Βρυξέλλες. Χριστίνα Βασιλάκη
Μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανακοινώθηκε χθες νωρίς το πρωί η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ηνωμένου Βασιλείου στην πρώτη φάση των συνομιλιών για το Brexit.
Σε μια επίσκεψη - αστραπή στις Βρυξέλλες η Βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέι επικύρωσε χθες το πρωί το κοινό έγγραφο, το οποίο περιλάμβανε τα σημεία συμφωνίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την -πολυπόθητη για τους Βρετανούς- έναρξη των συνομιλιών της δεύτερης φάσης που θα καθορίσουν τη μελλοντική σχέση Ε.Ε. - Λονδίνου.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίτευξη μιας «δίκαιης» συμφωνίας εξηγώντας ότι, εάν τα 27 κράτη - μέλη αποδεχθούν κατά τη σύνοδο κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας την αξιολόγηση της Επιτροπής ότι επιτεύχθηκε επαρκής πρόοδος στα τρία σημεία προτεραιότητας, μπορούν να ξεκινήσουν αμέσως οι εργασίες της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον επικεφαλής διαπραγματευτή της Ε.Ε. Μισέλ Μπαρνιέ, διασφαλίστηκε ότι οι πολίτες της Ένωσης που έχουν μετεγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι Βρετανοί πολίτες που ζουν στην Ε.Ε. των 27 (μέχρι τον Μάρτιο του 2019, οπότε θα αποχωρήσει το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ε.Ε.), θα διατηρήσουν τα ίδια δικαιώματα και μετά το Brexit.
Επιπλέον το Λονδίνο δεσμεύτηκε για την αποπληρωμή των οικονομικών υποχρεώσεών του προς την Ε.Ε., χωρίς όμως να πληρώσει ούτε περισσότερο ούτε πιο νωρίς από ό,τι εάν συνέχιζε να ήταν μέλος της Ε.Ε. Η Τερέζα Μέι δήλωσε ότι ο εν λόγω λογαριασμός θα είναι «δίκαιος» για τους Βρετανούς φορολογούμενους, ενώ σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές το συνολικό ποσό θα είναι κοντά στα 40-45 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Β. Ιρλανδίας, που τελικά αποδείχθηκε ως το πιο ακανθώδες λόγω της ευαίσθητης ισορροπίας που έπρεπε να διατηρήσει η πρωθυπουργός Μέι στο εσωτερικό, δεδομένης της συμμετοχής στην κυβέρνησή της του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος της Βόρειας Ιρλανδίας που υποστηρίζει το Brexit, επιτεύχθηκε μια σχετικά αόριστη συμφωνία για την αποφυγή ενός «σκληρού» συνόρου ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μισέλ Μπαρνιέ, μένει να συζητηθούν πολλά «πρακτικά» ζητήματα, που σχετίζονται και με την εμπορική συμφωνία στην οποία θα καταλήξουν οι δύο πλευρές. «Στη Βόρεια Ιρλανδία δίνουμε την εγγύηση ότι δεν θα υπάρξει σκληρό σύνορο» δήλωσε με έμφαση η Τερέζα Μέι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε τη συνάντησή της με τον Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έσπευσε χθες να προειδοποιήσει ότι οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση μεταξύ Ε.Ε. - Η.Β. δε θα πρέπει να θεωρούνται πιο εύκολες. «Όλοι γνωρίζουμε ότι το διαζύγιο είναι δύσκολο, αλλά το διαζύγιο και η οικοδόμηση μίας νέας σχέσης είναι πολύ δυσκολότερη. Τόσος πολύς χρόνος αφιερώθηκε στο εύκολο μέρος... μένει ντε φάκτο λιγότερο από ένα χρόνο» για συνομιλίες, πριν από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου τον Μάρτιο του 2019, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ντόναλντ Τουσκ μετά την άφιξη της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι στο Λονδίνο με τη συμφωνία για το Brexit ανά χείρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Μ. Βρετανία επιθυμεί μια όσο το δυνατόν καλύτερη εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε., ωστόσο αυτό αναμένεται να αποτελέσει αντικείμενο πολύ σκληρών διαπραγματεύσεων. Πάντως, αυτό που δείχνει βέβαιο για την ευρωπαϊκή πλευρά είναι ότι η μελλοντική σχέση μεταξύ Ε.Ε. - Η.Β. θα είναι υποδεέστερη των συμφωνιών που έχει υπογράψει η Ε.Ε. με την Ελβετία, τη Νορβηγία, ακόμη και την Τουρκία, και θα είναι πιο κοντά στις συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου που έχει υπογράψει με χώρες όπως ο Καναδάς.
