Μόνο η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μπορεί να κόψει τον γόρδιο δεσμό του Brexit. Με αυτό το βασικό μήνυμα ο Τζέρεμι Κόρμπιν έκλεισε στα μέσα της εβδομάδας το συνέδριο των Εργατικών στο Λίβερπουλ βάζοντας δύσκολα στην αντίπαλό του, την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, που αντιμετωπίζει σήμερα την εσωκομματική αμφισβήτηση που γνώρισε και ο ίδιος όταν ανέλαβε τα ηνία του κόμματός του.
Υπήρχε όμως και ένα διαφορετικό μήνυμα: οι Εργατικοί είναι έτοιμοι να κυβερνήσουν και μπορούν όχι απλώς να διαπραγματευτούν το Brexit καλύτερα από τους κυβερνώντες Συντηρητικούς αλλά και να μεταμορφώσουν τη Βρετανία, να την "ξαναχτίσουν", όπως ανέφερε και το κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου, "για τους πολλούς και όχι για τους λίγους".
Έχοντας ξεπεράσει τις δικές του εσωκομματικές ανταρσίες -οι ομιλίες στο συνέδριο και τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών δεν άφησαν αμφιβολίες περί αυτού-, ο ηγέτης των Εργατικών εμφανίστηκε σαν πρωθυπουργός εν αναμονή. Τόσο οι Τόρις όσο και η μπλερική πτέρυγα του κόμματός του υποστήριζαν από την πρώτη στιγμή ότι ο Κόρμπιν ήταν τοσο "ακραίος" και "ριζοσπαστικός" ώστε να είναι αδύνατο να προσελκύσει τον "μεσαίο χώρο" για να εκλεγεί.
Από θέση ισχύος πια, ο Κόρμπιν πέρασε από το βήμα του συνεδρίου στην αντεπίθεση αντιστρέφοντας την κατηγορία. Ακραίοι είναι οι επίγονοι του θατσερισμού και όσοι έχουν την ψευδαίσθηση ότι το Brexit θα ξαναδώσει στη Βρετανία την αίγλη της χαμένης αυτοκρατορίας. Οι Εργατικοί βρίσκονται στο κυρίως ρεύμα της πολιτικής, εκφράζουν απλώς τον "κοινό νου" και είναι έτοιμοι και αποφασισμένοι να υλοποιήσουν το πρόγραμμά τους.
Ριζοσπαστικές χαρακτηρίζονταν ακόμα και πριν από λίγα χρόνια ιδέες όπως οι εθνικοποιήσεις και η αναδιανομή του πλούτου. Έλα όμως που η κοινή γνώμη δεν σοκάρεται πια από αυτές. Όλες οι τελευταίες έρευνες στη Βρετανία δείχνουν αντιθέτως ότι η μεγάλη πλειοψηφία τις υποστηρίζει.
"Ορισμένες εφημερίδες λένε ότι οι ψηφοφόροι τρομάζουν από τις εθνικοποιήσεις. Όμως έχουν άδικο. Στη μία δημοσκόπηση μετά την άλλη, η δημόσια ιδιοκτησία έχει αποδείξει τη δημοτικότητά της" τόνισε και από το βήμα του συνεδρίου ο Τζον ΜακΝτόνελ, υπεύθυνος Οικονομικής Πολιτικής και βασικός συνεργάτης του Κόρμπιν. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, ο βρετανικός λαός "έχει απαυδήσει να καταληστεύεται από τις ιδιωτικοποιήσεις".
Υπήρχε και μια σημαντική υποσημείωση σ' αυτό. Με τον ίδιο τρόπο που οι Τόρις είναι ακραίοι μέσα στις νεοφιλελεύθερες εμμονές τους, η ιδεολογία του Τόνι Μπλερ, που κάποτε τα ξόρκιζε όλα αυτά, είναι σήμερα απολύτως παρωχημένη. Και με αυτή την έννοια το κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου του Λίβερπουλ θα μπορούσε κάλλιστα να είναι "Αποχαιρετισμός στον Τρίτο Δρόμο".
