Κόκκινο πανί, όχι μόνον για τις “σκληροπυρηνικές” μουσουλμανικές χώρες του κόσμου αλλά και για πολλές πλουραλιστικές δυτικές δημοκρατίες, είναι οι άνθρωποι που δηλώνουν δημόσια άθεοι ή δεν αναγνωρίζουν την επίσημη κρατική θρησκεία, κινδυνεύοντας πολλές φορές να πέσουν θύματα διακρίσεων, να φυλακιστούν ή ακόμα και να καταδικαστούν στην εσχάτη των ποινών.
Μελέτη που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα με την ευκαιρία της παγκόσμιας Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση των άθεων στον κόσμο. Είναι ενδεικτικό πως σε 13 χώρες -όλες μουσουλμανικές- οι άνθρωποι που πρεσβεύουν ανοικτά τον αθεϊσμό ή απορρίπτουν την επίσημη κρατική θρησκεία, το ισλάμ, κινδυνεύουν να εκτελεστούν βάσει του νόμου.
Ωστόσο, ακόμα και ορισμένες από τις θεωρούμενες ως δημοκρατικότερες κυβερνήσεις της Δύσης στην καλύτερη περίπτωση υιοθετούν καθεστώς διακρίσεων σε βάρος πολιτών που απορρίπτουν τη θρησκευτική πίστη και στη χειρότερη τους φυλακίζουν, εάν καταδικαστούν για το αδίκημα της βλασφημίας.
Η μελέτη με τίτλο “Έκθεση για την Ελεύθερη Σκέψη 2013” (The Freethought Report 2013) δόθηκε στη δημοσιότητα από τη Διεθνή Ουμανιστική και Ηθική Ένωση (International Humanist and Ethical Union, IHEU), μια οργάνωση που συσπειρώνει άθεους, αγνωστικιστές και γενικότερα ανθρώπους που υιοθετούν επιφυλακτική στάση απέναντι στη θρησκεία.
Χωρίς δικαιώματα
«Η έκθεση δείχνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των χωρών παραβιάζει τα δικαιώματα των άθεων ή των ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων, αν και έχουν υπογράψει τις συμφωνίες του ΟΗΕ που τους δεσμεύουν να αντιμετωπίζουν με ισότητα όλους τους πολίτες τους», σχολίασε η Σόνια Έγκεριξ, πρόεδρος της IHEU.
Σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με την έκθεση, «υπάρχουν νόμοι οι οποίοι απαρνούνται στους άθεους το δικαίωμα να υπάρχουν. Ανακαλούν την υπηκοότητά τους, τους απαγορεύουν να κάνουν γάμους, εμποδίζουν την πρόσβασή τους στη δημόσια εκπαίδευση ή τους εμποδίζουν να εργαστούν στο Δημόσιο».
Οι επικρίσεις για τη θρησκευτική πίστη ή ακόμη και η ακαδημαϊκή έρευνα για τις ρίζες των θρησκειών ή τη θρησκειολογία, για παράδειγμα, συχνά αντιμετωπίζονται ως εγκλήματα που μπορούν να εξισωθούν με το κακούργημα της βλασφημίας το οποίο επισύρει την εσχάτη των ποινών.
Οι χώρες στις οποίες ο αθεϊσμός επισύρει την ποινή του θανάτου είναι το Αφγανιστάν, το Ιράν, η Μαλαισία, οι Μαλδίβες, η Μαυριτανία, η Νιγηρία, το Πακιστάν, το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, η Σομαλία, το Σουδάν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Υεμένη.
Σε ό,τι αφορά τις χώρες της Δύσης, η μελέτη της IHEU χαρακτηρίζει την κατάσταση «σοβαρή» στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, τη Μάλτα και την Πολωνία, όπου το ισχύον νομικό πλαίσιο “περί βλασφημίας” επιτρέπει την επιβολή ποινών φυλάκισης έως και τριών ετών σε περίπτωση καταδίκης για το κακούργημα της βλασφημίας.
Σε αυτές και σε άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε., με εξαίρεση την Ολλανδία και το Βέλγιο, δύο χώρες στις οποίες επικρατεί κατά την έκθεση «ελευθερία και ισότητα», καταγράφονται συστηματικές διακρίσεις σε όλο το κοινωνικό φάσμα υπέρ της θρησκείας και των θρησκευόμενων.
