Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Ανάποδος Κόσμος / Ικράμι στον μουσαφίρη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ανάποδος Κόσμος / Ικράμι στον μουσαφίρη

Του Στρατή Αγγελή

Τα παιδικά μου χρόνια στη Μυτιλήνη ζωντάνεψαν με έναν περίεργο τρόπο πριν από μερικές ημέρες στη Σμύρνη. Οι χαμηλές πτήσεις των τουρκικών μαχητικών πάνω από την πόλη στη διάρκεια των επίσημων εγκαινίων του ελληνικού προξενείου από τους υπουργούς Εξωτερικών Κοτζιά και Τσαβούσογλου μου θύμισαν τον εκκωφαντικό ήχο των μαχητικών πάνω από την πόλη όπου μεγάλωσα τις δεκαετίες του εβδομήντα και του ογδόντα. Οι αναχαιτίσεις στην παραμεθόριο ήταν και παραμένουν στοιχείο μιας καθημερινότητας που ίσως να τρόμαζε τους συμπατριώτες στην ηπειρωτική χώρα.

Στοιχείο της καθημερινότητας είναι επίσης οι τουρκικές λέξεις ή οι λέξεις με τουρκικές ρίζες που έφτασαν στα αυτιά και στα χείλη μας έχοντας περάσει από γενιά σε γενιά μετά από αιώνες συμβίωσης με τους Τούρκους μέχρι την απελευθέρωση της Λέσβου το 1912, τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών. «Ωραίο ικράμι στον μουσαφίρη» σκέφτηκα καθώς συνεχίζονταν οι βυθίσεις των αεροσκαφών πάνω από την παραλία της Σμύρνης. Ικράμι (ή εκράμι) είναι το δώρο, η προσφορά στον φιλοξενούμενο, εν προκειμένω στην ελληνική αντιπροσωπεία.

Ο Σεπτέμβριος, έτσι κι αλλιώς, είναι ένας «βαρύς» μήνας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Δεν είναι μόνο η καταστροφή της Σμύρνης (η «Μεγάλη Νίκη» που γιορτάζει η άλλη πλευρά), αλλά και η θλιβερή επέτειος των Σεπτεμβριανών του 1955, του πογκρόμ κατά του ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, καθώς και της επίθεσης στο μισθωμένο κτήριο που τότε στέγαζε το ελληνικό προξενείο στη Σμύρνη.

Το καινούργιο προξενείο στεγάζεται πλέον στο νεοκλασικό (ένα από τα ελάχιστα που σώθηκαν από τη φωτιά του 1922) το οποίο κληροδότησε στο Ελληνικό Δημόσιο, το 1948, ο ομογενής Εμμανουήλ Καπετανάκης. Η Τουρκία δεν αναγνώριζε την ελληνική κυριότητα, αλλά παρέδωσε τα κλειδιά λίγο μετά από τα Σεπτεμβριανά, στην προσπάθειά της να κατευνάσει τη διεθνή κατακραυγή.

Το κτήριο Καπετανάκη στην Πούντα (Λεωφόρος Ατατούρκ, αρ. 320) στέγασε το Γενικό Προξενείο μέχρι το 2001, οπότε κρίθηκε ακατάλληλο λόγω στατικών προβλημάτων. Η ανακαίνισή του ολοκληρώθηκε πριν από περίπου δυο χρόνια από ελληνικούς εθνικούς πόρους ενώ τα εγκαίνια καθυστέρησαν έξι μήνες, όσο διήρκεσε η παράνομη κράτηση των δυο Ελλήνων αξιωματικών στην Τουρκία. Με την απελευθέρωσή τους «ξεπάγωσαν» οι διμερείς σχέσεις και αυτό ακριβώς συμβόλιζε η τελετή.

Οι δοκιμές του «ακροβατικού σμήνους», εν όψει των επετειακών εκδηλώσεων της 9ης Σεπτεμβρίου, έγιναν ακριβώς πάνω στο δεκάλεπτο των εγκαινίων και των δηλώσεων των υπουργών. Ούτε πριν, ούτε μετά. Τουρκικές πηγές έκαναν λόγο για σύμπτωση.

Η ακολουθία του κ. Τσαβούσογλου φάνηκε να αιφνιδιάζεται, ο ίδιος έκανε «χιούμορ» ότι τα αεροπλάνα δεν σημάδευαν τον κ. Κοτζιά, ενώ ο Έλληνας υπουργός είπε με νόημα ότι «αυτοί που κάνουν φασαρία δεν θέλουν τις συμφωνίες». Ακολούθησαν η βόλτα των υπουργών στην παραλία σε χαλαρό κλίμα, οι φωτογραφίες με τον κόσμο, και το γεύμα εργασίας, όπου οι δυο πλευρές έπιασαν πάλι το νήμα στις διμερείς σχέσεις και στο Κυπριακό.

Στο δικό μου μυαλό οι εξηγήσεις και οι φιλοφρονήσεις στη Σμύρνη πήραν μια άλλη διάσταση. Θυμήθηκα πώς υποδεχόταν η γιαγιά Άννα τον παππού Στρατή σαν γύριζε λίγο αργά στο σπίτι έχοντας πιει κάνα ποτηράκι παραπάνω στην προκυμαία της Μυτιλήνης. «Χος γκελντίν» του έλεγε, «καλωσόρισες», μέσα από τα δόντια της. Και ο νοών νοείτω.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL