Σημαντικό πλήγμα για την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης με στόχο την απομόνωση του Ιράν αποτελεί η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης να διατάξει τη χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης προκειμένου να διασφαλίζεται ότι "αγαθά που απαιτούνται για την κάλυψη ανθρωπιστικών αναγκών" θα συνεχίσουν να φτάνουν ανεμπόδιστα στη χώρα.
Ήταν μια δικαίωση της προσφυγής που είχε υποβάλει εδώ και μήνες η ιρανική κυβέρνηση υποστηρίζοντας ότι οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν τον περασμένο Μάιο από τις ΗΠΑ παραβιάζουν τους όρους μιας μέχρι πρόσφατα ξεχασμένης συνθήκης φιλίας που οι δύο χώρες υπέγραψαν το μακρινό 1955. Σημειώνεται πώς το Διεθνές Δικαστήριο είναι το ανώτατο δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση διακρατικών διαφορών. Οι αποφάσεις του θεωρούνται δεσμευτικές αλλά το δικαστήριο δεν έχει την εξουσία να τις επιβάλει.
Οι δικαστές των Ηνωμένων Εθνών χαρακτήρισαν ανεπαρκείς τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις ότι θα λαμβάνονταν όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί πως οι κυρώσεις δεν θα είχαν αντίκτυπο στο ανθρωπιστικό επίπεδο. Και, υιοθετώντας το ιρανικό σκεπτικό, έκριναν πως "οι Ηνωμένες Πολιτείες οφείλουν, βάσει των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από τη συνθήκη του 1955, να απομακρύνουν με μέσα της επιλογής τους οποιαδήποτε εμπόδια προκύπτουν από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 8 Μαΐου 2018".
Συγκεκριμένα, υπογραμμίζεται ότι οι κυρώσεις δεν θα πρέπει να πλήττουν τις "εξαγωγές στην επικράτεια του Ιράν αγαθών που απαιτούνται για την κάλυψη ανθρωπιστικών αναγκών όπως φάρμακα, ιατρικά μηχανήματα και τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα καθώς και προϊόντα και υπηρεσίες που απαιτούνται για την ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας".
Την απόφαση χαιρέτισε αμέσως η κυβέρνηση της Τεχεράνης. Για το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών αποτελεί μάλιστα απόδειξη "πως η Ισλαμική Δημοκρατία έχει δίκιο και οι κυρώσεις των ΗΠΑ σε βάρος του λαού και των πολιτών της χώρας μας είναι παράνομες και ανάλγητες".
Η πρώτη επίσημη αμερικανική αντίδραση ήταν μάλλον νηφάλια και μετρημένη καθώς ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ολλανδία Πητ Χόκστρα έσπευσε να δει τη... θετική πλευρά των πραγμάτων. "Το δικαστήριο αρνήθηκε να επιβάλει τα σαρωτικά μέτρα που ζητούσε το Ιράν" σχολίασε στο Twitter.
Η οργή και ο παραλογισμός που χαρακτηρίζει τον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ ξέσπασε λίγο αργότερα, με τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο να... διαγράφει με μια μονοκοντυλιά τη Συνθήκη Φιλίας του 1955 με το Ιράν, μια συνθήκη που, αξίζει να σημειωθεί, παραμένει σε ισχύ σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και την οποία οι ΗΠΑ απέφυγαν -ή ξέχασαν- να καταγγείλουν ακόμη και μεσούσης της ιρανικής επανάστασης και της κρίσης των ομήρων στην αμερικανική πρεσβεία της Τεχεράνης.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι η συνθήκη υπογραμμίζει στο 21ο άρθρο της πως "οποιαδήποτε διαφωνία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών... η οποία δεν ρυθμίζεται ικανοποιητικά από τη διπλωματία θα παραπέμπεται στο Διεθνές Δικαστήριο" της Χάγης.
Για την ιστορία -που μερικές φορές βρίσκει ευρηματικούς τρόπους να εκδικείται-, η συνθήκη φιλίας που "κατατρέχει" σήμερα τις ΗΠΑ υπογράφηκε με την κυβέρνηση του Σάχη δύο μόλις χρόνια μετά το αιματηρό αμερικανοκίνητο πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Μοχάμεντ Μοσαντέκ λίγο αφότου εκείνος τόλμησε να εθνικοποιήσει την πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας του.
