταγή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μαζί με λιτότητα απέτυχε παντού, ειδικά στην Ελλάδα, καθώς με το Μνημόνιο αυτά τα μέτρα επιβλήθηκαν προκαλώντας κοινωνική και οικονομική καταστροφή. Αλλά ακόμα και στις περιοχές όπου δεν υπήρξε Μνημόνιο, η λιτότητα απέτυχε. Βλέπουμε σήμερα ότι όπου «παρακάμφθηκε» αυτό το σχέδιο της επιβολής λιτότητας, τα οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα είναι καλύτερα, η ανεργία είναι μικρότερη, οι μισθοί ανεβαίνουν. Αυτό είναι το παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουμε. Στην Ισπανία, μετά την πτώση της κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος βλέπουμε μια υποχώρηση της συντηρητικής πολιτικής, ότι η Ενωμένη Αριστερά προχωρά σε ενδιαφέρουσες συμφωνίες με τους Σοσιαλιστές για τη βελτίωση των μισθών στο Δημόσιο, των κοινωνικών επιδομάτων. Πιστεύω ότι αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να πάμε μπροστά.
* Τι σημαίνει για την Ισπανία το ελληνικό παράδειγμα;
Στη Βαρκελώνη και στη Μαδρίτη υπήρξαν διαδηλώσεις όπου οι ελληνικές σημαίες ήταν περισσότερες από τις καταλανικές ή τις ισπανικές. Δώσατε στον κόσμο το παράδειγμα της αντίστασης. Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε τη δυσκολότερη κατάσταση στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έχοντας απέναντι της ένα ευρωπαϊκό συμβούλιο γεμάτο συντηρητικές κυβερνήσεις και την Κομισιόν να προσπαθεί να κερδίσει την ιδεολογική μάχη. Παράλληλα, δώσατε έναν μεγάλο και ηρωικό αγώνα στο προσφυγικό, με ανθρωπισμό και αλληλεγγύη. Πιστεύω ότι η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να υπερασπιστεί τον λαό. Αποτελεί ένα καλό παράδειγμα και πιστεύω ότι η κατάσταση βελτιώθηκε. Θυμάμαι πώς ήταν η κατάσταση στην Αθήνα, όταν ήλθα εδώ για πρώτη φορά πριν από τέσσερα χρόνια. Δεν είμαι ειδικός στα μακροοικονομικά της Ελλάδας, αλλά βλέπω ότι η κατάσταση καλυτερεύει. Δώσατε ένα σκληρό αγώνα με το δημοψήφισμα, με τις διαπραγματεύσεις για την έξοδο από τα Μνημόνια. Τα οφέλη έρχονται, έστω με αργούς ρυθμούς. Άξιζε το ρίσκο που πήρατε για να αλλάξετε τα πράγματα.
