Του Γιώργου Εμμανουήλ*
Με την έναρξη εφαρμογής της συνθήκης της Λισσαβώνας, από το 2009 η Ε.Ε. έχει αρμοδιότητα σύναψης διεθνών εμπορικών συμφωνιών. Μετά την κατάρρευση των διεθνών πολυμερών συνομιλιών του γύρου της Ντόχα το 2011, που γίνονταν στο πλαίσιο του ΠΟΕ, η Ε.Ε. στράφηκε σε διαπραγματεύσεις για σύναψη διμερών εμπορικών συμφωνιών με τον Καναδά, ΗΠΑ, Κίνα, Αυστραλία, χώρες της Ν. Αφρικής, Ν. Ζηλανδίας, Τουρκίας, Λατινικής Αμερικής και διαπραγματεύεται συνολικά 50 διεθνείς συμφωνίες.
Με τη συμφωνία CETA (Ε.Ε. - Καναδά) και Ν. Αφρικής κατοχυρώνονται πλήρως η παρμεζάνα και το ροκφόρ απαγορεύοντας στις πολυεθνικές να διακινούν στον Καναδά απομιμήσεις τυριών τους, ενώ δεν κατοχυρώνεται η φέτα.
Στη συνεδρίαση της ειδικής Επιτροπής της Βουλής του Ιανουαρίου 2018 ενημερωθήκαμε ότι και άλλες χώρες όπως Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, χώρες του Μercosur της Λατινικής Αμερικής, στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. δεν αποδέχονται ως ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντα [ΠΟΠ: προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, ΠΓΕ: προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη): τη φέτα, το ελαιόλαδο και την ελιά Καλαμάτας, το ούζο, τον oίνο Σαντορίνης - συνολικά 21 ΠΟΠ προϊόντα της χώρας μας, διακινώντας αντίστοιχα δικά τους ψευδή εμπορικά σήματα ανταγωνιστικά με τα παραπάνω.
Ουσιαστικά, με τις ως άνω διεθνείς εμπορικές συμφωνίες νομιμοποιείται, με την υπογραφή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου και ακολούθως της ελληνικής κυβέρνησης (αν εγκριθεί η CETA και η συμφωνία της Ν. Αφρικής όπως προτείνεται στην ελληνική Βουλή), ο υπάρχων αθέμιτος ανταγωνισμός σε βάρος των Ελλήνων παραγωγών από την εμπορία λευκών τυριών, όπου πολυεθνικές εταιρείες θα συνεχίσουν να κερδοσκοπούν στην παγκόσμια αγορά εκμεταλλευόμενες καταχρηστικά την ιστορία, τη βιοποικιλότητα, την ποιότητα και το όνομα της φέτας, παραπλανώντας τους καταναλωτές.
Αν προστατευόταν η φέτα στις διεθνείς αγορές χωρών που διαπραγματεύεται η Ε.Ε., θα είχε ως αποτέλεσμα τη διακριτότητά της και την εκτόπιση από την αγορά των απομιμήσεων, άρα και την αύξηση των τιμών της στις εξαγόμενες ποσότητες με συνέπεια την αύξηση της ελληνικής παραγωγής και απασχόλησης στον τομέα αυτόν και συνολικότερα στα 20 τυροκομικά ΠΟΠ προϊόντα της χώρας μας. Γι’ αυτό είναι σημαντική η προσπάθεια που γίνεται για συγκρότηση διεπαγγελματικής οργάνωσης της φέτας και η αυστηροποίηση των ελέγχων που πρέπει να γίνει από τα υπουργεία Ανάπτυξης και Γεωργίας για άμεση αποτροπή των ελληνοποιήσεων εισαγόμενου γάλακτος και ενεργοποίησης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ενίσχυσης του αγροδιατροφικού τομέα (προγράμματα γενετικής βελτίωσης, διαχείριση βοσκοτόπων, ενίσχυση τοπικών κτηνοτροφικών φυτών για αντικατάσταση μεταλλαγμένης σόγιας, κ.λπ.).
Δυστυχώς στην τελική εντολή διαπραγμάτευσης που έδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των αρχηγών κρατών της Ε.Ε. και του Έλληνα πρωθυπουργού τον Οκτώβριο του 2013 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συμπεριλαμβανόταν η φέτα στα βασικά ευρωπαϊκά προϊόντα προς κατοχύρωση στις συμφωνίες CETA με τον Καναδά και των 15 χωρών της Νοτίου Αφρικής. Επίσης, τον Οκτώβριο του 2016 στην συνεδρίαση των αρμόδιων υπουργών Ανάπτυξης της Ε.Ε. στη Μπρατισλάβα είχαμε την έγκριση της CETA χωρίς την πλήρη κατοχύρωση της φέτας, με συνυπογραφή και του Έλληνα υπουργού Ανάπτυξης.