Το πρόγραμμα που παρουσίασε ο ΜακΝτόνελ -ο αναμφισβήτητος υπουργός Οικονομικών αν οι Εργατικοί γίνουν κυβέρνηση- επιχειρεί να δώσει νέα εμφάνιση σε παραδοσιακές λύσεις. Για παράδειγμα, η υπόσχεσή του για επανεθνικοποίηση δημοσίων υπηρεσιών, όπως οι σιδηρόδρομοι, τα ταχυδρομεία, οι εταιρείες ύδρευσης και παραγωγής ενέργειας, συνοδευόταν από μια σημαντική υπόμνηση: Οι Εργατικοί δεν θα ανακτήσουν τις υπηρεσίες αυτές από τις ελίτ μόνο και μόνο για να τις παραδώσουν στην κρατική γραφειοκρατία.
Ο ΜακΝτόνελ υποσχέθηκε έναν εντελώς διαφορετικό και περισσότερο δημοκρατικό τρόπο διαχείρισης των δημόσιων αγαθών: νέες ρυθμιστικές αρχές στις οποίες θα συμμετάσχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ισχυρά συμβούλια εργαζομένων και καταναλωτών με καθοριστικό ρόλο στην οικονομική ζωή.
Το πιο εντυπωσιακό σημείο του προγράμματος που παρουσίασε ήταν όμως αναμφίβολα εκείνο για τον "εκδημοκρατισμό της βιομηχανίας". Με βάση το συγκεκριμένο μοντέλο, η κυβέρνηση των Εργατικών θα επιβάλει στις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 250 μισθωτούς να παραχωρήσουν μέχρι και 10% του κεφαλαίου τους στους εργαζομένους τους, οι οποίοι στη συνέχεια θα λαμβάνουν μερίσματα, ενώ ένα μέρος των χρημάτων θα πηγαίνει σε ένα ειδικό ταμείο που θα χρηματοδοτεί κοινωνικά προγράμματα.
Ο ίδιος ο Κόρμπιν αφιέρωσε, όπως ήταν αναμενόμενο, το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του στο Brexit, τονίζοντας ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει στο κοινοβούλιο την πρόταση της Τερέζα Μέι, αλλά και ό,τι έχει "απομείνει από αυτή" όταν και εφόσον οι Τόρις κατορθώσουν να συνεννοηθούν κάποια στιγμή μεταξύ τους. "Εάν το Κοινοβούλιο απορρίψει την πρόταση των Συντηρητικών ή εκείνοι δεν καταλήξουν σε κάποια πρόταση, θα πιέσουμε για εκλογές" ανέφερε μέσα σε παρατεταμένα χειροκροτήματα.
Και η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μέσα στο επόμενο διάστημα μοιάζει πλέον αρκετά πιθανή, με δεδομένο ότι, εκτός από τους Εργατικούς, την πρόταση της Μέι εμφανίζονται αποφασισμένοι να καταψηφίσουν στο Κοινοβούλιο και οι υποστηρικτές του "σκληρού Brexit".
Όπως ξεκαθάρισε ο Κόρμπιν, οι Εργατικοί θέλουν μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες που θα κρατήσει τη Βρετανία στην ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση, θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας, τα εργατικά δικαιώματα και πολλές από τις υφιστάμενες ρυθμίσεις. Θέλουν όμως και ένα Brexit που θα αποτρέπει τη δημιουργία "σκληρών συνόρων" μεταξύ Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της βρετανικής επικράτειας της Βόρειας Ιρλανδίας.
Μόνο εφόσον εκπληρώνονταν όλοι αυτοί οι όροι οι Εργατικοί θα ήταν διατεθειμένοι να ψηφίσουν μια συμφωνία της Μέι με την Ε.Ε. Μια συμφωνία, βέβαια, που κάτω από τις σημερινές συνθήκες δείχνει απίθανη. Επομένως, πρόκειται για ένα αρκετά ασφαλές στοίχημα. Είτε η κυβέρνηση των Συντηρητικών θα καταρρεύσει από το βάρος της σημερινής διαμάχης και θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, είτε η πρόταση που θα υιοθετήσουν τελικά οι Τόρις για να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των Εργατικών θα είναι τόσο "χλιαρή" για τα γεράκια του σκληρού Brexit, ώστε η διάσπασή τους να είναι θέμα χρόνου.
