Αναπόφευκτα, ο σκεπτικισμός και η δυσπιστία θα δώσουν τον βασικό τόνο στη διάσκεψη για τη Συρία, η οποία ξεκίνησε την Τετάρτη στο Μοντρέ της Ελβετίας. Αλλά αυτή η διπλωματική προσπάθεια είναι η μόνη δυνατή εναλλακτική λύση για να μπει τέλος σε έναν πόλεμο που κρατάει ήδη πάνω από τρία χρόνια και έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσοτέρων από 100.000 ανθρώπων, ενώ εξακολουθεί να επιβάλλει στον πληθυσμό αδιανόητο πόνο.
Εκ πρώτης όψεως, το συνέδριο μοιάζει καταδικασμένο να αποτύχει. Δεν υπάρχουν προθεσμίες ή χρονοδιαγράμματα. Το έγγραφο που μπαίνει στην ημερήσια διάταξη, η οποία είχε συμφωνηθεί τον Ιούνιο του 2012, προτείνει ορισμένους στόχους - μια μεταβατική κυβέρνηση και μια διαδικασία εθνικού διαλόγου, που θα οδηγήσει σε αναθεώρηση του νομικού συστήματος και σε ελεύθερες εκλογές. Όμως, δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης που επικρατεί στη Συρία, ο κατάλογος των προτεραιοτήτων μοιάζει να έχει σχεδιαστεί για άλλη χώρα.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες έρχονται στο συνέδριο με εντελώς αντίθετους στόχους. Το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ θέλει οι συνομιλίες να επικεντρωθούν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας (ένας όρος που χρησιμοποιεί για να περιγράψει κάθε αντιπολίτευση). Και, φυσικά, το καθεστώς θεωρεί αδιανόητο να παραδώσει έστω και μια υποψία εξουσίας, όπως έχει ζητηθεί από τις αντιπολιτευόμενες δυνάμεις, οι οποίες είναι ήδη κατακερματισμένες σε φατρίες που μάχονται η μία την άλλη, τόσο εντός όσο και εκτός Συρίας, και οι οποίες εξουδετερώνονται από τζιχαντιστές διαφόρων ειδών, συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών της Αλ Κάιντα.
Με αυτό δεδομένο, μετά από σχεδόν έναν χρόνο αποτυχημένων προσπαθειών και μετά τον έντονα φορτισμένο διάλογο της Τετάρτης στο Moντρέ, δεν μπορεί να αποκλειστεί τελείως το ενδεχόμενο οι αντίπαλες παρατάξεις να συμφωνήσουν να ακούσουν η μία την άλλη, μαζί με τους βασικούς χορηγούς τους, οι οποίοι περιλαμβάνουν τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και την Τουρκία. Ευτυχώς, η ανεξήγητη διπλωματική γκάφα με το Ιράν, το οποίο είχε προσκληθεί και στη συνέχεια "ξεπροσκλήθηκε" από τη διάσκεψη από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ σε λιγότερο από 24 ώρες, δεν φαίνεται να έχει σημαντικές συνέπειες. Είτε έχει μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ή όχι, το Ιράν είναι ένα ουσιαστικό μέρος του προβλήματος, και ως εκ τούτου της λύσης. Υπό αυτή την έννοια, η προσέγγιση μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, καθώς και οι κοινές προσπάθειες του Λευκού Οίκου και του Κρεμλίνου, προσφέρουν προοπτική ελπίδας.
Παρά το γεγονός ότι το καθεστώς έχει ενισχύσει τις θέσεις του, είναι σαφές ότι καμία πλευρά δεν μπορεί να κερδίσει μια σαφή στρατιωτική νίκη - όλες οι πλευρές που εμπλέκονται στη σύγκρουση χάνουν. Ο πρωταρχικός στόχος είναι να επιτευχθεί μια γενική κατάπαυση του πυρός (εκεχειρίες έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους σε τοπικό επίπεδο) ή τουλάχιστον να θεσπιστούν κατευθυντήριες γραμμές για την παροχή βοήθειας στον απελπισμένο άμαχο πληθυσμό.
Η πρώτη συνάντηση που διοργανώθηκε στο Μοντρέ -η οποία έχει προγραμματιστεί να συνεχιστεί στη Γενεύη- είναι μόνο η αρχή μιας διαδικασίας, η οποία φαίνεται ότι, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα είναι μακρά και εξαντλητική. Αλλά σε αυτό το στάδιο αυτής της καταστροφικής κατάστασης, το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να επιχειρήσει να πετύχει το ακατόρθωτο.