Τον Φεβρουάριο του 2017 επίσης 8 ευρωβουλευτές της χώρας μας ψήφισαν την CETA στο Ευρωκοινοβούλιο και δεν υπερασπίστηκαν, ως όφειλαν, το κοινοτικό κεκτημένο κατοχύρωσης της φέτας, την ισοτιμία της με τα βασικά ευρωπαϊκά τυριά και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δίκαιο εμπόριο με διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού των αγορών και του δικαιώματος των καταναλωτών να πληροφορούνται και να επιλέγουν.
Ακολούθησε τον Μάρτιο του 2017 η Πανελλαδική σύσκεψη φορέων στον Τύρναβο με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων, της Ομοσπονδίας Τυροκόμων, τον ΣΕΒΓΑΠ και του Δικτύου Φορέων και πολιτών Stop TTIP, CETA, TiSA, όπου ενεργοποιήθηκε η Κοινή Επιτροπή Υπεράσπισης της ΠΟΠ φέτας και εκδόθηκε ψήφισμα με πρόταση στην Ελληνική Βουλή να μην εγκρίνει τις συμφωνίες της CETA και της Νότιας Αφρικής και τις 50 υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες, αν δεν κατοχυρώνεται πλήρως η ΠΟΠ φέτα.
Το παραπάνω ψήφισμα που συνυπέγραψαν 37 Φορείς της χώρας απεστάλη στην Ελληνική Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Μάιο του 2017, επιβεβαίωσε τις ανησυχίες μας αφού μας απάντησε με αναγνώριση του κινδύνου να καταστεί η φέτα κοινή ονομασία, απέδωσε ευθύνη στη στάση των κυβερνήσεων της χώρας μας τις τελευταίες δύο δεκαετίες, που δεν κινήθηκαν κατά των χωρών που διακινούσαν απομιμήσεις φέτας, και υποσχέθηκε να βελτιώσει την προστασία της στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Τελευταίο οχυρό μας για της υπεράσπιση του ΠΟΠ προϊόντος είναι το ελληνικό Κοινοβούλιο που, σύμφωνα με το άρθρο 4 της συνθήκης της Λισσαβώνας, έχει ακόμη αρμοδιότητα να εγκρίνει ή να απορρίψει τις διεθνείς συμφωνίες της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συναντώντας αντιστάσεις στην έγκριση της CETA (αφού μόνο 7 από τις 27 χώρες μέλη την έχουν ώς τώρα εγκρίνει) μεθοδεύει για τις μελλοντικές 50 συμφωνίες την μη έγκρισή τους από τα εθνικά κοινοβούλια και την έγκρισή τους μόνο από το Ευρωκοινοβούλιο.
Καλούμε όλους να συνυπογράφουν στον ιστότοπο: www.fetasos.gr το ψήφισμα πολιτών που συνδιαμορφώσαμε στην Πανελλαδική σύσκεψη της Ελασσόνας στις 19.1.2018 και καλούμε τους βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Βαλονίας του Βελγίου και να καταψηφίσουν την προτεινόμενη CETA και τη συμφωνία της Ν. Αφρικής όταν έλθουν στη Βουλή και έτσι να απαιτήσουν την άμεση επαναδιαπραγμάτευσή της για πλήρη και άμεση προστασία της φέτας και των ΠΟΠ προϊόντων της χώρας μας, καθώς και να αποτρέψουν τη λειτουργία των ιδιωτικών εταιρικών δικαστηρίων όπου οι πολυεθνικές θα μπορούν να μηνύουν κράτη για διαφυγόντα κέρδη και να διασφαλίσουν σε όλες τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε. με τρίτες χώρες τις παραγωγικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές ποιοτικές προδιαγραφές της Ευρώπης.
* Ο Γιώργος Εμμανουήλ είναι μέλος του Δ.Σ. του Ομίλου Φίλων Φέτας και του Δικτύου Φορέων και Πολιτών Stop TTIP, CETA, TiSA για μια δημοκρατική Ευρώπη σε έναν κόσμο δίκαιου εμπορίου
